شورش در پارلمان گرجستان

خدیجه علامه زاده

در طی چند سال گذشته، حزب حاکم  گرجستان با نام رویا، توانست طیفی از تعادل را بین اشیاق عمومی به سمت غرب و همچنین تمایل درونی دولت به سمت کشور همسایه، روسیه، که یک‌پنجم خاک این کشور را به اشغال خود در آورده، ایجاد کند. اما تصمیم اجازه به نماینده مجلس روسیه برای نشستن چند لحظه‌ای در جایگاه سخنگوی مجلس گرجستان در روز پنجشنبه (30 خرداد ماه) منجر به تخطی از این تعادل شد و اعتراضات را به مدت دو شب برانگیخت.

پس از آن‌که سرگی گاوریلو، یکی از نمایندگان و عضو حزب کمونیست روسیه، در جریان دیدار سیاسی از کشورهای عمدتا ارتودکس نشست، در جایگاه سخنگوی مجلس گرجستان نشست، نزدیک به 10 هزار نفر روز پنجشنبه (30خرداد ماه) جلوی مجلس گرجستان در اعتراض به این حرکت گرد آمدند.

روز جمعه (31 خرداد ماه) با تداوم اولین شب از خشونت‌ها و التهاب در تفلیس پایتخت این کشور و زخمی شدن بیش از 200 نفر و دستگیری نزدیک به 305 نفر، ایراکلی خوباخیدز، سخنگوی مجلس، در زمان مجلس شوروی سابق، اعلام کرد که او از سمت خود کنارگیری می‌کند؛  در درگیری با پلیس و گشودن آتش و شلیک گلوله‌های پلاستیکی از سوی آن‌ها، دو نفر بینایی خود را از دست دادند؛ پلیس در تلاش بود که این معترضان را پراکنده کنند، قابل ذکر است که این بزرگترین شورش‌های چند سال اخیر گرجستان بوده است.

در واکنش به این اعتراضات که بیشتر در مرکز تحت اشغال روسیه گرجستان اتفاق افتاد؛ ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه روز جمعه (31 خرداد ماه) حکمی را به امضا رساند که بر اساس آن به‌طور موقت پرواز بین روسیه به گرجستان به تعلیق در می‌آید. این حکم قرار است از هشتم جولای (هفدهم تیرماه)  اجرایی ‌شود.

در سال 2008، حضور نمادین یک روس در صحن مجلس، اگرچه به‌صورت موقت، منجر به اعتراضات در گرجستان و در نهایت یک جنگ تلخ با روسیه شد. از آن زمان روسیه سربازان خود را در دو منطقه ابخازیا گرجستان و جنوب اوستیا نگه داشته است و تقریبا 20 درصد خاک این کشور را به اشغال خود در آورده است. گاوریلف نماینده روس پیش‌تر از استقلال این منطقه تحت منازعه دفاع کرده بود که این استقلال از سوی تفلیس و یا جوامع بین‌المللی پذیرفته نشده است. ذکریا کوتسان اشویلی عضو حزب رویای مجلس گرجستان که این دیدار را ترتیب داده بود نیز روز جمعه(31 خرداد ماه) از سمت خود استعفا کرد.

چیا نودیا، استاد سیاست در دانشگاه ایلیای تفلیس گفت: دولت در این رویداد دو بار به پای خود شلیک کرد. در ابتدا با اجازه دادن این‌که نماینده روس در جایگاه سخنگوی مجلس بنشید که منجر به اعتراضات شد و دوم با نحوی برخورد با معترضان.

در شب دوم اعتراضات، جمعه شب (31 خرداد ماه) مردم دوباره به خیابان‌ها آمدند و با حضور گسترده پلیس و تعدادی آمبولانس که در حواشی خیابان توقف کرده بودند، مواجه شدند؛ مردم این‌بار برای کسایی که بینایی خود را در اعتراضات پنجشنبه(30 خرداد ماه) از دست دادند، به خیابان‌ها آمده بودند. بسیاری از معترضان چشم‌بند قرمزی را با نوشته 20 درصد، که اشاره به بیست درصد اراضی اشغال شده گرجستان دارد، بر چشم‌های خود زده بودند.

اناماچارادز یکی از معترضان شب جمعه(31 خرداد ماه) گفت اگر مردم دیروز اعتراضی نداشتند کل کشور هم اکنون بیرون آمدند، چرا که چند جوان تقریبا تا سرحد مرگ پیش رفته بودند.

نودیا در ادامه افزود که معترضان همچنین برای بیان عدم رضایت خود از دولت و همچنین افزایش رشد انتقادات نسبت به نخبگان سیاسی کشور به خیابان‌ها آمده بودند. از سوی دیگر نیز یک نظرسنجی در ماه دسامبر (آذر ماه) 2018 از طرف نهاد دموکراتیک ملی انجام شد، نشان داد که تنها 29 درصد مردم گرجستان بر این باورند که کشور در مسیر درستی در حرکت است.