حقوق دولتی باید برای هر معدن متفاوت باشد

نرخ حقوق دولتی معادن برای سال ۱۴۰۳ ثابت مانده و برای ۶ ماه دیگر تمدید شده است، اما با این وجود فعالین معدنی در سال‌های اخیر با نوسانات و افزایش‌های قابل توجه در نرخ حقوق دولتی مواجه بودند و به گفته کارشناسان، چالش‌های این حوزه همچنان پابرجاست و نیازمند اصلاحات اساسی است.

در همین زمینه بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران در گفت‌وگو با اقتصادآنلاین گفت: اگرچه شاهد افزایش حقوق دولتی معادن در سال ‌۱۴۰۲ بودیم که به ناحق صورت گرفت، اما با تاکیدات صورت گرفته در شورای عالی معادن، بنا شد در سال ۱۴۰۳ حقوق دولتی معادن تغییری پیدا نکند و امسال حداقل از ظلم مضاعف در حق معدن‌داران توانستیم جلوگیری کنیم.

او  افزود: حقوق دولتی معادن براساس ماده ۱۴ و آیین‌‌نامه‌های اجرایی آن تدوین می‌شود، اما یکی از ایرادات مطرح در سیستم محاسباتی این است که درصد حقوق دولتی را برای معادن وزن نمی‌کنند، بلکه برای ماده معدنی وزن می‌کنند که از لحاظ اساسی اشکال دارد؛ چرا که دو معدن در مجاورت هم می‌توانند از لحاظ پارامترهای مختلف زمین‌شناسی مانند عیار و یا میزان باطله به ماده‌ معدنی ناهمگن و متفاوت باشند.

رئیس کمیسیون معدن اتاق بازرگانی ایران بیان کرد: تنها مواردی که باید مبنای محاسبه در حقوق دولتی قرار گیرد یکی قیمت محصول است که می‌تواند افزایشی و یا کاهشی باشد و دیگری میزان تولید است که کمتر یا بیشتر می‌شود؛ بنابراین نمی‌توان درصد حقوق دولتی را براساس نوع ماده معدنی وزن کرد، اما متاسفانه سال‌ها این اتفاق رقم خورده که منصفانه نبوده و فشار زیادی را به معدن‌داران وارد کرده است.

شکوری عنوان کرد: سال ۹۵ پیشنهادی مبنی بر به کارگیری نرم افزار محاسبه حقوق دولتی معادن ارائه شد که این نرم افزار با در نظر گرفتن تمامی عوامل تاثیرگذار، نرخ حقوق دولتی را برای هر معدن به صورت جداگانه تعیین می‌کند.

او ادامه داد: این نرم افزار نرخ حقوق دولتی معادن را براساس شرایط خاص هر معدن به صورت جداگانه تعیین می‌کند و در طول بهره‌برداری ثابت می‌ماند؛ تنها تغییری که ممکن است رخ دهد، بازنگری است که هر سه سال یکبار و آن هم فقط براساس پیشنهاد خود بهره‌بردار و باتوجه به تغییرات شرایط معدن است، نه اینکه وزارتخانه هر سال رصد داشته باشد.

این فعال حوزه معدن تصریح کرد که خوشبختانه این پیشنهاد نهایی شد و اگر معاونت معدنی وزارت صمت همت می‌کرد اجرایی می‌شد که این اتفاق نیفتاد. امیدواریم این پیشنهاد در دولت چهاردهم و وزارت جدید صمت اجرایی شود، چرا که با تحقق آن بسیاری از مشکلات حل و منجر به تعیین نرخ دقیق و ثابت برای هر معدن می‌شود.

شکوری تاکید کرد: باتوجه به مشکلات متعدد فعالین معدن، پیشنهاد می‌شود تا با ارائه راهکاری مناسب، تولید واقعی معادن به عنوان ملاک پرداخت حقوق دولتی خصوصا در زمینه سنگ‌های تزئینی و مصالح ساختمانی قرار گیرد. فعالین این صنعت به واسطه رکود موجود در بازار نمی‌توانند محصولات خود را به فروش برسانند؛ لذا محاسبه حقوق دولتی براساس میزان تولید واقعی، می‌تواند فشار مالی ناشی از رکود بازار بر دوش این فعالان کاهش دهد.

او خاطرنشان کرد که هدف ما اجرا کردن قانون است و اگر قانون اجرایی شود، شاید بخش عمده‌ای از مشکلات معدن داران برطرف شود.

سجاد غرقی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، نیز در خصوص ثبات حقوق دولتی معادن در سال ۱۴۰۳ به اقتصادآنلاین گفت: حقوق دولتی معادن بر مبنای قانون هر سه سال یکبار و بر اساس قیمت‌های پایه باید تدوین ‌شود که در این میان نحوه محاسبه حقوق دولتی معادن باید معدن به معدن متفاوت باشد، چرا که محاسبه به صورت استانی و منطقه‌ای دقیق نخواهد بود. او تاکید کرد که محاسبه باید معدن به معدن، بر مبنای نرم‌‌افزار حقوق دولتی باشد و هر سه سال یکبار در آن بازنگری صورت گیرد، هر شکل دیگری در محاسبه و سیاست‌گذاری درخصوص حقوق دولتی معادن دارای اشکال است.

نایب‌رئیس اول کمیسیون معدن اتاق بازرگانی ایران در نهایت تصریح کرد که امیدواریم در دوره جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت با جدیت موضوع نرم افزار محاسبه حقوق دولتی معادن اجرایی و دنبال شود تا بتوان شاهد کاهش خسارات به معدن‌داران باشیم.