ایران از صادرکننده بالقوه به واردکننده گاز روسیه تبدیل شد!

ایران رتبه دوم جهان به لحاظ وجود ذخایر گازی را دارد؛ موضوعی که می‌توانست ایران را به یکی از مهم‌ترین صادرکنندگان گاز تبدیل کند. تا جایی که در جریان جنگ روسیه و اوکراین نیز ایران می‌توانست یکی از جایگزین‌های روسیه برای صادرات گاز به اروپا باشد. اما اکنون به دنبال تشدید بحران گاز در کشور، ایران قرار است از روسیه گاز وارد کند!

به گزارش تجارت‌نیوز، مسئولانی که در زمان جنگ روسیه و اوکراین از زمستان سخت برای اروپایی‌ها خبر می‌دادند، در فصول سرد سال جاری، با کمبود گاز در کشور دست به گریبان شده‌اند. حال ایران به جای استفاده از خلا ایجادشده و شروع صادرات گاز به اروپا، درگیر واردات گاز از روسیه است. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران، در راستای تلاش مسکو برای متنوع کردن جریان صادرات گاز خود، اعلام کرد: روسیه ممکن است حداکثر ۵۵ میلیارد مترمکعب گاز در سال به ایران عرضه کند. در واقع عرضه گاز روسیه به ایران، می‌تواند به ۵۵ میلیارد مترمکعب در سال برسد اما ابتدا باید در حجم اندک حداکثر دو میلیارد متر مکعب آغاز شود. بر اساس گزارش رویترز، شرکت گازپروم، در ژوئن سال میلادی گذشته، یک تفاهم‌نامه با شرکت ملی گاز ایران را برای عرضه گاز روسیه از طریق خط لوله به ایران، امضا کرد. اما مسیرهای احتمالی برای این خط لوله، فاش نشده‌اند. وزیر نفت ایران در آن زمان گفته بود: ایران، روزانه ۳۰۰ میلیون مترمکعب گاز از روسیه دریافت می‌کند که به حدود ۱۱۰ میلیارد متر مکعب در سال می‌رسد.

استفاده از ظرفیت صادرات گاز ایران به اروپا، مستلزم بهبود روابط بین‌الملل بوده و با وجود تحریم‌‎‌ها، چنین اقدامی تاکنون میسر نشد. موضوع مهم دیگر در این زمینه، کمبود شدید گاز در کشور بوده که گریبان‌گیر صنعت و شبکه خانگی شده است. البته در کنار تمام این محدودیت‌ها، لازم به ذکر است که طرح‌هایی که برای صادرات گاز طبیعی به اروپا پیشنهاد شده بود، در واقع به دلیل ممانعت ایران و مشکلات تحریم‌های بین‌المللی در دستور کار قرار نگرفت.

ایران می‌توانست با توجه به نیازهای کشورهای اروپایی به گاز طبیعی، از ظرفیت موجود استفاده بهینه داشته باشد. شرط این استفاده، بهبود روابط بین‌الملل و توجه به زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های موجود بوده و توجه به این ظرفیت‌ها نیز مستلزم برنامه‌ای دقیق و سازگار با واقعیت‌های موجود بود. اما ایران نه تنها از ظرفیت موجود برای جایگزینی صادرات گاز به اروپا استفاده نکرد، بلکه با تشدید تحریم‌ها و تشدید کمبود گاز در کشور و البته روی‌گردانی ترکمنستان نسبت به واردات گاز به ایران، مجبور به واردات گاز از روسیه شد.

حال باید گفت که در راستای تشدید بحران گاز در ایران و روی‌گردانی ترکمنستان نسبت به واردات گاز به ایران، کشور مجبور به واردات گاز از روسیه شده است. در واقع، کشوری که می‌توانست گاز خود را جایگزین گاز روسیه کند، اکنون به واردکننده گاز از روسیه تبدیل شده است تا بتواند تنها بخشی از بحران کمبود گاز خود را جبران کند.