سیاست‌های ناکارآ برای رفع ناترازی سوخت ادامه دارد!

راهکارهای ناکارا به جهت جبران ناترازی بنزین ادامه دارد. شرکت ملی پخش و پالایش فرآورده‌های نفتی ایران اقدام به تشدید محدودیت سوخت‌گیری به سقف 50 لیتر در هر بار سوخت‌گیری کرده است. اقدامی که به نظر می‌رسد چندان راهگشا نباشد.

به گزارش تجارت‌نیوز، سقف سوخت‌گیری با کارت آزاد جایگاه‌ها، ۸۰۰۰ لیتر است. اما خبرهایی مبنی بر توزیع کارت سوخت‌هایی با سهمیه ۷۰۰۰ لیتری در جایگاه‌ها نیز منتشر شده است. از آن جایی که تعداد قابل استفاده از هر کارت جایگاه برای سوخت‌گیری در هر شبانه‌روز 255 بار بوده، علنا هر بار می‌توان 30 لیتر بنزین از کارت آزاد جایگاه‌ها دریافت کرد.

این اطلاعیه پس از اخبار متناقض در زمینه افزایش محدودیت سوخت‌گیری منتشر شد. حال باید گفت که علنا اولین راهکار بنزینی در دولت پزشکیان منتشر شده است. باید دید اساسا چنین راهکاری توانایی جبران ناترازی بنزین را دارد یا قرار است تنها به سیل راهکارهای ناکارا در زمینه بحران بنزین بیفزاید.

پیش‌تر محدودیت سوخت‌گیری در هر بار 60 لیتر بود. یعنی افراد با مراجعه به جایگاه‌ها می‌توانستند 60 لیتر را به صورت یک‌جا دریافت کنند. حال محدودیت سوخت‌گیری به میزان 50 لیتر در روز رسیده است. اما به نظر می‌رسد که چنین راهکاری اساسا هیچ فایده‌ای ندارد. افراد اگر نیاز به سوخت‌گیری بیش از 50 لیتر داشته باشند، می‌توانند در دو مرحله سوخت دریافت کنند و علنا مشکلی در این زمینه وجود نخواهد داشت. حال اگر مسئولان خیال کردند که با محدودیت سقف برداشت روزانه به 100 لیتر می‌توانند جلوی مصرف را بگیرند، اشتباه محاسباتی بزرگی را مرتکب شده‌اند.

اکثر خودروهای در حال تردد در ایران دارای حجم باک بین 40 تا 65 لیتر هستند و تنها برخی از خودروها که اتفاقا زیاد در ایران یافت نمی‌شوند، حجم باک 70 لیتر به بالا دارند. از سوی دیگر میزان مصرف بنزین خودروهای در حال تردد بین 10 لیتر تا 12 لیتر در هر 100 کیلومتر متغیر است. این موضوع نشان می‌دهد که علنا محدودیت سوخت‌گیری تاثیر چندانی بر مصرف خودروها نخواهد داشت و مسئولان باید فکری به حال پرمصرف بودن خودروهای موجود در سطح کشور کنند. از سوی دیگر بی‌کیفیت بودن بنزین تولیدی هم، میزان مصرف خودروهای در حال تردد را افزایش داده است.

لبته مصرف سوخت خودروهای ایرانی نسبت به مصرف سوخت خودروهای خارجی بسیار بیشتر است اما به دلیل ممنوعیت واردات خودرو، اجازه ورود به کشور را ندارند. در حالی که ایران با خودروهای پرمصرف اشغال شده است، اتحادیه اروپا در زمینه اهداف محیط‌زیستی خود، در نظر دارد تا خودروسازان را ملزم کند که تا سال ۲۰۳۰ مصرف سوخت خودروهای بنزینی، به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر به میزان ۴.۱ لیتر کاهش یابد.

اگر هدف از اعمال سقف 100 لیتری برای سوخت‌گیری، کاهش قاچاق بنزین باشد، باید با نگاهی دقیق‌تر به مقوله قاچاق در کشور پرداخت. روزانه چندین میلیون لیتر از سوخت ایران به کشورهای همسایه قاچاق می‌شود و علنا جلوی آن گرفته نشده است. هرچند که مجاری قاچاق سوخت به طور دقیق اعلام نشده است. اما گمانه‌زنی‌هایی از یک قاچاق سازمان‌یافته از مجاری غیردولتی صورت گرفته است. قاچاق روزانه 12 میلیون لیتر سوخت آن هم با 10 تانکر 30 هزار لیتری، نمی‌تواند از طریق مردم عادی صورت گرفته باشد.

درواقع مسئولان نه تنها نیاز مصرفی مردم را تامین نکردند، بلکه با در نظر گرفتن راهکارهای ناکارا، در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن، علت قاچاق بنزین را اشتباهی تشخیص داده‌اند. در استان‌های مرزی نیز این سیاست به کمک کاهش قاچاق نیامده و تنها به بحران افزوده است. حال این سیاست با عنوان و شیوه متفاوت در سطح کشور اجرا شده است.