رامتین موثق

بعد از مدت‌ها جهش قیمت ارز و سقوط آزاد شاخص کل بورس؛ روند برعکس شد: بازار سهام جهش کرد و بازار ارز روند کاهشی به خود گرفت. این روند پس از اعلام نتایج چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری و پیروزی مسعود پزشکیان رخ داد.

دلار که روز چهارشنبه به قیمت 61 هزار و 500 تومان در بازار آزاد معامله شده بود، دیروز به کانال 50 تومان بازگشت و در حدود 58 هزار تومان ایستاد. همچنین بازار بورس یک جهش بی‌سابقه 88 هزار واحدی را تجربه کرد که یک رخداد عجیب برای سهام‌داران بود. اما چنین روندی در بازار ایران بی‌سابقه نیست و در برهه‌هایی مانند انتخاب روسای جمهور پیشین مانند حسن روحانی و امضای برجام، دلار ریزش کرده بود اما این روند دیری نپایید و به اعتقاد اکثر کارشناسان، بازار ارز ایران همواره صعودی است نه نزولی.

اما باید دید آیا این واکنش آخرین حدی بود که می‌توانست در بازار رخ دهد و چه شعارهایی در برنامه پزشکیان بود که فعالان بازار چنین اقبالی به او نشان دادند؟ همچنین با توجه به تجربه‌های پیشین، آیا احتمال ادامه روند ریزش برای دلار و جهش در بورس وجود دارد؟

پرواز تاریخی بورس 

از همان ابتدای اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری، بازار سرمایه واکنش مناسبی به انتخاب پزشکیان نشان داد به صورتی که شاخص بورس در دقایق ابتدایی کار بازار (ساعت ۰۹:۲۶) با رشد ۳۲ هزار واحدی به دو میلیون و ۱۳۳ هزار واحد رسید.

به گزارش اقتصادآنلاین، بورس تهران با جهش ۸۸ هزار واحدی به کار خود پایان داد و به ۲ میلیون و ۱۸۸ هزار و ۸۴۹ واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با افزایش ۲۳ هزار و ۵۵ واحدی در رقم ۶۹۸ هزار و ۹۸ واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس نیز با رشد ۸۱۹ واحدی به رقم ۲۲ هزار و ۹۷۳ واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با افزایش ۶ هزار و ۷۱ واحد به سطح ۱۲۵ هزار و ۵۸ واحد رسید.

روز گذشته نمادهای فملی، فولاد، فارس، شپنا، شستا و تاپیکو نمادهای سبزپوش بورس بودند که بیشترین اثر را در جهش شاخص کل بورس داشتند.

بازار ارز به تعادل نسبی می‌رسد

درباره احتمال ادامه روند کاهشی قیمت دلار، نظرات متفاوتی وجود دارد. برخی آن را موقتی می‌دانند و معتقدند قدرت متغیرهای اقتصادی، تاثیرگذاری بیشتری نسبت به آثار روانی و انتظارات تورمی دارد.

برای مثال فردین آقابزرگی در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز، درخصوص روند بازارهای مالی بعد از مشخص شدن نتیجه انتخابات گفت: با توجه به تیم مشاوران اقتصادی رئیس‌جمهوری منتخب و صحبت‌هایی که با فعالان اقتصادی کردند انتظار بر این بود که روند قیمت در بازارهای مالی تحت تاثیر قرار بگیرد‌. باید توجه داشت بازارها حساسیت بالایی نسبت به اخباری مثل انتخابات ریاست‌جمهوری دارند.

او با تاکید بر اینکه التهاب و اشتیاق مثبت در بازار ارز طی روزهای آینده کاهش می‌یابد، خاطرنشان کرد: شرایط ثبات نسبی دارد و دامنه نوسان بازار ارز نسبت به سهام باید خیلی محدود‌تر باشد. بازار ارز جایگاه خود را در چند روز آینده پیدا خواهد کرد و طی دو سه روز آینده به تعادل نسبی خواهد رسید.

واکنش مثبت بازار به برنامه رفع تحریم‌ها

یک کارشناس بازارهای مالی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» درباره علت واکنش بازار به انتخاب پزشکیان اظهار کرد که او در برنامه خود بسیار بر رفع تحریم‌ها تاکید کرده بود.

کارشناس بازارهای مالی: اگر مسئله تحریم به صورت ریشه‌ای حل شود و رویکرد قهری خود را به آمریکا کنار بگذاریم، واکنش بازارها می‌تواند بسیار شدیدتر از روز شنبه باشد اما اکنون واکنش بازارهای ما، محافظه‌کارانه است؛ زیرا تجربه شده که حتی اگر دولت اراده‌ای برای حل مشکلات به صورت ریشه‌ای داشته باشد، شانس حل ریشه‌ای مشکلات کم است

میثم رادپور افزود: واقعیت اینست که مشکل اساسی اقتصاد ما از تحریم‌هاست. تولید در اقتصاد کم شده است و ریشه این رکود به تحریم‌ها برمی‌گردد. تحریم‌ها شروع‌کننده جدی این مشکلات اقتصادی بوده و اقتصاد را فلج کرده است؛ اینکه پزشکیان از این مشکل به عنوان مسئله محوری در برنامه خود نام برده، خبر خوبی برای بازار است.

او با یادآوری اینکه در برجام نتوانستیم روابط خود را با آمریکا طوری سامان دهیم که ترامپ از آن خارج نشود، عنوان کرد: رئیس‌جمهوری منتخب باید برنامه رفع تحریم‌ها را که در مناظرات درمورد آن صحبت می‌کرد، واقعا اجرا کند؛ نباید انتظار داشته باشیم دنیا با عدالت با ما رفتار کند و باید قواعد بازی را بشناسیم و خود را با آن وفق دهیم.

این تحلیلگر بازارهای مالی با طرح اینکه آیا واقعا به درجه‌ای از درک رسیده‌ایم که مسائل خود را با ایالات متحده حل کنیم، تاکید کرد: دنیا تحت استیلای آمریکا است و باید طوری بازی کنیم که این کشور را دشمن خود قرار ندهیم که به چنین انزوایی نرسیم؛ اما در سال‌های اخیر ثابت شده توافق‌های ایران با آمریکا چندان محکم و قوی نیست زیرا به نیت حل مسائل با آمریکا سر میز نمی‌نشینیم و فقط برای حل مسائل جاری نظیر فروش نفتِ بیشتر مذاکره می‌کنیم.

واکنش محافظه‌کارانه بازار به دلیل تجربه‌های ناموفق قبلی

رادپور با بیان اینکه اگر مسئله تحریم به صورت ریشه‌ای حل شود و رویکرد خود قهر را با آمریکا کنار بگذاریم، واکنش بازارها می‌تواند بسیار بیشتر باشد، تصریح کرد: واکنش بازارهای ما، محافظه‌کارانه است زیرا تجربه شده که حتی اگر دولت اراده‌ای برای حل مشکلات به صورت ریشه‌ای داشته باشد، شانس حل ریشه‌ای مشکلات کم است. 

او ادامه داد: تحریم مسئله اساسی اقتصاد کشور است و تا این مشکل کامل حل نشود، ریسک‌های غیرتجاری بازار ایران کم نمی‌شود که برای صاحبان سرمایه حضور در محیط اقتصادی ایران به صرفه باشد.

این کارشناس مسائل اقتصادی تاکید کرد: بنابراین رفع مسائل ما با ایالات متحده اول به معنی کاهش ریسک‌های غیرتجاری است که کسب‌وکارها را به بدبختی کشانده است و ثانیا به معنی حل پروژه‌های ناتمام است؛ بسیاری از پروژه‌ها آماده‌ انجامند و حتی برای سرمایه‌گذاران جذاب به نظر می‌رسند اما به دلیل مشکلات ناشی از تحریم، به بهره‌برداری و سرانجام نرسیده‌اند.

میثم رادپور در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: اگر بازار ما به این نتیجه رسیده باشد که قرار است اتفاقی بیافتد که تاکنون نیفتاده و مشکلات کشور ریشه‌ای حل خواهد شد، حتما تغییرات روز شنبه بادوام خواهد بود و شاهد رونق بلندمدت بازار بورس و ثبات بلندمدت بازار ارز خواهیم بود؛ اما بدون این اطمینان  و عدم حل ریشه‌ای مشکلات، بازار به روند سابق خود بازمی‌گردد

به گفته او، در نهایت حل مسائل با ایالات متحده، به معنی آرامش همراه رونق است و واکنش بازار به انتخاب شدن پزشکیان به دلیل اعتماد فعالان به دولت او برای حل مشکلات است؛ هرچند به دلیل تجربه‌های ناموفق قبلی، شدت کمی دارد.

تداوم رونق بازار در صورت وجود اراده حل مشکلات

رادپور درباره‌ ادامه روند حاکم بر بازارهای مالی اظهار کرد: ادامه این روند به اراده حاکمیت برای حل مشکلات بستگی دارد.

او اضافه کرد: کاهش قیمت دلار و جهش بورس ممکن است ادامه‌دار باشد ولی به این شرط که واقعا اراده‌ای برای حل مشکل شکل گرفته باشد. اگر واقعا چنین اراده‌ای شکل گرفته باشد، بازار از آن خبردار می‌شود و روند بهبود می‌تواند ادامه‌دار داشته باشد.

این تحلیلگر بازارهای مالی درباره روند جهشی بورس بیان کرد: اگر مشکلات به صورت ریشه‌ای حل شود، بورس ما قابلیت جهش‌های بسیار بیشتر از جهش روز شنبه را هم دارد زیرا به طرز اسفناکی ریزش کرده و قیمت‌ها undervalue شده است‌.

رادپور در نهایت خاطرنشان کرد: اگر بازار ما به این نتیجه رسیده باشد که قرار است اتفاقی بیافتد که تاکنون نیفتاده و مشکلات کشور ریشه‌ای حل خواهد شد، حتما این تغییرات بادوام خواهد بود و شاهد رونق بلندمدت بازار بورس و ثبات بلندمدت بازار ارز خواهیم بود؛ اما بدون این اطمینان و عدم حل ریشه‌ای مشکلات، بازار به روند سابق خود بازمی‌گردد.