افزایش قیمت خدمات؛ یعنی تورم نهفته و بالای ۳۰ درصد

رامتین موثق

مسئولین اقتصادی دولت سیزدهم همواره مدعی‌اند که توانایی مهار تورم را دارند؛ اما آنچه در عمل مشاهده می‌شود، تغییرات جزئی در نرخ تورم است. در اردیبهشت‌ماه سال جاری نیز نرخ تورم کاهش جزئی داشته و به بیان بهتر درجا زده است.

ماه گذشته، شاخص قیمت مصرف‌کننده خانوارهای کشور به عدد ۲۴۳ رسید که نسبت به فروردین‌ماه، ۲.۸ درصد افزایش، نسبت به ماه مشابه سال قبل، ۳۱ درصد افزایش و در دوازده ماهه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل، ۳۷ درصد افزایش داشته است.

در واقع تورم ماهانه خانوارهای کشور برابر ۲.۸ درصد، تورم نقطه به نقطه ۳۱ درصد و تورم سالانه ۳۷ درصد اعلام شده است.

تورم مواد غذایی به کمترین رقم در ۴ سال اخیر رسید

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در اردیبهشت امسال متوسط افزایش قیمت مواد غذایی نسبت به اردیبهشت سال گذشته (تورم نقطه به نقطه) به ۲۲.۷ درصد رسید که تقریبا در ۴ سال اخیر کمترین رقم است.

وزارت جهاد کشاورزی این اتفاق را نتیجه سیاست‌های خود دانسته و اعلام کرد: «این موفقیت به دلیل افزایش تولید و مدیریت عرضه بوده است. به عنوان مثال نه تنها نیاز بازار در گروه پروتئین مرغ و تخم مرغ کاملا تأمین شده که جمهوری اسلامی ایران اکنون  روزانه بالغ بر ۱۰۰۰ تن صادرکننده این محصولات است.»

برپایه این گزارش، سال گذشته تولید گندم نیز به رقم  13 میلیون و 500 هزار تن رسید که بیش از ۴ میلیون تن بیشتر از سال ۱۴۰۱ بود و این افزایش تولید در سال جاری نیز  محقق خواهد شد.

برپایه ارزیابی‌ها، توزیع موثر و مفید نهاده‌ها، ترویج و آموزش بهره‌برداران، برنامه‌ریزی قابل رصد و پیگیری در حوزه کشاورزی حاکم و سبب کاهش تورم در بخش تولید مواد غذایی شده است. از سوی دیگر بر اساس وزن‌های سبد کالا و خدمات مصرفی خانوار، نزدیک به ۷۱ درصد از کالا و خدمات مصرفی مردم معاف از مالیات بر ارزش افزوده هستند.

رشد قیمت مسکن کنترل شد!

رئیس کل بانک مرکزی از کاهش تورم نقطه به نقطه میانگین قیمت مسکن در تهران طی اردیبهشت ماه و کنترل نسبی رشد قیمت در کشور خبر داد.

به گزارش ایلنا، محمدرضا فرزین در جلسه شورای عالی مسکن، اظهار کرد: تورم نقطه به نقطه میانگین قیمت مسکن در تهران که در اردیبهشت ۱۴۰۲، ۱۰۷.۲ درصد بود در اردیبهشت امسال به حدود ۱۲.۵ درصد رسیده که نشان دهنده کنترل نسبی رشد قیمت مسکن در کشور است. درعین حال حجم معاملات در اردیبهشت امسال نسبت به ماه مشابه سال گذشته معادل ۱۱.۸ درصد افزایش یافت. به عبارت دیگر آمار‌ها نشان می‌دهد که توام با افزایش حجم معاملات، رشد قیمت در بازار مسکن به میزان مطلوبی کنترل شده است.

تورم مواد غذایی از ۷۰ درصد به ۲۰ درصد رسیده است و این را نمی‌توان کاهش تورم دانست. در آمریکا دعوا بر سر اینست که نرخ تورم چرا به ۲ درصد نمی‌رسد؛ اما در ایران تورم۲۰ یا ۳۰ درصدی را تورم مهار شده و پایین می‌دانند که تصور نادرستی است؛ زیرا تورم ۲۰ درصد برای مواد غذایی پایین نیست

در این جلسه همچنین گزارشی از عملکرد بانک‌های عامل در قانون جهش تولید مسکن ارائه و اعلام شد: تسهیلات ساخت مسکن در ابتدای سال ۱۴۰۲ از ۲۰۵ هزار فقره قرارداد به مبلغ ۶۸ هزار میلیارد تومان به حدود ۸۲۶ هزار فقره قرارداد به مبلغ ۲۷۵ هزار میلیارد تومان با رشد ۳۰۴ درصدی تا پایان اردیبهشت سال جاری رسیده است.

اما در کنار قیمت مسکن، باید به قیمت اجاره‌بها نیز توجه کرد. به گزارش اقتصادآنلاین، فصل نقل و انتقال مسکن در حالی فرا رسیده که املاکی‌ها عنوان می‌کنند امسال نیز رشد اجاره بهای مسکن به اندازه تورم و در برخی نقاط اندکی بیش از آن خواهد بود.

افزایش سرسام ‌ور اجاره بهای مسکن در چند سال گذشته، متقاضیان مسکن به ویژه اقشار کم‌درآمد و متوسط به پایین را با مشکلات زیادی مواجه کرده و حتی باعث شده تا برخی از این اقشار به حاشیه شهرها کوچ کنند. اگر چه ساماندهی اساسی بازار مسکن و اجاره بها نیازمند ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای مسکن و تبدیل خانه از یک کالای سرمایه‌ای به کالایی مصرفی است اما به نظر می‌رسد تعیین سقف افزایش اجاره‌بها که اخیرا از سوی دولت به شورای مسکن استان‌ها واگذار شده بتواند تاحدودی بازار مسکن و اجاره بها را از التهاب خود خارج کند.

به نظر می‌رسد امسال نرخ تورم حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد در نوسان باشد و ظاهرا نرخ اجاره بها نیز اگر بیشتر از این عدد افزایش نیابد به همین اندازه توانایی افزایش خواهد داشت و آنچه همواره از آن غافل بوده‌ایم؛ کنترل تورم و ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضا برای کاهش التهاب بازار مسکن و اجاره‌بها بوده است

احسان سلطانی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: مسئله کلیدی که مانع از کاهش نرخ تورم تا زیر ۳۰ درصد می‌شود، این است که تورم نهفته داریم. سال گذشته قیمت اینترنت سه برابر شد. بخش‌هایی هستند که به دلایلی، هماهنگ با نرخ تورم بالا نرفته‌اند، اما کم‌کم خود را به نرخ تورم می‌رسانند. با این اوصاف تورم به زیر 30 درصد نمی‌رسد

تورم پنهان، مانع از کاهش بیشتر تورم است

یک اقتصاددان در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» در این باره عنوان کرد: تغییرات نرخ تورم به این بستگی دارد که نرخ دلار بازار آزاد و نرخ دلار نیمایی چگونه تعیین می‌شود.

احسان سلطانی با تاکید بر اینکه اگر نرخ دلار کنترل شود، به هر صورت نرخ تورم پایینتر می‌آید‌، گفت: مسئله کلیدی که مانع از کاهش نرخ تورم تا زیر ۳۰ درصد می‌شود، این است که تورم نهفته داریم.

او با اشاره به افزایش قیمت برخی خدمات، افزود: سال گذشته قیمت اینترنت سه برابر شد. بخش‌هایی هستند که به دلایلی، هماهنگ با نرخ تورم بالا نرفته و این بخش‌ها کم‌کم خود را به نرخ تورم می‌رسانند.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی با تصریح بر اینکه با این اوضاع تورم، به زیر ۳۰ درصد نمی‌رسد، ادامه داد: برای ماه ار‌دیبهشت، تورم ماهانه خدمات بهداشت و درمان ۹ درصد شده که سالانه به ۱۰۰ درصد می‌رسد. برخی بخش‌ها مانند اجاره خانه و خدمات آموزشی و بهداشتی که رشد نکرده بودند، شروع به رشد می‌کنند.

سلطانی به مسائل پیرامون قیمت سوخت اشاره کرد و گفت: البته احتمال افزایش قیمت حامل‌های انرژی نیز وجود دارد که بر تورم اثرگذار است. در آمریکا که کنترل‌گراست، نیز نرخ تورم به آنچه که هدف‌گذاری شده بود، نرسید. زیرا قیمت اجاره خانه و حامل‌های انرژی افزایش پیدا کرد.

تورم 20 درصدی هم بالاست

او درباره ادعای کاهش تورم مواد غذایی به کمترین حد خود یادآور شد: پیش از این شوک‌های قیمتی وارد شده و تورم ۱۰۰ درصدی را پشت سر گذاشتیم.

این اقتصاددان با اشاره به اینکه تورم مواد غذایی از ۷۰ درصد به ۲۰ درصد رسیده است و این را نمی‌توان کاهش تورم دانست، تصریح کرد که تورم ۲۰ درصدی مواد غذایی پایین نیست.

سلطانی افزود: در آمریکا دعوا بر سر اینست که نرخ تورم چرا به ۲ درصد نمی‌رسد؛ اما در ایران ۲۰ یا ۳۰ درصدی را تورم خنثی شده می‌دانیم که تصور نادرستی است.

او تاکید کرد: مسئولان اقتصادی مدعی مهار نرخ تورم هستند، ولی نرخ تورم همچنان بالاست.

این کارشناس مسائل اقتصادی درباره اظهارات فرزین درباره کنترل قیمت مسکن، نیز گفت: برای اظهارنظر درباره قیمت مسکن زود است زیرا در ابتدای سال قرار داریم و باید صبر کرد.

سلطانی درنهایت خاطرنشان کرد: زمانی که دلار ۲ برابر شد، نرخ مسکن نیز ۲ برابر رشد کرد و اکنون که ۲۰ درصد رشد کرده، ادعای مهار قیمت مسکن را دارند!