مهدی پازوکی ۲۰۰۰ میلیارد تومان بودجه تخصیصی را از جمله مخارج اضافی دولت دانست
به جای سفرهای استانی، باید استراتژی اقتصادی تدوین شود
رامتین موثق
در ایران سفرهای استانی روسای‌جمهور که از زمان محمود احمدی‌نژاد رواج پیدا کرد؛ همواره موافقان و مخالفانی داشته است. مخالفان، هزینه‌های سرسام‌آور این سفرها را زاید و دستاوردهای آن را ناچیز می‌دانند و به زعم موافقان که اصولا از طیف طرفداران دولت و به ویژه اصولگرایان هستند، این سفرها «کار جهادی و میدانی» و امری لازم است.
دولت سیزدهم نیز قائل به سفرهای استانی است و رئیس دولت تاکنون 44 سفر استانی داشته است. اینکه این سفرها دقیقا و فارغ از دستاوردسازی و افتتاح چندبارة پروژه‌ها؛ چه سوغات و ره‌توشه‌ای برای مردم استان‌ها داشته و با وجود صرف هزینه‌های گزاف، چه باری از مشکلات عدیده آنها به‌ویژه در زمینه‌های اقتصادی برداشته؛ خود محل تأمل است.
2000میلیارد تومان بودجه سفرهای استانی1403
امسال ٢٠٠٠ میلیارد تومان بودجه برای سفرهای استانی هیأت دولت تخصیص داده شده است. محمد پارسی، فعال رسانه‌ای در این مورد در شبکه ایکس نوشت: «امسال ۲۰۰۰ میلیارد تومان بودجه برای سفرهای استانی رئیسی تخصیص داده شده است. یعنی اگر ایشان به همه استان‌های کشور سفر کند هزینه هر سفر ۶۴.۵ میلیارد تومان خواهد بود. مفیدترین کاری که در این سفرها انجام می‌دهد همان دست تکان دادن برای اقلیت طرفدار است.» پنجشنبه و جمعه آینده نیز ابراهیم رئیسی وارد قم می‌شود و این دومین سفر استانی او در سال جاری است.
یک اقتصاددان: اکنون بیش از ۳۳ ماه از روی کار آمدن دولت می‌گذرد اما هنوز استراتژی اقتصادی آن مشخص نیست. از زمانی که دولت آمده قیمت کالاهای اساسی بیش از سه برابر افزایش پیدا کرده است و دلیل عمده تورم، حجم فزاینده نقدینگی و دلیل نقدینگی هم افزایش بی‌رویه مخارج دولت و شرکت‌های دولتی است
اما جایی این سفر جالب توجه می‌شود که قم‌نیوز در اکانت خود در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که قمی‌ها برای سفر دو روزه رئیسی 5 میلیارد تومان هزینه مستقیم پرداخت می‌کنند. این اکانت نوشت: «خبرنگاران قمی گزارش دادند که لایحه دو فوریتی پرداخت هزینه ۵ میلیارد تومانی سفر رئیس‌جمهور به قم در شورای اسلامی شهر قم تصویب شده است. این همه بجز هزینه‌ای است که به طور غیرمستقیم توسط ادارات و سازمانها در قالب‌های مختلف از جمله اضافه کار نیروها پرداخت خواهد شد.»
رئیس‌جمهور ۹ دی ۱۴۰۰ نیز سفر دو روزه‌ای به قم داشت و وزرای جهاد کشاورزی، امور اقتصادی و دارایی، فرهنگ و ارشاد اسلامی، صنعت، معدن و تجارت، میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، راه و شهرسازی و معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده در این سفر او را همراهی کردند.
حل مشکل با سفر رفتن مربوط به دوران قلقلک میرزاست
یک اقتصاددان در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، سفرهای استانی رئیس‌جمهور را از جمله مصادیق هزینه‌ها و مخارج اضافی دولت دانست. مهدی پازوکی افزود: خرج اضافی و صرف هزینه‌های گزاف یکی از ایرادات همین سفرهاست. مگر با سفر رفتن مشکلی حل می‌شود؟ حل مشکل با سفر رفتن مربوط به دوران قلقلک میرزا است.
این کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: باید سیستمی درست کنیم که نظارت بر تخصیص بهینه بودجه داشته باشیم نه اینکه با روش‌های منسوخ شده از استانی به استان دیگر دوره بیافتیم.
پازوکی تاکید کرد: راهبرد اقتصادی دولت باید مشخص شود؛ اکنون بیش از ۳۳ ماه از روی کار آمدن دولت می‌گذرد اما هنوز استراتژی اقتصادی آن مشخص نیست.
او با طرح اینکه واقعا مشخص نیست مشاوران اقتصادی دولت چه کسانی هستند، تصریح کرد: از زمانی که دولت آمده قیمت کالاهای اساسی بیش از سه برابر افزایش پیدا کرده است و این امر به مردم فشار وارد می‌کند.
پازوکی خاطرنشان کرد: دلیل عمده تورم، حجم فزاینده نقدینگی و دلیل نقدینگی هم افزایش بی‌رویه مخارج دولت و شرکت‌های دولتی است.
کشور گران اداره می‌شود
وی در ادامه با عنوان اینکه دولت با توجه به وظایف کلاسیک خود برای اداره امور، مخارجی دارد، اظهار کرد: هر هزینه‌ای اضافه بر این وظایف ذاتی، خرج اضافه است و چون درآمدها کفاف مخارج را نمی‌دهد، به کسری بودجه منتج می‌شود.
پازوکی با تاکید بر اینکه بخشی از مخارج فعلی دولت، غیرضروری است، بیان کرد: با توجه به اینکه نرخ بیکاری بین جمعیت تحصیل‌کردگان ما بالای ۲۰ درصد است، دولت نیازی ندارد که دانشگاه پیام نور را گسترش دهد.
او افزود: دولت باید به آموزش و پرورش فشار وارد کند و آن را اصلاح کند. دولت وظیفه دارد آموزش و پرورش رایگان برای مردم تهیه کند اما وظیفه‌ای ندارد در هر شهرستانی یک دانشگاه تأسیس کند. دولت اگر امکانات و درآمد داشت اشکالی نداشت در هر شهرستان دانشگاه تأسیس کند اما دولتی که کسری بودجه دارد، نیازی به این کار ندارد.
مهدی پازوکی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: سفرهای استانی رئیس‌جمهور از جمله مصادیق هزینه‌ها و مخارج اضافی دولت است.درواقع صرف هزینه‌های گزاف یکی از ایرادات این سفرهاست. مگر با سفر رفتن مشکلی حل می‌شود؟ حل مشکل با سفر رفتن مربوط به دوران قلقلک میرزاست
این استاد دانشگاه با طرح اینکه سازمان‌های موازی یکی از چالش‌های دولت در مخارج خود است، توضیح داد: مثلاً کمیته امداد، سازمان بهزیستی و غیره می‌توانند یکسان شوند و مخارج آنها کاهش پیدا می‌کند.
پازوکی درباره دیگر مخارج اضافی دولت ادامه داد: دولت هیچ نیازی ندارد که در بخش‌هایی از دولت و به کارکنان آن نهاد بیمه درمان رایگان دهد اما بقیه سازمانها مانند آموزش پرورش و دیگر کارکنان دولت که به نهادهای خاص وصل نیستند، از این امکانات بی‌بهره باشند.
او با اشاره به اینکه دولت با دادن ردیف‌های اعتباری به برخی نهادها مانند نهاد ریاست‌جمهوری باعث تبعیض بین کارکنان خود می‌شود، تصریح کرد که کشور گران اداره می‌شود و مخارجمان بسیار بیشتر از درآمد است.
جلو مخارج غیرضروری گرفته شود
این تحلیلگر مسائل اقتصادی بیان کرد: مخارج ضروری را نمی‌توان پرداخت نکرد برای مثال حقوق معلم و غیره حتما باید پرداخت شود اما هیچ نیازی نیست قوه قضاییه برای خود مرکز بهداری و درمانگاه داشته باشد. این کارکنان هم باید مانند بقیه مشاغل امکانات بگیرند.
پازوکی اضافه کرد: همچنین دولت مخارج اضافی برای سازمان اوقاف دارد. سازمان اوقاف خود دارای درآمد است و اصلا نه تنها نیازی نیست دولت به اوقاف بودجه بدهد بلکه باید از آن پول هم بگیرد.
او تاکید کرد: در حالی که فارغ‌التحصیلان رشته الهیات دانشگاه‌های مختلف بیکارند، دولت دانشگاهی به نام معارف اسلامی تأسیس کرده در حالی که حوزه‌های علمی برای این کار پول می‌گیرند، اگر صلاحیت تدریس ندارند پس تعطیل شوند اما اگر صلاحیت دارند پس چه نیازی به دانشگاه معارف است؟
این اقتصاددان تصریح کرد که جلوی مخارج غیرضروری دولت را باید گرفت.
عدم توجه به نیازهای ضروری
مشاهده این مخارج اضافی در بودجه 1403 نشان می‌دهد که بخش‌های ضروری چه سهم ناچیزی در نظام بودجه‌ریزی ایران دارند.
بودجه عمرانی یکی از بخش‌های مهم هر بودجه‌ای است و مربوط به توسعه زیرساخت‌هاست اما امسال بدون هیچ تغییری نسبت به سال قبل همان 300 همت باقی ماند. هرچند تنها می‌توان گفت تغییر اسمی نداشته اما در حقیقت با کاهش ارزش پول ملی و تورم فزاینده، این بخش بودجه کاهش داشته است!
هم‌اکنون پروژه‌های بسیاری ناتمام مانده که در سفرهای استانی صرفا از آنها بازدید و تنها وعده و وعید برای اتمام آن مطرح می‌شود. حال آنکه اگر از سهم بودجه سفر استانی کاسته و به بودجه عمرانی افزوده شود امکان اتمام این پروژه‌های زیرساختی وجود دارد.
دیدگاه تان را بنویسید