اگرچه بازار مسکن مدت زیادی را در رکود سپری کرده و خبری از معاملات در این بازار نیست اما خرید خانه همچنان برای بسیاری از مردم، یک آرزو است. در حالی ‌که طبق استانداردهای جهانی قیمت مسکن باید در بعد درآمد سالانه افراد بگنجد، در ایران این قیمت به شکل بی‌سابقه‌ای، از درآمد خانوارها پیشی گرفته و خرید خانه را برای بسیاری از اقشار جامعه را به یک رؤیای دست‌نیافتنی تبدیل کرده است؛ به‌طوری که تهران با نسبت قیمت مسکن به درآمد ۳۸ برابری، در رتبه چهارم جهانی از لحاظ سختی خرید خانه قرار گرفته است. ایران نیز در جایگاه دوازدهم سختی خرید مسکن در جهان قرار دارد.

به گزارش تجارت‌نیوز، بررسی وضعیت بازار مسکن نشان می‌دهد که نسبت قیمت مسکن در ایران به‌شدت از شاخص‌های جهانی فاصله گرفته است. طبق آمار و دادهای منتشر شده در numbeo که به بررسی جدیدترین داده‌های اقتصادی کشورها و محاسبه هزینه زندگی در سراسر جهان می‌پردازد، نسبت قیمت مسکن به درآمد، در کشورهای توسعه‌یافته کمتر از ۱۰ برابر درآمد سالانه خانوار است؛ به‌طوری که حتی در برخی از کشورها این مقدار بین دو تا سه برابر اعلام شده است.

با این‌حال در ایران این مقدار به رقم ۲۳.۴ برابر رسیده است. با این‌وجود در کشورهای همسایه به‌ویژه کشورهای حاشیه خلیج‌ فارس این شاخص بسیار کمتر است؛ به‌طوری‌که عمان با ۲.۹ برابر رتبه آخر این فهرست را در اختیار دارد. نسبت قیمت مسکن به درآمد حتی در کشورهای پیشرفته‌ای مانند آمریکا به‌ویژه ایالت (شهر) نیویورک که همیشه به‌عنوان یکی از گران‌ترین شهرهای جهان شناخته می‌‎شود، به‌مراتب بسیار کمتر از ایران است؛ به‌طوری که ایالت نیویورک تقریباً ۱۰۰ پله با ایران فاصله دارد و نشان‌دهنده آن است که قدرت خرید خانه در این شهر نسبت به ایران وضعیت مناسب‌تری دارد.

بررسی‌های انجام شده از سایت numbeo نشان می‌دهد شهر آدیس‌آبابا در کشور اتیوپی با شاخص ۵۴.۲ برابری قیمت مسکن به درآمد، در رتبه اول این فهرست قرار گرفته است. جایگاه دوم، متعلق به شهر دوآلا از کشور کامرون با ۴۸.۳ برابر و جایگاه سوم نیز شهر کلمبو در کشور سری‌لانکا با ۴۲.۷ برابر نسبت قیمت مسکن به درآمد است. رده چهارم این لیست به تهران با شاخص ۳۸.۱ برابری تعلق دارد و رتبه پنجم نیز در اختیار شانگهای چین با ۳۷.۲ برابر نسبت قیمت مسکن به درآمد است.

14 شهر پایانی این لیست متعلق به ایالات متحده آمریکاست و رتبه آخر آن به شهر دیترویت واقع در ایالت میشیگان با شاخص ۱.۲ برابر اختصاص  دارد؛ به عبارت دیگر، شهروندان این شهر به طور میانگین با ۱.۲ برابر درآمد سالیانه خود می‌توانند خانه بخرند. گفتنی‌ست، نیویورک که به‌عنوان یکی از گران‌ترین شهرهای جهان شناخته می‌شود، در رتبه ۱۰۳ با نسبت قیمت مسکن به درآمد 13 برابری قرار دارد. این بدان معناست که شهروندان تهرانی با ۳۸ برابر درآمد سالیانه خود، با فرض ثابت ماندن قیمت‌ها و هیچ‌گونه هزینه اضافه دیگری، می‌توانند خانه بخرند. درصورتی‌که این مقدار در شهرهای گران جهان و حتی کشورهای حاشیه خلیج فارس بسیار کمتر است. به‌عنوان‌مثال شهر ریاض در عربستان سعودی با شاخص ۲.۸ برابری در رتبه ۲۵۷ قرار دارد.

بررسی کلی بازار مسکن کشورها نشان می‌دهد، سوریه با ۱۱۲ برابر نسبت قیمت به درآمد، در جایگاه اول جهانی از نظر دور از دسترسی بودن خرید مسکن قرار دارد. جایگاه دوم متعلق به اتیوپی با ۵۰.۳ برابر، رتبه سوم کوبا با ۴۷.۸ برابر و همچنین رده چهارم و پنجم متعلق به کامرون و سری‌لانکا به ترتیب با ۴۷.۸ برابر و ۴۳.۲ برابر است. همچنین کشور نپال در مرتبه ششم، هنگ‌کنگ (چین) در رده هفتم، چین در جایگاه هشتم، تایلند نهم و فیلیپین در رتبه دهم قرار دارند. گفتنی است ایران با ۲۳.۴ برابر نسبت قیمت مسکن به درآمد در جایگاه دوازدهم این لیست قرار دارد.

علت این موضوع درآمد پایین نسبت به تورم و شرایط بسیار سخت و غیرقابل‌دسترس بودن وام‌های مسکن است. زیرا نسبت وام مسکن به‌عنوان درصدی از درآمد در ایران معادل ۵۲۶.۷ درصد است در حالی که شاخص مقرون به‌صرفه‌بودن آن تنها ۰.۲ است!