«فریال مستوفی» با اشاره به مخاطرات سرمایه‌گذاری خارجی در ایران و فراهم نبودن زیرساخت‌ها:
امید به جذب هزار میلیارد دلار سرمایه آمریکایی واهی است
رامتین موثق
با شروع مذاکرات هیات ایرانی و آمریکایی در شنبه گذشته، امیدهای بسیاری به حل مشکلات در کشور پدید آمد و ریزش دلار و طلا و رشد بورس نشانه‌ای از همین افزایش امید و اعتماد در اقتصاد است. یکی از امیدهای دیگری که با شروع این مذاکرات قوت گرفت، امکان جذب سرمایه خارجی در اقتصاد فرسوده ایران است که در همان روز شنبه برخی صحبت از تعریف پروژه‌های هزار میلیاردی با سرمایه آمریکایی کردند!
بعد از این گمانه‌زنی‌ها، رئیس‌جمهور در آیین روز ملی فناوری هسته‌ای اعلام کرد: «مقام معظم رهبری با سرمایه‌گذار آمریکایی مخالفتی ندارند؛ ما با توطئه مخالفیم.» همچنین روز دوشنبه اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، گفت: «ایران هیچ وقت مانعی بر سر راه همکاری اقتصادی- سرمایه‌گذاری طرف‌های مقابل نبوده، این مشکل خود آمریکاست که با وضع قوانین پیچیده و متراکم، چندلایه، شهروندان خود را از هرگونه مراوده اقتصادی با ایران محروم کرده است؛ بنابراین مشکلی است که قاعدتاً طرف مقابل باید در مورد آن فکر کند و تصمیم بگیرد.» عبدالله مهاجر دارابی، خزانه‌دار اتاق بازرگانی ایران، نیز به این گمانه‌زنی‌ها واکنش نشان داد و اظهار کرد: «ما جز با رژیم صهیونیستی منعی برای ارتباط نداریم و الان هم صادرات به ایالات متحده داریم.»
زیرساخت‌های سیاسی و اقتصادی برای جذب این میزان سرمایه آمریکایی در کشور فراهم نیست؛ ما هنوز به FATF نپیوسته‌ایم، مشکل انتقال پول و تحریم‌ها را داریم و حتی به دلیل تحریم‌های ثانویه ترامپ شرکت‌ها حاضر به همکاری با ما نیستند زیرا آنها هم تحریم می‌شوند
پتانسیل سرمایه‌گذاری از میادین انرژی تا سواحل مکران
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با ایلنا، بسترهای جذب سرمایه‌گذاری خارجی از سوی امریکایی‌ها در ایران را در صورت تداوم توافقات دو طرف تشریح و اظهار کرد: یکی از محل‌های سرمایه‌گذاری امریکایی‌ها در ایران می‌تواند خرید هواپیما از این کشور باشد این امر در قالب لیزینگ رخ می‌دهد و از محل درآمد هواپیما هزینه آن پرداخت می‌شود و این می‌تواند یک نوع جذب سرمایه از امریکا به ایران باشد. چنانچه اکنون نیز ورود انواع ماشین‌آلات و تجهیزات خارجی به ایران یک نوع سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود و این موضوع می‌تواند علاوه بر حمل هوایی به دیگر حوزه‌های حمل و نقل و زیرساختی نیز توسعه پیدا کند.
فرشید شکرخدایی ادامه داد: حوزه انرژی از جمله نفت و گاز نیز از محل‌های دیگر جذب سرمایه به ایران است، این جذب سرمایه حتی می‌تواند به تولید برق نیز سرایت پیدا کند؛ در امریکا شرکت‌های سرمایه‌گذار گوناگونی وجود دارند که فاینانس شرکت‌های فعال در حوزه انرژی را برعهده می‌گیرند تا شرکت‌های انرژی پروژه را در ایران انجام دهند و آنچه از این پروژه حاصل می‌شود در نهایت در ایران باقی می‌ماند نمونه مشابه این مدل از اجرای پروژه را شرکت فرانسوی توتال در پارس جنوبی اجرا کرد که به ۲۰ سال بهره‌برداری مشترک انجامید. همچنین ایران در منطقه مکران طرح توسعه بزرگی را در نظر دارد و می‌تواند برای پیشبرد آن از توسعه‌دهندگان بزرگ دنیا کمک بگیرد، آنها حتما به ایران خواهند آمد و سرمایه‌هایی را خواهند آورد تا طرح‌های خود را اجرا کنند و درنهایت به عنوان توسعه‌دهنده سود خود را داشته باشند؛ حال این سیاستگذاران هستند که تصمیم می‌گیرند می‌خواهند قشم، کیش و دیگر مناطق مستعد کشور را با جذب سرمایه‌گذار خارجی توسعه دهند یا نه؟
هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده، اما صحبت از هزار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری آمریکا در میان است که بیشتر شبیه یک خواب و خیال است. این خبر مانند زمانی است که صحبت از سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیاردی چین در میان بود، اما باید پرسید چین یک دلار هم در ایران سرمایه‌گذاری کرد؟ این هزار میلیارد دلار آمریکا هم به سرنوشت همان ۴۰۰ میلیارد چین دچار می‌شود
اما قبل از تعریف بسترها برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی، باید پرسید که اصلا جذب هزار میلیارد دلار سرمایه آمریکایی امکان‌پذیرست؟
صحبت از جذب سرمایه آمریکایی فعلا زود است
رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، در واکنش به طرح موضوع جذب سرمایه آمریکایی در کشور بیان کرد: صحبت از جذب این سرمایه‌ها بسیار زود است و واقعا تعجب می‌کنم که چرا دولتمردان ما در زمانی که هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است، درباره تعریف پروژه‌ها صحبت می‌کنند.
فریال مستوفی تصریح کرد: برای چنین کاری نیاز به یک استراتژی داریم اما هنوز کشور آنطور که باید و شاید، یک طرح آمایش سرزمینی ندارد. پس خیلی زود است که بگوییم این سرمایه‌گذاری در چه حوزه‌‌هایی باید انجام شود؟
او افزود: هنوز در ابتدای کار هستیم و حتی تفاهم‌نامه‌ای امضا نشده است پس نباید به فکر این باشیم که با این سرمایه‌ها چه پروژه‌هایی تعریف کنیم زیرا در وهله نخست نیازمند فراهم شدن زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری در کشور هستیم.
به جای جذب، فرار سرمایه داریم
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی درباره اهمیت سرمایه‌گذاری در کشور گفت: سرمایه‌گذاری برای هر کشوری مانند خون در بدن انسان است و برای رشد و پیشرفت اقتصادی آن کشور مهم است؛ زیرا باعث افزایش تولید، اشتغال، تحریک فناوری و غیره می‌شود. پس سرمایه‌گذاری در پیشرفت اقتصاد یک کشور نقشی حیاتی ایفا می‌کند.
مستوفی تاکید کرد: کشوری که می‌خواهد از توسعه اقتصادی پایدار اطمینان حاصل کند باید سرمایه‌گذاری، چه داخلی و چه خارجی را در اولویت خود قرار دهد.
به گفته او، اولین کاری که برای فراهم کردن شرایط سرمایه‌گذاری داخلی نیاز است، امنیت سرمایه‌گذاری، چه سیاسی و چه اقتصادی، است؛ اما امنیت سرمایه‌گذاری در کشور وجود ندارد و به همین دلیل است که به جای سرمایه‌گذاری، فرار سرمایه داریم.
فریال مستوفی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: به فرض مثال اگر این هزار میلیارد دلار هم سرمایه‌گذاری شود آیا اصلا توانایی جذب آن را داریم؟ در کشور ما اتمام پروژه‌ها بسیار بیشتر از زمان مورد نیاز آنها طول می‌کشد و برای مثال یک پروژه 3 ساله در 15 سال انجام می‌شود؛ با این شرایط چطور می‌خواهیم هزار میلیارد دلار سرمایه جذب کنیم؟
رقابت بین کشورها برای جذب سرمایه خارجی
این کارشناس مسائل اقتصادی همچنین درباره سرمایه‌گذاری خارجی عنوان کرد: بین کشورها برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی رقابتی در جریان است.
مستوفی درباره فواید سرمایه‌گذاری خارجی توضیح داد: جذب سرمایه خارجی فقط برای تامین مالی نیست بلکه برای انتقال تکنولوژی، فناوری و مدیریت هم استفاده می‌شود. اکنون خیلی از کشورها در جهان هستند که مشکل مالی ندارند و برای سرمایه‌گذاری پول دارند؛ اما باز جذب سرمایه خارجی را در اولویت خود قرار می‌دهند زیرا می‌توان با این سرمایه‌گذاری، تکنولوژی و مدیریت را هم انتقال داد.
او درباره شرایط موردنیاز جذب سرمایه خارجی اظهار کرد: جذب این سرمایه‌ها نیازمند تأمین زیرساخت‌های نرم مانند قوانین و سخت‌افزارها شامل جاده، بندر، برق، آب و غیره، است. وقتی یک سرمایه‌گذار در یک پروژه سرمایه‌گذاری می‌کند، برای مثال نمی‌تواند در حمل‌ونقل آن هم سرمایه‌گذاری و یک خط راه‌آهن هم تاسیس کند؛ بنابراین این زیرساخت‌های سخت‌افزاری را باید کشور پذیرنده فراهم کند.
هزار میلیارد دلار سرمایه آمریکایی به سرنوشت سرمایه‌گذاری چین تبدیل می‌شود
رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران درباره خبر جذب سرمایه‌های آمریکایی مطرح کرد: هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده؛ اما صحبت از هزار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری آمریکا می‌شود که بیشتر شبیه یک خواب و خیال است. مستوفی ادامه داد: این خبر مانند زمانی است که صحبت از سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیاردی چین در میان بود اما باید پرسید چین یک دلار هم در ایران سرمایه‌گذاری کرد؟ این هزار میلیارد دلار آمریکا هم به سرنوشت همان ۴۰۰ میلیارد چین دچار می‌شود.
او درباره علت آماده نبودن ایران برای جذب این میزان سرمایه آمریکایی بیان کرد: زیرساخت‌های سیاسی و اقتصادی در کشور فراهم نیست؛ ما هنوز به FATF نپیوسته‌ایم، مشکل انتقال پول و تحریم‌ها را داریم و حتی به دلیل تحریم‌های ثانویه ترامپ شرکت‌ها حاضر به همکاری با ما نیستند زیرا آنها هم تحریم می‌شوند.
این فعال اقتصادی تصریح کرد: این صحبت‌ها فقط خوب است که تیتر روزنامه‌ها بشود زیرا در شرایط حاضر، هیچ اتفاقی بابت این هزار میلیارد دلار نخواهد افتاد اما اگر روزی به تفاهم رسیدیم، توانستیم امنیت سرمایه‌گذاری را حفظ کنیم و زیرساخت‌های مورد نیاز سرمایه‌گذاری را فراهیم کردیم، آن زمان می‌توان صحبت از سرمایه‌گذاری خارجی کرد زیرا کشور ما دارای پتانسیل است و می‌تواند جذب سرمایه انجام دهد.
رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران: صحبت از جذب هزار میلیارد دلار سرمایه آمریکا بسیار زود است و واقعا تعجب می‌کنم که چرا دولتمردان ما در زمانی که هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است، درباره تعریف پروژه‌ها صحبت می‌کنند. برای چنین کاری نیاز به یک استراتژی داریم اما هنوز کشور آنطور که باید و شاید، یک طرح آمایش سرزمینی ندارد. پس خیلی زود است که بگوییم که این سرمایه‌گذاری در چه حوزه‌‌هایی باید انجام شود؟
اصلا توانایی جذب سرمایه خارجی را داریم؟
مستوفی همچنین مطرح کرد: فارغ از تمام این موضوعات، به فرض مثال اگر این هزار میلیارد دلار هم سرمایه‌گذاری شود آیا اصلا توانایی جذب آن را داریم؟
وی، تصریح کرد: در کشور ما اتمام پروژه‌ها بسیار بیشتر از زمان مورد نیاز آنها طول می‌کشد و برای مثال یک پروژه 3 ساله در 15 سال انجام می‌شود؛ با این شرایط چطور می‌خواهیم هزار میلیارد دلار سرمایه جذب کنیم؟
به گفته این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، اول نیاز داریم که زیرساخت‌ها آماده شوند و بعد از آن باید تصمیم بگیریم که کدام حوزه‌ها برای جذب سرمایه مناسب است.
مستوفی افزود: همچنین نیازمند یک آمایش سرزمین هستیم. البته در ایران چندین طرح آمایش سرزمین انجام داده‌ایم، اما کارآیی ندارند و یک آمایش سرزمین کارآمد و درست باید برای کشور تهیه شود.
او در پایان خاطرنشان کرد: ایران کشوری است که بجز نفت و گاز، منابع زیرزمینی دیگری مانند معادن و غیره هم دارد پس پتانسیل موجود است و می‌توان امیدوار بود، اما اینکه امروزه و با شرایط فعلی فکر کنیم کجا می‌توانیم با این سرمایه آمریکایی سرمایه‌گذاری کنیم، فکر خامی است.
دیدگاه تان را بنویسید