اهداف انتخاباتی ترامپ در ونزوئلا

سیدمحمد میرزامحمدزاده

دولت ترامپ همه تلاش خود را برای براندازی مادورو در پیش گرفته است،‌ این تلاش در تضاد با شعار وی مبنی بر «اول آمریکا» به شمار می‌رود. بر اساس این شعار، رئیس‌جمهور آمریکا عنوان می‌کند که قصد ندارد در هیچ منازعه بین‌المللی شرکت کند و سیاست آمریکا دیگر به اصلاح امور کشورها نیست؛ با این حال ترامپ نشان داد که حداقل در ونزوئلا هنوز چنین سیاستی را مد نظر ندارد. نمایندگان جمهوری‌خواه آمریکا نیز اذعان دارند که مسئله مادورو ربطی به سیاست‌های آمریکا ندارد؛ با این حال ترامپ بر تغییر مادورو اصرار دارد. از طرفی مادورو محبوب ولادیمیر پوتین است و او به صورت همه جانبه حمایت خود از این ونزوئلایی نامحبوب را ابراز کرده است؛ این مسئله سدی در مقابل ترامپ به شمار می‌رود، ترامپی که به عقیده کارشناسان، اقدامات اخیرش در مورد ونزوئلا، رأی وی برای انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020 در ایالت‌های مملو از شهروندان آمریکای لاتینی را تضمین کرده است. اما این آخر قصه نیست. هنوز بازی ونزوئلا ادامه دارد و تا مشخص شدن صحت اقدامات ترامپ راه زیادی مانده است. واشنگتن‌پست در گزارشی به اهداف انتخاباتی ترامپ در موضوع ونزوئلا پرداخته است.

کمتر از یک‌ماه از ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ نگذشته بود که او دولت سوسیالیست ونزوئلا را به شدت محکوم کرد؛ اقدامی که موجب تحریک حامیان و همچنین منتقدان او شد و آن را تلاش ترامپ خلاف سیاست‌ خارجه «اول آمریکا» وی می‌دانستند.

پس از این اقدام، وی در حرکتی دور از انتظار، دیداری با همسر یکی از رهبران مخالف دولت ونزوئلا در کاخ‌سفید ترتیب داد و در یکی از اولین توئیت‌های معروفش در رابطه با سیاست‌ خارجی، نیکلاس مادورو را انتقاد کرد و خواستار آزادی سریع‌تر زندانیان شد.

گوایدو برگ برنده ترامپ

دو سال تشدید تحریم‌ها، لفاظی‌های جنجالی و تهدید‌های گاه به گاه نظامی علیه ونزوئلا، منجر به فروپاشی سریع‌تر این کشور شد. در حالی که مادورو همچنان بر سر قدرت بود، حضور ناگهانی خوان گوایدو، رهبر مخالفان ونزوئلایی، برای ترامپ دو پیروزی را به ارمغان آورد، اول پیروزی بالقوه در سیاست خارجی و دومی پیروزی در خانه بود که به شدت برای سیاست‌ داخلی ناامید ترامپ ضروری بود؛ به‌ویژه در ایالت فلوریدای آمریکا، که برای انتخابات آتی باید حتماً به نفع ترامپ رأی می‌دادند؛ ایالتی که نفوذ جامعه تبعیدی‌های ونزوئلایی در آن به‌شدت محسوس است.

پس از آنکه روز چهارشنبه (سوم بهمن ماه) ایالات‌متحده، گوایدو را به عنوان رئیس‌جمهور موقت پذیرفت، دولت آمریکا از روز جمعه (پنجم بهمن ماه) فعالیت خود را برای آزاد‌سازی دارایی‌های فریز شده ونزوئلا از جمله ذخایر بین‌المللی و دارایی شرکت نفتی سیتکو واقع در آمریکا برای دولت موقت ونزوئلا را آغاز کرد. الیوت آبرامز، یک دیپلمات ارشد بازنشسته آمریکایی، به عنوان رهبر اقدامات آمریکا در قبال ونزوئلا انتخاب شد، موضوعی که از سوی مایک‌ پمپئو، تلاش این کشور برای بازگرداندن دموکراسی به ونزوئلا خوانده شد.

مسیر دستیابی به چنین هدفی چندان ساده به نظر نمی‌رسد؛ مادورو ممکن است دیپلمات‌های امریکایی را در زمین خود هدف قرار دهد، یا آن‌ها را درون سفارت بدون آب و برق محاصره کند؛ اما تا اینجای کار، این اقدام برای رئیس‌جمهوری که وعده داده بود از مشارکت در مسائل خارجی اجتناب کند و امریکا را اول قرار دهد، اندکی عقب‌نشینی به شمار می‌رود.

به‌جز عده اندکی، همه نمایندگان کنگره چه جمهوری‌خواه و چه دموکرات به صورت متحد از اقدام ترامپ برای به رسمیت شناختن گوایدو حمایت کردند. این وضعیت به ویژه در جنوب فلوریدا مشهود است، جایی که جامعه کوبایی آمریکایی‌های جمهوری‌خواه به شدت با برکناری دولت در ونزوئلایی که خود را با کوبای کمونیست‌ همسو کرده است، موافق هستند.

خرسندی نمایندگان ونزوئلایی آمریکا

سناتور کارکو روبیو، یک صدای تأثیر گذار در سیاست‌های آمریکا در آمریکای لاتین، کسی که اوایل سال 2017 از ترامپ خواست که با همسر لئوپولدو لوپز، رهبر مخالفان در دفترش دیدار کند، گفت از مشارکت دیپلماتیک پمپئو با مخالفان ونزوئلایی بسیار خرسند است. او گفت: دولت ترامپ لیاقت دریافت اعتبارات بسیاری را برای حمایت از مسائل ضد مادورو دارد، به ویژه که رئیس‌جمهور و مشاورانش به‌دقت مراقب هستند بدون اجماع با شرکای دموکرات ما در منطقه، اقدامی انجام ندهند.

ماریو دیاز بالارت، سناتور جمهوری‌خواه، کسی که با مقامات کاخ سفید از جمله روبیو و دیگران برای تعیین سیاست‌های آمریکایی همدستی می‌کند، گفت: آنچه که شاهدش هستیم، رژه دوباره دموکراسی است. بخش عمده‌ای از این اتفاق در نتیجه رهبری ایالات‌متحده شکل گرفته است.

تحلیلگران سیاسی می‌گویند رأی‌دهندگان آمریکایی با تبار ونزوئلایی، کوبایی و دیگر کشورهای آمریکای لاتین که در ایالت‌هایی با آرای متزلزل زندگی می‌کنند، به دقت در حال رصد اوضاع در کاراکاس هستند.

کریس مایلز، یک مشاور سیاسی جمهوری‌خواه کوبایی - آمریکایی در ایالت میامی در این‌باره گفت: ونزوئلاییان طبقه متوسط که به این شهر می‌آیند، دارای دارایی و دانش سیاسی هستند که آن‌ها را به یک قدرت سیاسی در امریکا بدل می‌کند، همچون کوبایی‌هایی که قبل از آن‌ها حضور داشتند.

وی افزود: ما این سناریو را پیش‌تر دیده‌ایم، و می‌دانیم چه اتفاقی می‌افتد. فقط شیوه اجرای آن اندکی متفاوت شده است.

سیاست‌های ترامپ موقت است

یکی از دستیاران کنگره آشنا با جوانب استراتژی دولت آمریکا در قبال ونزوئلا گفت: اگر من جای ترامپ بودم، برای انتخابات آتی حتماً‌ به ایالت فلوریدا چشم داشتم.

ماریو دیاز بالارت، سناتور جمهوری‌خواه، کسی که با مقامات کاخ سفید از جمله روبیو و دیگران برای تعیین سیاست‌های آمریکایی همدستی می‌کند، گفت: آنچه که شاهدش هستیم، رژه دوباره دموکراسی ونزوئلا است. بخش عمده‌ای از این اتفاق در نتیجه رهبری ایالات‌متحده شکل گرفته است

برخی از دموکرات‌ها اقدامات ترامپ در مورد ونزوئلا را موقتی می‌دانند و با استناد به فعالیت‌های دیگر وی عنوان می‌کنند که به زودی وی اشتباه می‌کند و بر همین اساس نمایندگانی که ترامپ را تحسین می‌کنند، را دچار اشتباه می‌دانند.

دبی واسرمن شولتز، سناتور دموکرات که حوزه انتخابی وی بیشترین ونزوئلایی - آمریکایی‌ها را در خود دارد، در این‌باره گفت: موضوع در مورد اعتبار نیست؛ موضوع سیاست است. من می‌دانم که جامعه ونزوئلا از حمایت وی بسیار خرسند است؛ این موضوع برای من به معنای این نیست که ترامپ اعتبار لازم را برای حمایت از هر دیکتاتور دیگری روی زمین دریافت کرده است.

با این وجود هم شولتز و هم بالارت این هفته پذیرفتند که حداقل موضوع ونزوئلا ربطی به مسائل سیاسی بین آمریکا و ونزوئلا ندارد.

واسرمن شولتز در یک مصاحبه کمی بعد از دیدار با رهبران ونزوئلایی - آمریکایی در حوزه خود گفت: هیچ امیدی نیست، مادورو باید برود، این مد نظر اکثریت اعضای کنگره از هر دو حزب است.

در حالی که توجه دولت آمریکا به مسئله ونزوئلا از زمان دیدار با همسر رهبر مخالفان در حاشیه هزاران بحرانی بود که آمریکا با آن دست و پنجه نرم می‌کرد، اما به هر حال سخت و فشار آور بود.

با وجود روبیو و دیگران، همچون پنس، معاون رئیس‌جمهور، مسیحی متعصب که ایدئولوژی خود را اجرای حقوق بشر در ونزوئلا می‌داند، ترامپ حداقل تحریک را برای موضع‌گیری در موضوع ونزوئلا نیاز داشت.

همیشه نقطه‌ای پیش‌ رو است که به نظر می‌رسد، رئیس‌جمهور آمریکا تمایل ندارد فراتر از آن رود. نزدیک‌ترین و قوی‌ترین متحد مادورو ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه بوده است؛ کسی که ترامپ اصلاً‌ میلی به تقابل با وی ندارد

اما همیشه نقطه‌ای پیش‌ رو است که به نظر می‌رسد، رئیس‌جمهور تمایل ندارد فراتر از آن رود. هرچند که وی بارها عنوان کرده بود که ایالات‌متحده ممکن است در صورت لزوم برای پایین کشیدن مادورو اقدام نظامی انجام دهد، پنتاگون به‌صراحت عنوان کرد که تمایلی به ایجاد منازعه در نیم‌کره غربی ندارد. نزدیک‌ترین و قوی‌ترین متحد مادورو ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه بوده است؛ کسی که ترامپ اصلاً‌ میلی به تقابل با وی ندارد و چشم‌انداز ضربه زدن به ونزوئلا به وسیله تحریم‌ها به حساس‌ترین نقطه کشور، در صنعت نفت که کشور را زنده نگه داشته و بخش عمده‌ای از صادرات نفت به ایالات‌متحده آمریکا است، منجر به ریسک خسارات اقتصادی به این کشور می‌شود.

ترامپ در مورد آمریکای لاتین در جریان کمپین انتخاباتی خود کمتر سخن گفت، از طرفی هم سه بار در دوران ریاست‌جمهوری، دیدارهای برنامه‌ریزی شده خود به این منطقه را پیش از اجلاس اقتصادی گروه 20 در بوینس آیرس اواخر سال گذشته میلادی لغو کرد. 

با این وجود ترامپ دائماً‌ به مسئله ونزوئلا اشاره می‌کند به ویژه در زمان انتخابات میان‌دوره‌ای سال گذشته آمریکا که او دموکرات‌ها را متهم به پذیرش سوسیالیسم به شیوه مادورو کرد. در فلوریدا، او عنوان کرد که اگر سناتور رون دسانتیس جمهوری‌خواه از این ایالت به مجلس نرود، فلوریدا به ونزوئلایی دیگر تبدیل می‌شود و این برای مردم خوب نیست.

دسانتیس که برد خود را مدیون حمایت‌های ترامپ است، هفته گذشته یک روز پیش از قطع روابط دیپلماتیک ترامپ با دولت مادورو، به روبیو و سناتور ریک اسکات در کاخ سفید پیوست. دسانتز بعداً‌ گفت که او به ترامپ مشاوره داد که از لحظه استفاده کند و گوایدو را به رسمیت بشناسد و آن دو در مورد روابط بین مادورو و کاسترو در رژیم کوبا پرداختند. 

یک دموکرات ونزوئلایی - آمریکایی، که در انتخابات کرسی مجلس نمایندگان برای ایالت فلوریدا و نیز شورای شهر دورال شکست خورد، گفت: هنوز خیلی زود است که تأثیرات  خودنمایی‌های تهاجمی ترامپ را بر رأی‌دهندگان آمریکایی تا یک سال آینده بررسی کنیم

با این وجود یک دستیار روبیو که خواست نامش به دلیل افشای مذاکرات پشت درهای بسته اعلام نشود گفت که ترامپ خودش تصمیم را از پیش گرفته بود. وی گفت: دولت تصمیم گرفته بود که اگر گوایدو خود را به عنوان رئیس موقت اعلام کند،(اقدامی که همان روز صورت گرفت)، وی را به رسمیت بشناسد. مکالمه آن دو بیشتر درمورد این بود که مطمئن شویم ایالات متحده هر اقدام ممکنی را برای به رسمیت شناختن گوایدو انجام دهد و جامعه بین‌المللی را نیز به پذیرش وی وا دارد و اینکه چه کمک‌هایی برای این‌کار لازم است و چه اقداماتی باید صورت‌ گیرد (در سازمان‌های ایالات متحده و شورای امنیت سازمان ملل متحد).

رأی‌دهندگانی که سیاست‌ ترامپ را تعیین می‌کنند

اینکه دولت آمریکا چگونه تغییرات را در ونزوئلا ایجاد می‌کند، در اذهان ونزوئلایی‌ها و دیگر آمریکای لاتینی‌های ساکن در فلوریدا باقی‌ می‌ماند، البته این موضوع در مورد هر دو حزب صدق می‌کند.

در آشپزخانه پپیتو پلازا، یک رستوران ونزوئلایی در داخل یک مجتمع پمپ‌بنزین در شهر دورال آمریکا، شهری با جمعیت کثیری از مهاجران، چهار کارمند به دقت در حال رصد گزارشات سی‌ان‌ان در مورد ونزوئلا هستند.، گلوریالبا ریویله، یک پیش‌خدمت 21 ساله در این‌ رابطه می‌گوید: با وجود آنکه کشور ما روابط خوبی با ایالات‌متحده ندارد، دولت آمریکا حمایت خود از دموکراسی و آزادی را به ویژه در مورد ونزوئلا نشان می‌دهد. رویله ماه می گذشته (اردیبهشت - خرداد) ونزوئلا را ترک کرد و به سه برادر خود در دورال پیوست. پدر و مادرش دو ماه بعد به این شهر آمدند. او گفت: در ونزوئلا، کیفیت زندگی و آینده وجود ندارد. نمی‌توان به راحتی در خیابان راه رفت یا شیشه ماشین را بدون ترس از اینکه ممکن است دزدیده یا کشته شوید، پایین بکشید. ارنستو آکرمن، موسس یک سازمان مستقل شهروندان ونزوئلایی - آمریکایی واقع در میامی، گفت: رأی‌دهندگان در جنوب ایالت فلوریدا، چه جمهوری‌خواه و چه دموکرات، اقدامات دولت ترامپ را در انتخابات 2020 به یاد خواهند آورد. بعد از حدود هشت سال سکوت دولت اوباما علیه مادورو، حالا دولت ترامپ موضعی محکم و مشخص اتخاذ کرده است.

آکرمن معتقد است که ترامپ نه تنها حمایت ونزوئلایی - آمریکایی‌هایی که به وی در سال 2016 رأی دادند را تمدید کرد، بلکه رأی کسانی که با سیاست‌های خارجی وی مخالف بودند را نیز به دست آورد. از طرف دیگر کارلوس پیریرا، یک دموکرات ونزوئلایی - آمریکایی، که در انتخابات کرسی مجلس نمایندگان برای ایالت فلوریدا و نیز شورای شهر دورال شکست خورد، گفت: هنوز خیلی زود است که تأثیرات  خودنمایی‌های تهاجمی ترامپ را بر رأی‌دهندگان آمریکایی تا یک سال آینده بررسی کنیم.

پیریرا گفت: از یک منظر احساسی، کاری که ترامپ انجام داد، بسیار بزرگ بود و ما باید از وی ممنون باشیم. اما شاید این مسئله یک نمایش موش و گربه برای جذب حمایت رأی‌دهندگان جمهوری‌خواهی باشد که می‌خواهند دوباره ونزوئلا را قوی کنند.