مناطق آزاد به دروازه‌های واردات تبدیل شده‌اند

یک کارشناس اقتصادی ضمن تاکید بر اهمیت مناطق آزاد در جهان به ویژه کشورهای منطقه، اظهار کرد که که اصلی‌ترین هدف مناطق آزاد، صادرات و جذب سرمایه‌گذاران خارجی و ارتباط تجاری با کشورهای دیگر است اما با سیاست گذاری غلط این مناطق را تبدیل به دروازه واردات کرده‌ایم یا مجبور به زمین فروشی.

فردین کریمی در گفت‌وگو با ایسنا، بیان کرد: سیاست‌گذار ما باید درکی از مفهوم حضور سرمایه‌گذاری و مفهوم صادرات و حضور در بازارهای جهانی داشته باشه که برای صادرات و ارزآوری به کشور مشوق و برای تجارت با سرزمین اصلی موانعی را در این منطقه ایجاد کند اما متاسفانه ما در کشور این اقدام را انجام ندادیم و تفاوت چندانی میان سرمایه‌گذاری در سرزمین اصلی، مناطق آزاد، مناطق ویژه و در شهرک‌های صنعتی وجود ندارد و از این منظر هم می‌گوییم که حکمرانی مناطق آزاد در کشور ما امروزه دچار چالش جدی است. بنابراین آنچه که درباره مناطق آزاد باید در کشور ما حل شود، مسئله حکمرانی است.

او درباره واردات‌محور شدن مناطق آزاد گفت: از منظر کارشناسی وقتی میخواهیم مسئله جایگاه واردات را بررسی کنیم، مسئله دروازه واردات بودن این مناطق صحت ندارد و ما نمی‌توانیم مناطق آزاد را به عنوان دروازه واردات در نظر بگیریم اما چرا این ادبیات در کشور ما شکل گرفته و این ادبیات وارد فضای سیاسی- کارشناسی شده است؟ زمانی که مناطق آزاد در کشور ما تاسیس شدند، در ماده یک قانون چگونگی اداره مناطق آزاد، مجموعه‌ای از اهداف محلی و  اهداف ملی برای آن‌ها در نظر گرفته شد که  جذب سرمایه‌گذاری خارجی، تولید صادرات محور، حضور در بازارهای منطقه‌ای و.... از جمله اهداف ملی بود. در اهداف محلی نیز عمران و آبادانی، ارائه خدمات عمومی و... برای مناطق آزاد در نظر گرفته شد.

این کارشناس افزود: در یک اشتباه سیاست‌گذاری، بعد از تاسیس مناطق آزاد، سازمان‌های مناطق آزاد را  به ایجاد و توسعه زیر ساخت‌های مناطق آزاد مامور کردیم.یعنی دولت به جای اینکه زیر ساخت‌های اولیه را برای مناطق آزاد ایجاد کند و سرمایه‌گذاران به واسطه‌ وجود این زیر ساخت‌های اولیه در مناطق آزاد حضور پیدا کنند و سپس به کمک سرمایه‌گذاران بخش خصوصی زیرساخت‌ها توسعه داده شود، ما بودجه مناطق آزاد را قطع کردیم و سازمان‌هایی را در مناطق آزاد تاسیس و اعلام کردیم که آن‌ها متولی ایجاد و توسعه زیرساخت مناطق آزاد هستند.

کریمی با طرح اینکه چه منابعی برای مناطق آزاد درنظر گرفته شده؟، تصریح کرد که اصلی‌ترین منابع برای ایجاد و توسعه زیرساخت مناطق آزاد واردات بود. سیاست گذار مصوب کرد که ۴ میلیارد دلار از واردات کشور از طریق مناطق آزاد رخ بدهد و ۱۵ درصد سود بازرگانی از آن بگیرد و از این سود زیر ساخت را در منطقه آزاد توسعه بدهد.

او خاطرنشان کرد: یعنی دروازه واردات منطقه آزاد نیستند. دروازه واردات سرزمین اصلی است اما ما درآمدزایی و توسعه زیر ساخت منطقه آزاد را به واردات گره زدیم و اساسا گره زدن  زیر ساخت به واردات مناطق آزاد موجب شد که مدیرعامل مناطق آزاد و سازمانی که در مناطق آزاد وجود دارد به جای اینکه نگاه و چشم انداز خود را بر ایجاد بسترهایی برای تسهیلگری صادرات داشته باشد به سمت پیدا کردن واردکننده‌هایی رفته است که کالاهای خود را از دروازه منطقه آزاد وارد سرزمین اصلی کنند و بتواند درآمدزایی داشته باشد.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: درآمدهای حاصل از واردات برای توسعه زیرساخت مناطق آزاد علاوه بر ناکافی بودن، درآمد مضری بودند که این مناطق را بدنام کردند. قرار بود در منطقه آزاد یک سازمان توسعه مستقر شود و بتواند بستری را برای تسهیلگری توسعه صادرات محور فراهم کند اما درآمدزایی این سازمان به واردات گره خورده شد.

کریمی تاکید کرد: بنابراین مناطق آزاد از اهدافی که برای آنها در نظر گرفته شده بود، فاصله گرفتند و دقیقاً خلاف آن اهدافی که در نظر گرفته بودیم اتفاق افتاد و در فضای رسانه این مناطق متهم به جایگاه و دروازه واردات شدند این در حالی است که دولت و سیاستگذاران مسبب چنین اتفاقی بودند.