کارشناس بازارهای مالی در گفت‌وگو با«توسعه ایرانی» و با فرض سناریوی حصول توافق در مذاکرات:
رسیدن دلار به زیر ۸۰ هزارتومان توجیه اقتصادی ندارد
رامتین موثق
شنبه گذشته با شروع مذاکرات ایران و آمریکا، بازارهای مالی واکنش‌های مثبت به دیدار عراقچی و ویتکاف در عمان نشان دادند به صورتی که بورس رشدهای چشمگیری داشت و دلار هم ریزش شدیدی در روزهای ابتدایی تجربه کرد. قیمت دلار در کمترین حالت خود به 83 هزار تومان رسید اما دوباره به 90 هزار تومان افزایش یافت و پایان هفته گذشته در 85 هزار تومان تثبیت شد.
امروز که در آستانه دومین دیدار عراقچی و هیات آمریکایی هستیم، گمانه‌زنی‌ها درباره قیمت دلار افزایش پیدا کرده است. برخی بشارت می‌دهند که دلار می‌تواند به قیمت قبل از تنش‌ها بازگردد؛ اما عده‌ای هم تذکر می‌دهند که با توجه به تورم، ارزش ذاتی دلار افزایش داشته است و نباید امید چندانی به بازگشت قیمت‌های قدیم داشت.
اگر مذاکرات به ثمر برسد، صددرصد سرکوب قیمت دلار رخ خواهد داد که سیاست اشتباهی است، اما دولت پزشکیان هم این اشتباه را مرتکب خواهد شد، کمااینکه سایر دولت‌ها هم انجام دادند. هر دولتی، چه اصلاح‌طلب و چه اصولگرا، وقتی درآمد نفتی داشته، دلار را با ارزپاشی سرکوب کرده است؛ ارزی که باید به سمت توسعه، به سمت اصلاح ساختارها، سمت نوسازی زیرساخت‌ها و ... می‌رفته است
از آنجایی که قیمت دلار یکی از شاخص‌های تورم در اقتصاد ایران است، بررسی تاثیر مذاکرات بر قیمت دلار حائز اهمیت میشود.
احتمال کاهش قیمت کالاها با ریزش دلار؟
عده‌ای هم فراتر می‌روند و احتمال کاهش قیمت کالاها و خدماتی را می‌دهند که در نتیجه افزایش قیمت دلار، گران شده‌اند. برای مثال، مهدی طغیانی، نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، در گفت‌وگو با ایرنا اظهار کرده است: تاثیر ارز بر قیمت نهایی محصول در زمانی که نرخ ارز کاهشی میشود نیز باید قابل مشاهده باشد اما از آنجایی که در اقتصاد ایران مشکلی به نام «چسبندگی قیمتی» وجود دارد، این اتفاق به سرعت نمی‌افتد و در چنین شرایطی بلافاصله با کاهش قیمت ارز، نرخ کالاها نزولی نخواهد شد بلکه کاهش قیمت محصولات و کالاها، زمان‌بَر خواهد بود.
او ادامه داد: شرط کاهش قیمت کالاها به دنبال افت نرخ ارز، این است که کاهش رخ داده در بازار ارز ثبات داشته باشد یعنی در قیمت‌های پایینتر، ثابت باقی بماند نه اینکه فقط از نوسانات شدید، بلافاصله تأثیر بگیرد.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: اگر بتوانیم ثبات در اقتصاد را تقویت کنیم، به مرور چسبندگی‌های قیمت در خریدهای بعدی تعدیل شده و در عمل اثر خود را از دست می‌دهد و در قیمت‌های پایینتر تمام شده، ثابت باقی می‌ماند. دولت باید سعی کند ثبات متغیرهای قیمت کالا و محصولات را در شرایط نوسانی حفظ کند وگرنه نمی‌توانیم شاهد کاهش قیمت‌ها باشیم؛ کاهش قیمت وقتی اتفاق می‌افتد که در محاسبات تولیدکننده هم آثار حذف نوسانات قیمت ارز، لحاظ شود.
موفقیت مذاکرات دلار را به زیر
۶۰ هزار تومان می‌کشاند
همانطور که اشاره شد، برخی کارشناسان انتظار دارند که با موفقیت مذاکرات دلار به قیمت‌های قبل شروع و اوج‌گیری تنش‌ها برسد. در همین راستا، یک تحلیلگر مسائل بین‌المللی عنوان کرد: اصول و موازین علم سیاست نیز همین را حکم می‌کند که باید مقدمات فراهم شود، نقطه نظرات به هم نزدیک‌تر شود و بعد مقامات برجسته‌تر در برابر هم حاضر می‌شوند؛ پس من تصور می‌کنم مقدماتی در جریان بوده تا با اصول و قواعدی وارد مذکره شده‌اند و با این توضیح تصور نمی‌کنم مذاکرات با شکست مواجه شود چرا که این موضوع نه به نفع ایران است و نه به نفع آمریکایی‌ها. تصور من این است که مذاکرات قطعا ادامه پیدا خواهد کرد و با ادامه مذاکره و حذف یا تعلیق تحریم‌ها شاید قیمت دلار به زیر ۶۰ هزار تومان نیز برسد.
برزو حق‌شناس در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: یکی از احتمالات این است که مذاکرات به نتیجه برسد و در آن صورت دست دولت دلارهای نقد بیشتری می‌آید و قیمت دلار را سرکوب می‌کند. قیمت دلار حتی ممکن است به زیر ۸۰ هزار تومان هم برسد اما همانطور که دلار ۱۰۰ هزار تومان در شرایط فعلی توجیه ندارد، دلار زیر ۸۰ هزار تومان هم با توجه به نقدینگی، تورم و شرایط اقتصاد کلان توجیهی ندارد
علی بیگدلی در گفت‌وگو با اقتصاد24 تاکید کرد که تمام راه‌ها به سمت ما بسته شده و ما راهی جز مذاکره نداریم و اگر مذاکره قطع یا با شکست مواجه شود، با این بار روانی موجود دلار می‌تواند حتی به ۲۰۰ هزار تومان نیز برسد.
شکست مذاکرات دلار را به بالای
110 هزارتومان هم می‌رساند
یک کارشناس بازارهای مالی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، درباره تاثیر مذاکرات بر قیمت دلار، ابتدا به ریزش دلار در هفته گذشته اشاره کرد و گفت: دلار با کوچکترین سیگنالی مبنی بر کاهش تنش‌ها، یک ریزش شدیدی داشت و به زیر بازه ۱۰۰ هزار تومان آمد.
برزو حق‌شناس درباره قیمت دلار قبل از مذاکرات اظهار کرد: 100 هزار تومان به لحاظ روانی عدد سنگینی بود و تاثیراتش بر اذهان عمومی هم زیاد جالب نبود. جنس افزایش قیمت دلار هم به خاطر افزایش تنش‌ها بود و رشد قیمت آن از جایی به بعد، یعنی بعد از بازه ۸۶ هزار تومان، مخصوصا ۹۰ هزار تومان به بعد، توجیه اقتصادی نداشت. او تصریح کرد: قیمت دلار چون با تشدید تنش‌ها افزایش پیدا کرده بود، با کوچکترین سیگنالی مبنی بر کاهش تنش‌ها کاهش یافت.
این تحلیلگر حوزه ارز افزود: این قضیه باید موردتوجه سیاست‌گذار اقتصادی و سیاسی قرار گیرد که هرگونه افزایش تنش می‌تواند دوباره منجر به افزایش قیمت دلار شود و با شکست مذاکرات و کاهش تنش‌ها، دلار حتی می‌تواند به بالاتر از ۱۱۰ هزار تومان هم برسد.
احتمال تکرار یک اشتباه!
حق‌شناس درباره احتمالات پیش‌روی قیمت دلار عنوان کرد: یکی از احتمالات اینست که مذاکرات به نتیجه برسد و در آن صورت دست دولت دلارهای نقد بیشتری می‌آید و قیمت دلار را سرکوب می‌کنند.
او تاکید کرد: قیمت دلار حتی ممکن است که به زیر ۸۰ هزار تومان هم برسد اما این کار به لحاظ اقتصادی توجیه ندارد؛ همانطور که دلار ۱۰۰ هزار تومان در شرایط فعلی توجیه ندارد، دلار زیر ۸۰ هزار تومان هم با توجه به نقدینگی، تورم و شرایط اقتصاد کلان ما توجیهی ندارد.
یک کارشناس بازارهای مالی: این قضیه باید موردتوجه سیاست‌گذار اقتصادی و سیاسی قرار گیرد که هرگونه افزایش تنش می‌تواند دوباره منجر به افزایش قیمت دلار شود و با شکست مذاکرات و کاهش تنش‌ها، دلار حتی می‌تواند به بالاتر از ۱۱۰ هزار تومان برسد
این کارشناس ادامه داد: اگر مذاکرات به ثمر برسد، صددرصد سرکوب قیمت دلار رخ خواهد داد که سیاست اشتباهی است؛ اما دولت این سرکوب را انجام می‌دهد کما اینکه سایر دولت‌ها هم انجام دادند. هر دولتی، چه اصلاح‌طلب و چه اصولگرا، وقتی درآمد نفتی داشته، دلار را با ارزپاشی سرکوب کرده؛ ارزی که باید به سمت توسعه، اصلاح ساختارها، نوسازی زیرساخت‌ها و ... می‌رفته است. اکنون هم نتایج این سیاست را می‌بینیم برای مثال اکنون به‌شدت درگیر ناترازی انرژی هستیم چون دولت‌ها در زمانی که دلار و درآمد نفتی در اختیار داشتند، به جای سرمایه‌گذاری برای رفع ناترازی‌ها، ارزپاشی کردند و به همین دلیل این سیاست اشتباه است.
حق‌شناس درباره دیگر سناریوهای قیمت دلار بیان کرد: همانطور که یک شبه به این تخاصم نرسیدیم، یک شبه هم به توافق با غرب نمی‌رسیم. سناریوی محتمل فعلا اینست که ادامه مذاکرات را با کاهش تنش‌ها داشته باشیم و در این حالت دلار می‌تواند، بنا به شرایط مذاکرات، بین ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان یا ۸۵ تا ۹۵ هزار تومان در رفت‌وآمد باشد.
در حوزه کالاها اصلی به نام چسبندگی قیمت داریم، به این صورت که وقتی رشدی در حوزه کالا صورت می‌گیرد، معمولا به قیمت پایینتر برنمی‌گردد و فوقش اینست که در همان قیمت‌ها تثبیت میشود
او اضافه کرد: یک احتمال هم وجود دارد و اینکه مذاکرات به نتیجه نرسد و در این حالت احتمال دارد به قیمت‌های خیلی خیلی بالاتری برسیم. این تحلیلگر درباره احتمال بازگشت دلار به 40 هزار تومان سابق، پاسخ داد: این قیمت با توجه به شرایط اقتصاد کلان، توجیه ندارد. مگر میشود کشوری با ۴۰ درصد تورم به دلار ۴۰ هزار تومانی بازگردد؟
در بهترین حالت قیمت‌ها تثبیت می‌شوند
حق‌شناس درباره تاثیر کاهش قیمت دلار بر قیمت کالاها و خدمات، گفت: در حوزه کالاها یک اصلی به نام چسبندگی قیمت داریم به این صورت که وقتی رشدی در حوزه کالا صورت می‌گیرد، معمولا به قیمت پایینتر برنمی‌گردد و فوقش اینست که در همان قیمت‌ها تثبیت میشود.
او افزود: کاهش قیمت‌ها که در حوزه خدمات خیلی سخت است؛ دولت هم قیمت خدماتی را که ارائه می‌کند، کاهش نمی‌دهد. آیا تا به حال این تجربه وجود داشته است که دولت کاهشی در قیمت خدمات خود بدهد؟ همچنین در بخش خدمات عمده‌ترین هزینه‌ای که وجود دارد، حقوق و دستمزد است و حقوق و دستمزد کاهش پیدا نکرده که هیچ، افزایش هم داشته است. این کارشناس بازارهای مالی تصریح کرد: بعید می‌دانم ریزش قیمت دلار باعث کاهش قیمت کالاها بشود اما بهترین حالت اینست که دیگر افزایش قیمتی نداشته باشیم و در یک جایی این رشد قیمت‌ها متوقف شود.
حق‌شناس درنهایت خاطرنشان کرد: با ریزش قیمت دلار، بخش‌های اقتصادی می‌توانند تاحدودی خود را بازیابی کنند و خود را به آن سطح قیمت‌ها برسانند. مردم هم می‌توانند توان اقتصادی خود را بازیابی و قیمت‌ها را هضم کنند.
دیدگاه تان را بنویسید