هنوز سال شروع نشده، پرونده‌سازی علیه پرستاران آغاز شده است! در بیمارستان الزهرای اصفهان دو پرستار اخراج شده و به آنها گفته‌اند دیگر نیایید. این خبر را «محمد شریفی‌مقدم» دبیرکل خانه پرستار اعلام می‌کند. به گفته او، عذر هر دو پرستار را غیرقانونی و بدون آنکه مراحل آن گذرانده شود، خواسته‌اند.

شریفی‌مقدم می‌گوید: ما با اصل چنین رفتارهایی به شدت مخالفیم اما در مورد این دو پرستار حتی مراتب هم رعایت نشده است. یک پرستار را به دلیل نشر یک فراخوان تجمع صنفی و دیگری را به دلیل آنکه از همراه بیمار می‌خواهد تا وسیله مورد نیاز بیمار را خود تهیه کند، اخراج کرده‌‍‌اند. البته علت این اخراج را در گزینش چیز دیگری اعلام کرده‌اند یعنی اصلا نمی‌دانیم دلیل واقعی آن چیست!

هر دو پرستار، رسمی هستند و تا حکم به تهران بیاید و در مورد آن تصمیم نهایی گرفته شود، طول می‌کشد و حتی ممکن است این حکم سنگین تغییر کند اما نتیجه نهایی تصمیم‌گیری در مورد این دو پرستار هر چه باشد، یک چیز ثابت است؛ وفور صدور احکام سنگینی چون اخراج و انفصال چند ماهه از خدمت، احضار به هیأت‌های تخلفات، تبعید و گذاشتن آنها در اختیار کارگزینی، آن‌هم به شکل سلیقه‌ای و در شرایطی که کمبود پرستار در بیمارستان‌ها، کیفیت مراقبت‌های درمانی را کاهش داده است.

وضعیت پرستاران قراردادی وخیم‌تر است

شریفی‌مقدم می‌گوید: این احکام هم برای پرستاران رسمی و هم قراردادی صادر می‌شود اما وضعیت پرستاران قراردادی که بیش از نیمی از پرستاران را تشکیل می‌دهند به مراتب بدتر است. آنها به راحتی اخراج می‌شوند و امکان پیگیری هم ندارند. خیلی از این پرستاران بعد از اخراج و قطع همکاری دیگر برنمی‌گردند و به سراغ کار دیگری می‌روند.

شرایط سخت کاری و حقوق اندک، بسیاری از پرستاران را ترغیب به مهاجرت کرده است. برخی بعد از مدتی، خانه‌نشینی را بر کار پرستاری ترجیح می‌دهند و برخی دیگر به سراغ شغل‌هایی مثل کار در مطب‌های شخصی و مراکز زیبایی می‌روند. در این شرایط، بیمارستان با فشار کار شدید و حقوق پایین، کمترین جاذبه‌ای برای پرستاران ندارد.

شریفی‌مقدم می‌گوید: در این وانفسایی که یک پرستار می‌تواند جان مریض را نجات دهد، با این برخوردها مشکل کمبود پرستار را بیشتر می‌کنند. از طرفی کمبود نیرو، فشار کار پرستاران را زیاد کرده و از طرفی دیگر مطالباتشان برآورده نشده و حقوقشان بسیار کم است. در شرایطی که کمر آنها زیر بار سنگینی کار و زندگی خم شده، جو تهدید و تنبیه هم درست کرده‌اند. خب در این شرایط چه امیدی می‌توان به ماندن و 

ادامه دادن داشت؟

بی‌توجهی به وضعیت قرمز بهداشت و درمان

آیا آمار دقیقی در مورد تعداد این برخوردها وجود دارد؟ دبیرکل خانه پرستار در پاسخ به این سوال می‌گوید: آمار دقیقی ندارم اما می‌دانم که سال گذشته پرستاران از این دست احکام زیاد گرفته‌اند که کاشان، اصفهان، شیراز، مشهد، کرمانشاه، اراک، کرج و تهران در صدر بودند. مثلا سال گذشته در بیمارستان امام ۱۳ پرستار را ۶ ماه از کار تعلیق کردند و بعد که شکایت کردیم زمان این انفصال از کار را کم کردند. همچنین در جریان اعتراضات سراسری پرستاران در سال گذشته، پرستاران بسیاری به هیأت‌های تخلفات فراخوانده شدند و احکام مختلفی گرفتند.

کمبود نیروی پرستار یعنی بازی با جان بیماران. سال‌هاست که فعالان این حوزه در رابطه با این وضعیت قرمز هشدار داده‌اند اما تصمیماتی که برای حل این مسأله گرفته می‌شود حتی اثر یک مسکن مقطعی را هم ندارد. به گفته شریفی‌مقدم، تعداد جذب پایین است و تنها می‌تواند تأمین‌کننده نیروهای بیمارستان‌های تازه تاسیس باشد. تعداد خروجی‌ها با ورودی‌ها همخوانی ندارد و این وضعیت روزبه‌روز بدتر می‌شود.

تشدید اوضاع وخیم در حوزه کادر درمانی

حالا در این شرایط، اخراج و انفصال چند ماهه از خدمت، وخامت اوضاع را بیشتر می‌کند، به خصوص اینکه در بسیاری از این مواقع پرستاران باتجربه مشمول چنین مجازات‌هایی می‌شوند. صدور چنین احکام سنگینی یعنی نادیده گرفتن و بی‌اهمیت انگاشتن جان بیماران. دبیرکل خانه پرستار از تجربه خود در یکی از بیمارستان‌ها می‌گوید تا بیشتر وضعیت قرمز مراقبت‌های درمانی در بیمارستان‌ها را نشان دهد: تعطیلات نوروز امسال، بیماری در بیمارستان داشتم که می‌توانم بگویم اگر خودم بالای سر او نبودم بیمارم از دست رفته بود. کمبود پرستار در بیمارستان‌ها واقعا جدی است و باید فکری به حال آن کرد.

شریفی‌مقدم ادامه می‌دهد: وقتی برای ۱۵ بیمار یک پرستار می‌گذارند نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که آن پرستار بتواند مراقبت‌های لازم را از بیمار انجام دهد یعنی نمی‌تواند این کار را بکند. هم فشار کار بالاست و هم انگیزه کار کم است و هم این دست برخوردها پرستاران را خسته می‌کند.

اعتراض یعنی می‌خواهم اصلاح کنم

افزایش برخوردهایی چون اخراج و تعلیق و... به دلیل شرکت در تجمعات، یعنی نادیده گرفتن حق اعتراض و مجازات حداکثری برای نیروی کاری که حقوق حداقلی خود را طلب می‌کند! شریفی‌مقدم می‌گوید: پرستاری که اعتراض می‌کند، یعنی می‌خواهد بماند و اوضاع را درست کند. نمی‌خواهد بار خود را روی کولش بگذارد و برود. اعتراض می‌کند تا بتواند بماند اما با او برخورد می‌کنند.

دبیرکل خانه پرستار در رابطه با اتفاقی که برای یکی از پرستاران اصفهان افتاده، می‌گوید: متأسفانه دیواری کوتاه‌تر از دیوار پرستاران وجود ندارد. درباره نمونه اصفهان، بار کمبودهای بیمارستان را به دوش پرستار انداخته‌اند. همراه بیمار چیزی می‌خواهد و پرستار می‌گوید نداریم باید خودتان تهیه کنید. آیا اینجا پرستار باید مواخذه شود یا مسئولان بیمارستان؟! ضمن اینکه در این مورد، حتی معلوم نیست چرا عذر او را خواسته‌اند!

ضعیف‌کشی در بیمارستان‌های کشور

وی ادامه می‌دهد: اگر بنا بر نظارت و سختگیری است چرا کسی از پزشکانی که از بیماران سکه می‌گیرند، شکایت نمی‌کند؟ چرا جلوی پزشکانی که کار خود را به رزیدنت‌ها واگذار می‌کنند، نمی‌ایستند؟ می‌خواهند بگویند حواسمان به بیمارستان است و بعد ضعیف‌ترین عضو را مواخذه می‌کنند؟! قطعا باید به تخلفات رسیدگی شود اما بحث اینجاست که نباید همه چیز روی پرستار آوار شود. ضمن اینکه هیأت تخلفات هیچ اساسی برای بررسی به تخلفات ندارد و این اتفاق کاملا سلیقه‌ای می‌افتد.

اضافه‌کار اجباری، حقوق ناچیز، تعرفه‌بندی بی‌فایده، کارانه‌های کم، عدم دریافت فوق‌العاده خاص با ضریب مناسب، مسائلی است که پرستاران به آن اعتراض دارند. آنها به عنوان نیروی کار مهم، سال‌هاست که نادیده گرفته شده‌اند. پاسخی که به اعتراض آنها داده می‌شود، چیزی در حد هیچ و مجازاتی که برای آن در نظر گرفته می‌شود سنگین است. در آستانه روز جهانی کارگر، باید از این نیروی کار مهم یاد کرد. پرستاران سال‌هاست که برای حقوق حداقلی و بدیهی خود جنگیده اما به نتیجه نرسیده‌اند.