رامتین موثق

بعد از مدت‌ها انتظار، مسعود پزشکیان بالاخره گزینه‌های پیشنهادی خود را برای تصدی صندلی وزارتخانه‌ها روانه بهارستان کرد. در این لیست، در کنار سه وزیر دولت سیزدهم، عباس علی‌آبادی، وزیر صمت دولت سیزدهم  نیز به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت نیرو معرفی شد. 

او که به روایت آمار و به اعتقاد بسیاری، عملکرد ضعیفی در وزارت صمت داشته است؛ متولد سال ۱۳۴۰ و در سوابق خود فعالیت در جهاد سازندگی، مشارکت در اجرا و مدیریت پروژه‌های نیروگاهی کرخه و کارون ۳، مدیریت‌عاملی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران و معاونت وزیر نیرو در امور برق و انرژی، ریاست دانشگاه صنعتی مالک اشتر، استادی دانشگاه و مدیر ارشد اجرایی، مدیرعاملی گروه مپنا و ایران خودرو را دارد.

رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی: دلیل مناسب نبودن علی‌آبادی این نیست که او به امور برق کشور وارد نیست زیرا ۳۰ سال در این زمینه فعالیت داشته است؛ اما او ادامه همان فرمول قبل است و در نتیجه انتخاب او یعنی ادامه مسیر با همان فرمان قبلی 

او در 23 خرداد 1402 موفق به دریافت رای اعتماد از مجلس یازدهم برای وزارتخانه صمت شد؛ اما به اعتقاد بسیاری او از سه حوزه صنعت، معدن و تجارت تنها به خودرو، آن هم تنها خودروی برقی، توجه کرد. با این کارنامه، انتخاب او برای وزارت نیرو می‌تواند سوال‌برانگیز باشد هرچند که عباس عبدی، عضو شورای راهبری دولت چهاردهم، هفته گذشته از وساطت مشاور عالی رئیس‌جمهور یعنی علی طیب‌نیا برای انتخاب علی‌آبادی خبر داده و به کنایه نوشته بود:‌ «مسئولیت وضعیت آینده برق را آقای مشاور پیشاپیش از طریق این حمایت پذیرفته‌اند.»

وضعیت برق بحرانی اعلام شد

آخر هفته گذشته بود که علی اکبر محرابیان، وزیر نیروی دولت سیزدهم، با اشاره به افزایش بی‌سابقه و ثبت رکورد مصرف برق گفت: در این هفته برخی از شهرها رکورد حرارتی خود را ثبت کردند و برخی از شهرها مانند تهران به رکورد تاریخی خود بسیار نزدیک شدند.

او با بیان اینکه نصاب سال گذشته ۷۳ هزار و ۴۶۳ مگاوات بوده گفت: افزایش ۶ هزار و ۴۰۰ مگاواتی در تقاضای مصرف برق کشور عدد بسیار بزرگی است و افزایش ۸.۷ درصدی را نشان می‌دهد.

محرابیان افزود: در این شرایط طبیعی است که حوادث شبکه برق افزایش پیدا می‌کند. در شرایط کم باری، اگر حادثه‌ای روی دهد با مانور خطوط و جابه‌جایی، بار منتقل می‌شود، اما در شرایط اوج مصرف، قدرت و ظرفیت مانور کاهش می‌یابد و حوادث منجر به محدودیت می‌شود. 

در این شرایط است که علی‌آبادی به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت نیرو معرفی شده است. اگر او موفق به کسب رای اعتماد شود، آیا قادر به حل چالش‌های پیش‌روی وزارت نیرو خواهد بود؟

علی‌آبادی بزرگ شده سوخت‌های فسیلی است و اشراف کافی، و مهمتر اعتقاد و اعتماد درونی، به تحولات روز در دنیا در صحنه انرژی ندارد. در نتیجه او وزیر ۱۰ سال پیش است نه وزیر امروز

انتخاب علی‌آبادی یعنی ادامه مسیر با فرمان قبلی

رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، علی‌آبادی را گزینه مناسبی برای تصدی وزارت نیرو ندانست.

هاشم اورعی گفت: دلیل مناسب نبودن علی‌آبادی این نیست که او به امور برق کشور وارد نیست زیرا ۳۰ سال در این زمینه فعالیت داشته است؛ اما به دو دلیل انتخاب او نامناسب است. دلیل اول اینست که علی‌آبادی ادامه همان فرمول قبل است یعنی از همان کوزه‌ای که وزرای نیروی قبلی در همین ۴۰ سال اخیر بیرون آمده‌اند، انتخاب شده است.

او با تاکید بر اینکه علی‌آبادی نمی‌تواند یک شبه خود را عوض کند در نتیجه انتخاب او یعنی ادامه مسیر با همان فرمان قبلی، اظهار کرد: علی‌آبادی بزرگ شده سوخت‌های فسیلی است و اشراف کافی، و مهمتر اعتقاد و اعتماد درونی، به تحولات روز در دنیا در صحنه انرژی ندارد. در نتیجه او وزیر ۱۰ سال پیش است نه وزیر امروز.

توجه به بحران برق یا منافع مپنا؟

این استاد دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به اینکه دلیل اول مناسب نبودن او عمومی است و در بسیاری از افراد صدق می‌کند، درباره دلیل دوم مخالفتش با انتخاب علی‌آبادی بیان کرد: دلیل دوم مربوط به شخص خودش است. او سال‌ها در مپنا بوده و وقتی وزیر صمت شد، من و بسیاری به این نتیجه رسیدیم که وقتی او پشت میز وزارت صمت نشسته، بیشتر مدیرعاملی مپنا را می‌کند تا وظایفش در حوزه وزارت را انجام دهد.

اورعی با یادآوری اینکه او تبلیغات بسیاری برای خودروهای برقی کرد زیرا مپنا هم به آن سمت می‌رفت، تصریح کرد: حال که او گزینه پیشنهادی وزارت نیرو است، این روند قطعا حادتر می‌شود زیرا مهمترین بخش فعالیت مپنا، تولید نیروگاه فسیلی است و در نتیجه این قطعیت وجود دارد که او عملا، حتی به صورت ناخواسته، منافع وزارت نیرو را با منافع مپنا گره می‌زند‌ در صورتی که مسئله برق کشور بسیار مهمتر از منافع مپناست.

هاشم اورعی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: علی‌آبادی سال‌ها در مپنا بوده و وقتی وزیر صمت شد، من و بسیاری به این نتیجه رسیدیم که وقتی او پشت میز وزارت صمت نشسته، بیشتر مدیرعاملی مپنا را می‌کند تا وظایفش در حوزه وزارت را انجام دهد. الان هم این قطعیت وجود دارد که او عملا، حتی به صورت ناخواسته، منافع وزارت نیرو را با منافع مپنا گره می‌زند‌ در صورتی که مسئله برق کشور بسیار مهمتر از منافع مپناست

علی‌آبادی به حداقل 6 میلیارد دلار نیاز دارد

این کارشناس ارشد حوزه انرژی درباره بحران‌های پیش ‌روی وزارت نیرو عنوان کرد که بحران‌های اساسی اینست که همین امسال به وضوح دیدیم یعنی میزان افزایش تقاضای برق تقریبا ۲ برابر میزان افزایش تولید است.

اورعی با اشاره به اینکه در سال جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل میزان تقاضا 8 درصد افزایش و میزان تولید تنها 4 درصد افزایش داشته، اضافه کرد: این روند یعنی پارسال کمبود برق ۱۲ هزار مگاوات بود اما امسال به ۱۸ هزار مگاوات رسیده است و با همین فرمان ناترازی سال بعد بسیار بیشتر از امسال خواهد بود.

او با تصریح بر اینکه روند ناترازی ادامه‌دار خواهد بود، تاکید کرد: کمبود برق یکی از بحران‌های پیش روی وزارت نیرو است و اکنون آقای علی‌آبادی باید تولید را بیشتر کند و مصرف را کاهش دهد.

این استاد دانشگاه به مشکلات افزایش تولید برق اشاره کرد و گفت: اگر وزیر جدید بخواهد تولید را زیاد کند، با مشکلات بسیاری مواجه است زیرا ناترازی را حتی اگر نخواهیم صفر کنیم و به حالت سال قبل برگردانیم، ۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری لازم است.

اورعی ادامه داد: علی‌آبادی از کدام محل می‌خواهد این ۶ میلیارد دلار را فراهم کند؟ نه دولت پول دارد که به او بدهد و نه خارجی‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند و نه بخش خصوصی واقعی مایل است سرمایه‌گذاری کند.

به گفته او، علت عدم تمایل بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری برای تولید برق اینست که وزارت نیرو اصرار بر دلالی انرژی و ارباب بودن دارد و کسی جرات نمی‌کند سرمایه‌گذاری کند.

این تحلیلگر اقتصادی با طرح اینکه فرض محال هم بگیریم این ۶ میلیارد دلار تهیه شود، بیان کرد: مگر نیروگاه چیزی است که یک شبه درست شود؟ حتی اگر فرض کنیم که معجزه شود و نیروگاه هم یکساله ساخته شود، مواد اولیه این نیروگاه چه خواهد بود؟ اگر گاز و گازوئیل باشد آن را هم نداریم و کسری گاز کشور هم در حال افزایش است.

اورعی تصریح کرد: به عبارتی مواد اولیه تولید برق را هم نداریم و باید استفاده از سوخت‌های فسیلی در تولید برق و نیروگاه‌های حرارتی را تعطیل کنیم و به سمت انرژی تجدیدپذیر برویم؛ اما علی‌آبادی با دکترین بخش فسیلی و حرارتی حرکت می‌کند.

به گفته او، علی‌آبادی برای افزایش تولید نه پول دارد، نه زمان و نه مواد اولیه. 

هوشمندسازی یارانه‌ها 

از عهده علی‌آبادی خارج است

رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی افزود: علی‌آبادی برای موفقیت در کاهش مصرف، اول باید قیمت برق را گران کند یعنی یارانه‌ها را هوشمند کند که زورش به این کار نمی‌رسد یا به عبارت بهتر اصلا دست او نیست. 

اورعی با بیان اینکه وزارت نیرو با چالش عجیب و غریبی روبه‌رو شده است که اصلا تعجب ندارد و یک شبه هم اتفاق نیفتاده و حداقل ۱۰ سال پیش وضعیت امروز قابل‌پیش‌بینی بود، تصریح کرد: اگر در وضعیت برق جایی غیر از این بودیم باید تعجب می‌کردیم زیرا این چالش‌ها یک شبه درست نشده و یک شبه هم حل نمی‌شود. او گفت: دولت چهاردهم و علی‌آبادی باید به مردم مشکلات را بگویند و از مردم کمک بگیرند زیرا تاکنون کمبود برق را در بخش صنعت کتمان می‌کردیم.

این استاد دانشگاه درباره پنهان کردن ناترازی برق در صنعت اظهار کرد: تاکنون کسی دنبال حل موضوع ناترازی نبود و می‌خواستند آن را با فشار بر بخش صنعت مخفی کنند زیرا وقتی کارخانجات را تعطیل می‌کردند، طنین آن در جامعه نمی‌پیچد و تنها آخر سال در تولید ناخالص داخلی خود را نشان می‌داد که رشد بخش کشاورزی و صنعت را منفی می‌کرد.

اورعی در پایان خاطرنشان کرد: امسال در اثر افزایش کمبود برق، مجبور شدیم سرریز کمبود را به روی مردم بریزیم و به همین دلیل تازه امسال مردم متوجه شده‌اند چه رخ داده است که سال دیگر قطعا بدتر از امسال خواهد شد.