توسعه سواحل مکران بدون برنامه ماند؟
تهدید هند برای جا ماندن چابهار از کریدورهای منطقه‌ای
توسعه منطقه مکران، یکی از مهم‌ترین اقدامات در دست دولت باید باشد. موضوعی که رئیس‌جمهوری نیز به آن اشاره و عنوان کرده است که کیفیت آنچه قرار است در این سواحل صورت گیرد، به هیچ‌وجه نباید از اقدامات کشورهای همسایه پایین‌تر باشد. اما چرا تاکنون اقدامات اساسی در این زمینه انجام نشده است؟
به گزارش تجارت‌نیوز، مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری، در جلسه روز چهارشنبه 24 آذرماه هیأت دولت، در مورد توسعه سواحل مکران، با اشاره به مباحث مطرح‌شده از سوی چند تن از اعضای هیات دولت تاکید کرد: تاکنون یک طرح کلان و کلی به عنوان نقشه راه توسعه مکران وجود نداشته و دستگاه‌های مختلف هر کدام به اقتضای ماموریت‌ها و مسئولیت‌های خود در این زمینه اقداماتی انجام داده‌اند. گفتنی است، تقویت اقتصادهای بومی منطقه، تامین زیرساخت‌های لازم در حوزه انرژی با تکیه بر انرژی‌های تجدید‌پذیر، تسریع در تکمیل کریدورهای منطقه با همکاری شرکای بین‌المللی و جذب و متمرکز کردن سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی در مکران، به عنوان چهار راهکار و پیشنهاد مهم و فوری برای شتاب‌بخشی به آماده‌سازی زمینه‌های لازم برای توسعه مکران در جلسه‌های هیات دولت تاکنون مطرح شده است.
وزیران عضو شورای توسعه سواحل مکران، مصوبه‌ای با محوریت توسعه منطقه مکران تصویب کردند. طبق این مصوبه، وزارت امور اقتصادی و دارایی، دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران و صندوق توسعه ملی موظفند برای حمایت از سرمایه‌گذاران و تسریع در تامین اعتبارات طرح پروژه‌های منطقه، اقدامات لازم برای اخذ مجوزهای قانونی برای برداشت پنج میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی را ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ این تصویب نامه انجام دهند. از تاریخ تائید این تصویب‌نامه بیش از 10 روز می‌گذرد و تاکنون باید مجوزهای قانونی برای برداشت پنج میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی فراهم می‌شد. اما تاکنون هیچ خبری در مورد اخذ مجوزهای لازم برای انجام این طرح ارائه نشده و رئیس‌جمهوری پس از این مصوبه‌ها از لزوم برنامه‌ریزی برای این منطقه سخن به میان آورده است. طبق این تصویب‌نامه وزارت راه و شهرسازی مکلف شده است که برنامه‌های خود در زمینه تسریع در اجرای طرح پروژه‌های زیرساختی مانند طرح توسعه بندر شهید بهشتی، بندر کوه مبارک و مطالعات راه آهن کوه مبارک- بندر عباس، فرودگاه کوه مبارک، راه‌های ساحلی، مواصلاتی و شبکه داخلی را ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه به دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران ارائه کند. همچنین وزارت نفت مکلف است با هماهنگی دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران متناسب با روند توسعه منطقه نسبت به تامین گاز مورد نیاز پروژه‌ها از قبیل صنایع پتروشیمی فولاد شیلات، نیروگاه آب‌شیرین‌کن و تکمیل زنجیره صنعتی و همچنین سوخت موردنیاز برای پروژه‌های مذکور
اقدام کند.
با توجه به این تصویب‌نامه باید دستگاه‌های اجرایی برای جذب سرمایه‌گذار توسعه طرح‌های مذکور و همچنین شناسایی میادین نفت و گاز در منطقه مکران اقدام کنند. این تصویب‌نامه در کل یک نقشه راه مهم برای توسعه این منطقه است و اگر مسئولان توجه کافی و لازم به آن داشته باشند، توسعه این منطقه می‌تواند یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای توسعه ایران باشد.
در بهمن ماه سال 1401، گزارشی توسط معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران منتشر شد که در آن، به اهمیت منطقه مکران در افزایش فعالیت‌های ترانزیتی کشور اشاره شده است. رویدادهای ژئوپلتیکی در اقیانوس هند، از جمله رقابت چین و هند و درگیری هند و پاکستان باعث شده اقیانوس هند و بخش غربی آن بیش از پیش در تجارت جهان مهم شود.
منطقه مکران می‌تواند شاهد یک توسعه اقتصادی دریامحور باشد و در این زمینه چابهار با توجه به ظرفیت بندری خود، می‌تواند به مرکز مبادله کالا برای سه کشور ایران، هند و افغانستان تبدیل شود. اگر ایران برای توسعه این منطقه عمل نکند، کریدورهای رقیب مانند کریدور عرب-مد که هند نیز تلاش جدی برای ایجاد آن دارد، جایگزین ایران شده و کشورهای عربی با همکاری هند، به محل ترانزیت کالا و خدمات به اروپا خواهند شد.
دیدگاه تان را بنویسید