«آرش علوی» به بهانه همزمانی تثبیت ایران در لیست سیاه FATF و اعلام نتایج دور نخست انتخابات:
نگاه جلیلی به FATF سیاسی و ایدئولوژیک است
رامتین موثق
خبر کوتاه شامگاه جمعه این بود: «ایران در لیست سیاه FATF باقی ماند.» گروه ویژه اقدام مالی اعلام کرد که ایران همچنان در فهرست سیاه پولشویی این گروه باقی خواهد ماند. این نهاد همچنین از کشورها خواست تا اقدام‌های لازم علیه ایران که کنوانسیون‌های پالرمو و تامین مالی تروریسم را تصویب نکرده است، اعمال کنند.
اما این خبر از آنجایی اهمیت پیدا می‌کند که دیروز نتیجه نهایی دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام شد و سعید جلیلی با ۹ میلیون و ۴۷۳ هزار و ۲۹۸ رای، نفر دوم شد و به دور دوم راه یافت. عضویت ایران در گروه ویژه اقدام مالی یا FATF از مباحث داغ انتخاباتی بود که نامزدهای جبهه انقلاب ازجمله سعید جلیلی در مخالفت با پیوستن به آن سخن گفتند.
اما پذیرش FATF چه تاثیری بر کشور می‌گذارد و دلیل مخالفت جلیلی با عضویت در این پیمان چیست؟
تاکید جلیلی بر اقتصاد مقاومتی
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که دو نامزد راه‌یافته به دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری در آن اختلاف نظر مشهودی دارند حوزه سیاست خارجی و حضور ایران در کنوانسیون‌های بین‌المللی است. در حالی که جلیلی بر اقتصاد مقاومتی و بی‌اثر‌سازی اهرم فشار اقتصادی کشورهای دیگر با استفاده از آن تاکید دارد، پزشکیان بهبود وضعیت اقتصادی کشور بدون ارتباط با دنیا را
غیرممکن می‌‌داند.
عضو هیأت نمایندگان اتاق درباره مخالف جلیلی با FATF: گرایش تفکری که به خودکفایی یا عدم وابستگی به دنیا و به خصوص به غرب معتقد است؛ به دولت متمرکز و دخالت دولت در تمام شئون است و زمانی که FATF مانع این دخالت می‌شود، با آن مخالفت می‌کنند. همچنین زمانی که بحث‌های اقتصادی با مباحث سیاسی همراه می‌شوند، ممکن است منطق حکمفرما نباشد و نگاه به مسائل، ایدئولوژیک شود
به گزارش تجارت‌نیوز، جلیلی بارها بر ناکارآمدی توافق برجام در دهه 90 تاکید کرده و معتقد است این توافق هیچ دستاورد اقتصادی‌ای برای ایران به همراه نداشته است. از سوی دیگر اما پزشکیان از حامیان امضای برجام در آن زمان بود. اختلاف‌نظر مهم دیگر بین این دو کاندیدا، مربوط به پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی یا همان FATF است. پزشکیان اعتقاد دارد نپیوستن ایران به FATF باعث افزایش هزینه‌ها در واردات کالاها و ارزان شدن صادرات شده و برای عده‌ای محدود رانت‌های بسیار ایجاد کرده است.
دیدگاه جلیلی اما در مورد FATF با حواشی بسیاری همراه است. مصطفی پورمحمدی در یک مناظره انتخاباتی گفت که جلیلی در سال 1395 به او گفته با اصل موضوع FATF مشکلی ندارد و موضوع اصلی، مخالفت جلیلی با پیوستن ایران به FATF در زمان دولت روحانی بوده است.
FATF ابزار لازم ارتباط جهانی است
یک عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» درباره ضرورت عضویت در FATF اظهار کرد: FATF یک ابزار و یک شرط لازم برای ارتباطات جهانی است؛ اما به تنهایی باعث راهگشایی نخواهد شد.
آرش علوی افزود: یعنی اگر این ابزار را داشته باشیم و بقیه شرایط موجود نباشد، عملا بود و نبود آن فرقی نمی‌کند. برای مثال FATF شرط لازم برای سرمایه‌گذاری خارجی در ایران و انجام معاملات با ایران، است؛ اما شرط کافی این است که کسی جرات و تمایل سرمایه‌گذاری در ایران را داشته باشد که این شروط کافی به فاکتورهای دیگر
بستگی دارد.
او با تاکید بر اینکه FATF نه بهترین پروتکل و توافقنامه است و نه همه مشکلات را حل می‌کند؛ اما زبان مشترکی بین کشورها است، تصریح کرد که این پیمان یک شرط لازم در دنیای امروز است که کشورها مطئن شوند طرف مقابل یک سری قواعد پایه مبادلات مالی دنیا را رعایت می‌کند.
آرش علوی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: باید دید آیا کلیت یک اقتصاد، و نه یک سرمایه‌گذاری یا معامله خاص، بدون FATF امکان موفقیت دارد یا خیر؟ اگر امکان موفقیت بود، بقیه کشورهای دنیا تلاش نمی‌کردند که حداقل در لیست کشورهای مورد تایید FATF قرار بگیرند
به گفته این فعال اقتصادی، یکی از ضررهای ایران از عدم عضویت در FATF، حجم سرمایه‌گذاری‌های پیش‌بینی شده اما محقق نشده با حتی کشورهای دوست است.
علوی تاکید کرد: نبود FATF تجارت مستقیم کشورها را مختل نمی‌کند اما سینگال بدی به کشورهای دیگر خواهد داد. در واقع هزینه تمام کارهایی که می‌توانیم بکنیم به شدت بالاتر می‌رود و ممکن است آنقدر بالا رود که انجام آن غیرممکن شود.
مخالفان مثال‌های موفقیت‌آمیز از روش‌های تعامل بدون FATF ارائه دهند
این عضو اتاق بازرگانی درباره ادعای توان فعالیت بدون FATF، عنوان کرد: اگر به صورت مطلق نگاه کنیم بدون FATF همه کار می‌توان کرد. بدون این ابزار می‌توان نفت فروخت و اصلا ربطی به فروش نفت ندارد؛ اما آنوقت باید دید بدون این ابزار نفت به چه قیمت فروخته می‌شود؟
علوی تصریح کرد: در دنیای امروز بحث هزینه منفعت و منافع ملی حاکم است و مخالفین این عضویت باید مثال‌های موفقیت‌آمیزی از روش‌های تعامل بدون FATF را ارائه دهند.
او با طرح این پرسش که «آیا کلیت یک اقتصاد، و نه یک سرمایه‌گذاری یا معامله خاص، بدون FATF امکان موفقیت دارد یا خیر؟»، اضافه کرد: اگر امکان موفقیت بود، بقیه کشورهای دنیا تلاش نمی‌کردند که حداقل در لیست کشورهای مورد تایید FATF قرار بگیرند.
چیرگی نگاه ایدئولوژیک بر منطق
این کارشناس مسائل اقتصادی درباره‌ی علت مخالفت جلیلی با FATF اظهار کرد: زمانی که بحث‌های اقتصادی با مباحث سیاسی همراه می‌شوند، ممکن است منطق حکمفرما نباشد و نگاه به مسائل، ایدئولوژیک شود.
علوی با اشاره به اینکه برخی فکر می‌کنند که ارتباط با دنیا لزوما خوب نیست و خودکفایی یک ارزش و سیاست ممتاز به شمار می‌آید، ادامه داد: ارتباط یا عدم ارتباط با دنیا، تقابل دو نوع دیدگاه است. کشورها وقتی پیشرفت دارند دیگر به مفاهیمی چون خودکفایی توجه نمی‌کنند و با ارتباطات سالم و خوبی که با هم دارند، نگران تامین مواد اولیه خود از انرژی و آهن تا گندم نیستند.
او با تاکید بر اینکه کشورها با ارتباطات بین‌المللی سالم و رعایت اصل هزینه- منفعت، اقتصاد خود را اداره می‌کنند، افزود: اما برخی خواهان این هستند که تمام کالاها را خود تولید کنند و خودکفا شوند که اگر زمانی دشمن خواست آنها در فشار بگذارد، محتاج او نشوند.
این عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تصریح کرد: گرایش تفکری که به خودکفایی یا عدم وابستگی به دنیا و به خصوص به غرب معتقد است، به دولت متمرکز و دخالت دولت در تمام شئون است و زمانی که FATF مانع این دخالت می‌شود، با آن مخالفت می‌کنند.
علوی به مناظرات انتخاباتی اشاره و در پایان خاطرنشان کرد: برای مخالفت جلیلی با FATFاحتمال دیگری وجود دارد که با توجه به صحبت‌های آقای پورمحمدی در مناظرات، او نمی‌خواهد دیگری این کار را انجام دهد تا در زمان حاکمیت خود کار را یکسره و افتخار و نفعش را برای خود فاکتور کند و اگر چنین باشد باید بگوییم این دید یک فاجعه است.
دیدگاه تان را بنویسید