قیمت قهوه در ایران نجومی است

آمار تازه از قیمت قهوه شاید برای بسیاری از طرفداران این نوشیدنی در ایران باعث شگفتی و تعجب بود. البته که کمتر ایرانی بوده که در سال‌های اخیر و به خصوص در فاصله سال ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۳ متوجه افزایش عجیب و غریب قیمت قهوه در ایران نشده باشد، اما خبر اینکه قیمت قهوه در ایران تقریبا ۶ برابر نرخ جهانی آن است برای بسیاری از طرفداران این نوشیدنی حیرت انگیز بود.

به گزارش اقتصاد24، باید توجه داشت از آنجا که نرخ دلار وارداتی برای قهوه ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان است، یعنی از واردات آن از ارز نیمایی بهره می‌برد، پس می‌توان گفت که قیمت دلاری هر کیلوگرم قهوه فوری ارزان قیمت، برای مصرف‌کننده نهایی در ایران با شرایط و ارقام فعلی رقمی حدود ۲۷ دلار است، در صورتی که نرخ جهانی آن ۴ الی ۵ دلار است.

اما اولین خبر درباره افزایش عجیب قیمت قهوه را حسام ربیعی، رئیس انجمن قهوه ایران در اردیبهشت سال جاری داد. او در اردیبهشت سال جاری در گفت‌وگو با انتخاب گفته بود: «قیمت قهوه در یکسال گذشته افزایش قابل توجهی داشته است. مهم‌ترین مسأله بحث عرضه و تقاضاست. تقاضا برای قهوه هر سال در جهان بیشتر می‌شود و مصرف قهوه در سال گذشته طی بیست سال اخیر بی‌سابقه بوده است. امسال هم پیش‌بینی می‌شود که مصرف قهوه در جهان رکورد بزند.»

او همچنین گفته بود: «افزایش دما و خشکسالی طی سال گذشته در ویتنام که یکی از بزرگترین کشور‌های تولید‌کننده قهوه‌ی ربوستا است، باعث گرانی جهانی قهوه شده است. تقریباً قیمت این قهوه از سال گذشته دو برابر شده است. کشور‌های آسیا شرقی مانند اندونزی هم دچار مشکلات آب و هوایی هستند و بر روی قیمت مؤثر بوده‌اند. قهوه عربیکا هم نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد افزایش قیمت داشته است. با توجه به کم شدن عرضه ربوستا و پیش‌بینی که برای سال آینده می‌شود، خیلی از کشور‌ها قهوه‌ عربیکا را به چرخه‌ مصرف آورده‌اند.»

در واقع این رئیس انجمن خبر از افزایش عجیب قیمت قهوه ربوستا داده بود، اما هنوز مشخص نبود که وارد کنندگان قهوه، این کالا را نه با دلار آزاد که با ارز نیمایی ۲۸۵۰۰ تومان وارد می‌کنند.

قهوه در ایران نیز کالایی وارداتی محسوب می‌شود پس دیگر عجیب نیست قیمت آن کاملا متاثر از بازار‌های جهانی باشد. واردات قهوه به ایران، در سال‌های اخیر به دلیل افزایش تقاضا تا حد زیادی افزایش داشته است. کما اینکه اکنون واردات قهوه از ۱۰ اولویت واردات کالا به کشور به شمار می‌رود و برند‌های بسیاری در ایران وجود دارد که انواع مختلف قهوه را در بسته بندی‌های متنوع به صورت دان یا پودر قهوه وارد بازار می‌کنند. هرچند به دلیل حفظ کیفیت قهوه، معمولا قهوه به صورت دان وارد کشور می‌شود.

بر اساس گزارش گمرک، میزان وزنی قهوه وارداتی در این مدت ۴۹ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۸.۵۵ درصد افزایش داشته است. همچنین این گزارش گمرک ایران با اشاره به اینکه در سال ۱۴۰۲ کشور‌های امارات متحده عربی، ویتنام، هند، اندونزی و اوگاندا ۵ کشور عمده طرف معامله واردات قهوه با ایران بودند، می‌افزاید که ۹۵ درصد از ارزش قهوه وارداتی به کشور از طریق ۵ کشور مذکور انجام گرفته و باز بر اساس این گزارش، در سال ۱۴۰۲ این میزان قهوه وارداتی از سوی ۱۲۱ شخص و شرکت انجام گرفته است.

شاید برایتان جالب باشد اگر قیمت ارزان‌ترین قهوه فوری بازار ایران را در نظر بگیریم به کیلویی حدود ۲۷ دلار می‌رسیم و کافی است به سراغ قهوه‌های میان قیمت که حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است، برویم و به رقم هر کیلو ۳۵ دلار با رقم ارز نیمایی یعنی دلار ۲۸۵۰۰ می‌رسیم و اگر به سراغ رقم قهوه‌های ترکیبی ربوستا و عربیکا برویم که به طور معمول در بازار با رقم هر کیلو ۲ میلیون تومان فروخته می‌شود، به رقم ۷۰ دلار در هرکیلو با ارز نیمایی ۲۸۵۰۰ تومان می‌رسیم.

این در حالی است که معادل‌های این قهوه‌ها در جهان با قیمت بین ۴ تا ۷ دلار فروخته می‌شود. حال اگر بخواهیم دلار حدود ۶۰ هزار تومان آزاد را معیار قرار دهیم، برای قهوه‌های فوری ایران به رقم بین ۲۸ تا ۳۵ دلار در هر کیلو خواهیم رسید؛ یعنی حتی با رقم دلار آزاد نیز در محاسبه قیمت قهوه در ایران نسبت رقم جهانی آن نجومی است.

مسئله در این میان فارغ از حقوق مصرف‌کننده بی‌دفاع ایرانی، موضوع ارزی است که واردکننده دریافت می‌کند، اما گویا خود را چندان ملزم به رعایت قوانین و اصول آن نمی‌داند.