یک کارشناس انرژی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»:
واردات بنزین غیرضروری و بدون توجیه اقتصادی است
رامتین موثق
ایران که روزی قرار بود با خودکفایی در این عرصه، تولیدکننده و حتی صادرکننده بنزین باشد؛ اکنون به واردکننده بنزین تبدیل شده است و برخی مسئولین نیز آن را تایید کرده‌اند.
به گزارش تسنیم، درحالی که آمار رسمی از میزان واردات بنزین به کشور وجود ندارد، رئیس اداره استاندارد شهرستان چابهار از نمونه‌گیری محموله بنزین وارداتی از بندر چابهار خبر داد. ناصر جدگال، اعلام کرد: در روز جمعه 8 دی 1402 کارشناس اداره استاندارد شهرستان چابهار با همراهی نماینده شرکت نفت، گمرک و اداره بندر اقدام به بازرسی و نمونه‌برداری مطابق استاندارد از محموله بنزین وارداتی بر عرشه کشتی کردند.
گفتنی است مسئولان وزارت نفت از واردات بنزین به عنوان تهاتر فرآورده‌های نفتی یاد می‌کنند و آمار رسمی از میزان واردات ارائه نمی‌دهند، با این وجود برآورد می‌شود که در سال جاری بالغ بر حداقل یک میلیارد دلار صرف تامین بنزین وارداتی شده است و پیش‌بینی می‌شود این رقم برای سال آینده از مرز 2 میلیارد دلار عبور کند.
واردات بنزین غیرضروری است
یک عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی واردات بنزین را غیرضروری دانست.
رضا پدیدار در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» درباره غیرضروری بودن واردات عنوان کرد: اکنون بین تولید و مصرف تناسب داریم و حتی با اینکه مصرف ما نسبت به میانگین سنوات گذشته بالاست، با توجه به ظرفیت تولیدی که داریم تقریبا تناسب برقرار است و هنوز به التهاب کمبود تولید مقابل مصرف نرسیده‌ایم.
او ادامه داد: این واردات نمی‌تواند انگیزه اقتصادی داشته باشد برای اینکه قیمت متوسط جهانی هر تن بنزین، نسبت به قیمتی که ما به مصرف‌کنندگان می‌دهیم، بالاتر است و به صورتی شده است که این اختلاف قیمت را به اقتصاد ایران تحمیل می‌کنیم. این کارشناس اقتصاد انرژی با تاکید بر اینکه رقم جهانی بسیار بالاتر از قیمت داخلی است، گفت: این رقم را اگر با قیمت تمام شده مقایسه کنیم، حتی با دلار ۲۸۵۰۰ تومانی، باز هم چندبرابر قیمتی است که عرضه می‌کنیم. بنابراین نمی‌تواند انگیزه اقتصادی داشته باشد.
مصرف برای فصل سرما بالاست!
پدیدار درباره ظرفیت تولید در کشور اظهار کرد: اگر تحریم‌ها نبودند، ظرفیت تولید و میانگین آن با توجه به سرمایه‌گذاری‌های انجام شده، می‌توانست افزایش پیدا کند.
او افزود: درصورت سرمایه‌گذاری، ظرفیت تولید حدود ۲۰ درصد نسبت به سطح موجود می‌توانست افزایش پیدا کند، اما چون سرمایه‌گذاری برای توسعه انجام نشده، اکنون در سطح نگه‌داشت هستیم. یعنی ما تولید ۱۱۵ تا ۱۲۰ میلیون لیتر در سطح نگه‌داشت داریم.
این عضو اتاق بازرگانی درباره مصرف سوخت در ایران بیان کرد: میزان مصرف ما متغیر است. طبیعی است در آخر هفته‌ها میزان مصرف افزایش پیدا کند اما در فصل پاییز و زمستان که باید کاهش مصرف داشته باشیم، شاهد افزایش در مصرف هستیم. پدیدار اضافه کرد: این افزایش مصرف به دلیل گره‌کور ترافیک و مسائل دیگری بوده است، این عوامل باعث شده مصرف جامعه در سطح قبلی نباشد و در سال جدید ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش داشته باشیم.
او تصریح کرد: میانگین مصرف تابستان ۱۱۲ میلیون لیتر در روز بوده و در زمستان که باید کمتر می‌بود، در همین سطح باقی مانده است. با توجه به اینکه سفرها در زمستان بین ۵۰ تا ۷۰ درصد کاهش پیدا می‌کند، نباید مصرف سوخت آنقدر بالا باشد.
این کارشناس مسائل انرژی در مقایسه مصرف سوخت ایران و جهان تاکید کرد: سرانه مصرف بنزین به ازای هر نفر ۱.۲۷ لیتر در روز شده و این بسیار زیاد است و جزو سرانه‌های بالا در مصرف جهانی است. تنها در لبنان به دلیل مصرف بی‌رویه و استرالیا به دلیل گستردگی و روسیه به دلیل سردی چنین مصرفی را می‌توان مشاهده کرد. اما کشورهای کم مصرف هیچوقت مورد توجه ما نبوده است. هند و ترکیه کمترین مصرف را در دنیا دارند.
اگر مصرف سوخت در ایران بالاست عمده دلیل آن ترافیک و کیفیت نازل خودروهای داخلی است که مردم در تولید آن نقش ندارند و صرفا مصرف‌کننده هستند. حتی اگر در یک حالت آرمانی بگوییم مردم از این خودروها استفاده نکنند و تماما متکی به حمل‌ونقل عمومی باشند، وضعیت فعلی حمل‌ونقل عمومی برای همگان روشن است که نمی‌تواند جایگزینی برای خودروی شخصی شهروندان باشد
پدیدار به سهم ۹ درصدی بنزین در سبد انرژی کشور اشاره کرد و گفت: البته یک جنبه مصرف بنزین در ایران، جنبه رفاهی دارد که مردم از وسایل نقلیه شخصی خود استفاده می‌کنند و ما در خدمات عمومی و رفاهی باید بیشتر به آن توجه کنیم.
ضرورت مشارکت ملی در قیمت تمام شده!
او در ادامه واردات و کاهش سهمیه بنزین در ماه اخیر را نشانه‌ای از افزایش قیمت مصرف سوخت در آینده ندانست و گفت: به افزایش قیمت باید به چشم مناسب‌سازی قیمت نگاه کرد.
این عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تصریح کرد: اکنون که این مزیت را داریم، مواد هیدروکربنی را راحت به دست می‌آوریم و قیمت تمام شده آن پایینتر است و باید هم باشد. منتهی این فرآیند باید به طریقی باشد که یک مشارکت ملی در قیمت تمام شده به وجود بیاورد. بحث مشارکت ملی در قیمت تمام شده کالاها و خدمات را جایی نمی‌توان دید و مطبوعات و رسانه‌های ما به آن نمی‌پردازند.
او تاکید کرد: اگر این اتفاق بیافتد، مردم موضع سختی مقابل دولت و تولیدکننده نمی‌گیرند و دولت خود را به مردم تحمیل نمی‌کند تا وقتی می‌بیند مردم از افزایش قیمت‌ها تبعیت می‌کنند، قیمت را بالا ببرد.
این کارشناس اقتصاد انرژی با بیان اینکه تولید بنزین به عنوان خدمت رفاه ملی است زیرا ایران در هاب انرژی جهانی قرار دارد، تصریح کرد: در حقیقت به دلیل اینکه هاب انرژی جهانی هستیم، دولت باید قیمت انرژی تولید شده را در حد قیمت تمام شده نگه دارد و حتی به آن برای کمک به مردم سوبسید بدهد، اضافه کرد: دولت می‌تواند از این طریق اشتغالزایی انجام دهد و یک نظام مدیریت مصرف ایجاد کند که مازاد تولید را صادر و قدرت بین‌المللی ارز برای کشور ایجاد کند.
رضا پدیدار در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: واردات بنزین نمی‌تواند انگیزه اقتصادی داشته باشد برای اینکه قیمت متوسط جهانی هر تن بنزین، نسبت به قیمتی که ما به مصرف‌کنندگان می‌دهیم، بالاتر است و به صورتی شده که این اختلاف قیمت را به اقتصاد ایران تحمیل می‌کنیم
پدیدار خاطرنشان کرد: مردم به دلیل مشکلات در مقابل پذیرش مناسب‌سازی قیمت سوخت ازسوی دولت، مقاومت می‌کنند و اگر رسانه‌ها بتوانند درک متقابل بین مردم و دولت ایجاد کنند، مردم خود موافق افزایش قیمت بنزین می‌شوند.
او در پایان افزایش قیمت سوخت را با توجه به تورم لجام‌گسیخته منطقی دانست.
تقصیر مردم چیست؟
باید از موافقین افزایش قیمت سوخت پرسید تقصیر مردم در این رابطه چیست که باید بار این گرانی را در کنار سایر گرانی‌ها به دوش بکشند؟
اگر مصرف سوخت در ایران بالاست عمده دلیل آن ترافیک و کیفیت نازل خودروهای داخلی است که مردم در تولید آن نقش ندارند و صرفا مصرف‌کننده هستند. حتی اگر در یک حالت آرمانی بگوییم مردم از این خودروها استفاده نکنند و تماما متکی به حمل‌ونقل عمومی باشند، وضعیت فعلی حمل‌ونقل عمومی برای همگان روشن است که نمی‌تواند جایگزینی برای خودروی شخصی شهروندان باشد.
اگر با توجه به تورم نیز به افزایش قیمت سوخت توجه شود، مردم باز در به وجود آمدن این تورم نقشی نداشته‌اند؟ آیا وظیفه دولت باید رفع تورم باشد یا وجود آن دائمی فرض شود و وسیله‌ای باشد که دولت بیش از پیش هزینه‌های خود را به مردم تحمیل کند؟
اکنون دولت اگر خود از این مسائل سود نمی‌برد و عدم‌النفعی از اصلاح وضعیت اقتصاد ندارد؛ باید توأمان به فکر کاهش تورم و افزایش ارزش پول ملی باشد نه گران کردن قیمت سوخت.
دیدگاه تان را بنویسید