بورس برخلاف دیگر بازارها، «در بند» دولت است

رامتین موثق

هفته جاری با خبر شروع حملات ائتلاف آمریکایی به یمن آغاز شد و از آنجا که مسائل سیاسی تاثیر مستقیمی بر اقتصاد ایران می‌گذارند، بازارهای ارز و طلا را تحت تاثیر قرار داد، به طوری که برخی کارشناسان آن را زنگ خطری برای افزایش سرسام‌آور دلار ارزیابی کردند. اما در این میان بورس، برخلاف رفتار خود در ابتدای جنگ غزه، رشد خوبی را نشان داد و سبزپوش شد.

دیروز 24 دی‌ماه، شاخص کل معاملات با رشد 16,762 واحدی به دو میلیون و ۱۹۷ هزار و ۲۹۶ واحد رسید. بر این اساس شاخص کل هم‌وزن نیز رشد داشته و به ۷۶۷ هزار و ۹۸۶ واحد رسید. به گزارش اقتصادآنلاین، ارزش کل معاملات دیروز بورس تهران، ۶۵ هزار و ۴۴۲ میلیارد ریال بوده و نمادهای پارس و فارس بیشترین تاثیر مثبت و نمادهای تاپیکو و مبین، بیشترین تاثیر منفی را بر بازار داشتند.

همچنین روز شنبه، شاخص کل بالای محدوده حمایتی تثبیت شد و رشد داشت. شاخص بورس در پایان شنبه ۲۳ دی ماه ۱۴۰۲ با رشد 9552 واحدی به دو میلیون و ۱۸۰ هزار و ۵۱۷ واحد رسید. بر این اساس شاخص کل هم وزن نیز رشد داشته و به ۷۶۴ هزار و ۱۳۴ واحد رسید. اما چرا بورس نسبت به ماه‌های گذشته خود و روند این روزهای بازارهای ارز و طلا رفتار متفاوتی بروز داد؟ 

رشد   بورس   با   قیمت   دلار

یک تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، رشد این روزهای بورس را به دلیل افزایش قیمت دلار دانست.

پیام الیاس‌کردی یادآور شد: بازار بعد از اردیبهشت ماه که یک ریزش را تجربه کرد، در یک کانال بی‌وزن ۲۱۰۰ تا ۲۲۰۰ قرار داشت و در آن کانال، بازار ما نه گران بود و نه ارزان و به قیمت بود. بعد از اتفاقات اردیبهشت‌ ماه که بازار خود را قیمت زد و قیمت گرفت، بازار سرمایه رشد خود را با رشد دلار هماهنگ کرد.

او تصریح کرد: یعنی با رشد دلار، بازار سرمایه به میزان بالاتری رشد می‌کند و وقتی دلار افت کند، ریزش دارد.

این کارشناس بورس ادامه داد: دلار یکبار نزدیک ۵ درصد رشد داشت و خاصیت اهرمی بازار سرمایه باعث شد که منفی‌‌های قیمت دلار، منفی‌تر ‌شود. یعنی اگر دلار ۵ درصد اصلاح شود، بازار سرمایه ۱۰ درصد اصلاح می‌کند و اگر دلار ۵ درصد رشد کند، بازار سرمایه ۱۰ درصد رشد می‌کند.

پیام الیاس‌کردی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: بعد از ریزش‌های اردیبهشت‌ ماه که بازار خود را قیمت زد و قیمت گرفت، بازار سرمایه رشد خود را با رشد دلار هماهنگ کرده است. یعنی مادامی که دلار رشد کند بازار سرمایه نیز رشد خواهد کرد و هر زمان که این افزایش رخ ندهد، بازار دوباره حالت خنثی به خود می‌گیرد و یک موج مرده در آن دیده می‌شود

الیاس‌کردی درباره ادامه روند مثبت بودن بورس در روزهای آینده اظهار کرد: مادامی که دلار رشد کند، بازار سرمایه نیز رشد خواهد داشت و هرزمان که این افزایش رخ ندهد، بازار دوباره حالت خنثی به خود می‌گیرد و یک موج مرده در آن دیده می‌شود.

فعالان   بازار   با   تنش‌ها   هماهنگ   شدند

این تحلیلگر بازارهای مالی درباره عدم واکنش‌ بازار سرمایه نسبت به جنگ اخیر یمن گفت: بازار سرمایه در هفته‌های گذشته دوبار خود را در تنش‌ها نشان داده است. اگر روز جمعه با فعالان بازار درباره بازار شنبه صحبت می‌کردید معتقد بودند که بازار شنبه بد است اما واقعیت این است که بازار سرمایه ما با همین ریسک‌ها رشد می‌کند. یعنی ریسک‌ها را می‌بیند و می‌داند چه ریسک‌هایی در انتظارش است و رفتارش یک رفتار 

غیرمنطقی نیست.

الیاس‌کردی ادامه داد: دلیل هم اینست که فعالان بازار سرمایه هرچند سال یکبار خود را با اتفاقات پیرامون سیاست خارجه، تنش‌های خاورمیانه، سیاست داخلی، تصمیمات بودجه‌ای و هزاران فاکتور دیگر هماهنگ و شرایط را قبول می‌کنند تا حضور خود را در بازار سرمایه ادامه ‌دهند.

او تاکید کرد: قیمت‌هایی که امروز در بازار سرمایه داریم و متاسفانه هنوز هم به اوج سال ۹۹ نرسیدیم، به همین دلایل است که فعالان بازار و نهادهای مالی اتفاقات را درک می‌کنند.

تحلیلگر بازار سرمایه: یک بازار مانند طلا و ارز وجود دارد که رگولاتور در آن کمتر دخالت می‌کند و اگر هم دخالت کند به عرضه و تقاضا محدود خواهد بود. بنابراین می‌توان بازار سرمایه را بازاری «در بند» نامید و بازار طلا و ارز را بازار آزاد دانست. اما باید در بازارهای مختلف سیاستگذاری‌های پولی و مالی انجام شود و در بازار سرمایه دخالت‌ها کمتر شود. هرچه دخالت‌ها کمتر شود بازار نتایج بهتری خواهد داشت

این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: البته احتمال دارد بازار به یک خبر خوب واکنش ناگهانی نشان دهد، اما واقعیت این است که قیمت‌ سهام‌ پتروشیمی ما اگر این تنش‌ها نباشد و سیاست خارجی ما عوض شود و با دنیا تعامل داشته باشیم؛ به همین صورت هم نیست.

الیاس‌کردی اضافه کرد: اگر شاهد اتفاقاتی نظیر خصوصی‌سازی، توافق برجام و ... باشیم؛ قیمت‌ها در بازار سرمایه بالاتر از حد فعلی نیز قرار می‌گیرند. یعنی صنعت ایران پتانسیل‌هایی دارد که حتی با وجود استهلاک بالا در بعضی صنایع به دلیل تحریم‌ها، باز هم جا برای رشد دارد.

او خاطرنشان کرد: تنش‌ها وجود دارد و بازار سرمایه می‌داند این تنش‌ها هست و همچنین می‌داند این تنش‌ها ادامه پیدا خواهد کرد و با این اتفاقات خود را هماهنگ کرده است.

بازار   سرمایه د  ر بند  دولت  و   ثانویه   است

این تحلیلگر بازارهای مالی در ادامه درباره رفتار متفاوت بورس با طلا و ارز در روزهای اخیر بیان کرد: بازار طلا و ارز را نمی‌توان با بازار سرمایه مقایسه کرد. دلیل آن نیز بنیادی است. ۷۰ تا ۸۰ درصد بازار سرمایه عملا در اختیار دولت است و به غیر از این نهاد ناظر بر بازار سرمایه نیز دولت است. 

الیاس‌کردی اظهار کرد: افرادی که بر فاکتورهای اصلی بازار سرمایه تاثیرگذارند، باز دولتی هستند، اما دولت در بازار ارز و طلا عملا دخالتی نمی‌کند و فقط در عرضه و تقاضا دخالت دارد و به همین دلیل بازارها قابل مقایسه نیستند.

او اضافه کرد: یک بازار مانند طلا و ارز وجود دارد که رگولاتور در آن کمتر دخالت می‌کند و اگر هم دخالت کند به عرضه و تقاضا محدود خواهد بود. بنابراین می‌توان بازار سرمایه را بازاری «در بند» نامید و بازار طلا و ارز را بازار آزاد دانست.

این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه در ایران هرجا دولت کمتر دخالت می‌کند، بازارها واقعی‌تر قیمت می‌خورند، یادآور شد: مسکن نیز به همین شکل است. یعنی دولت کمترین میزان دخالت را در مسکن دارد و قیمت‌ها در بازار مسکن واقعی‌تر هستند و فعلا هم قصد ریزش ندارند.

الیاس‌کردی در بند بودن بازار سهام را یک سیاست منفی تلقی کرد و گفت: بازار سرمایه، بازار ثانویه است. چه سهام شرکت خاصی خریداری شود و چه خریداری نشود، شرکت کار خود را ادامه می‌دهد.

او تصریح کرد: اما متاسفانه دولت بازارهای دیگر را نتوانسته کنترل کند و تنها بازاری که می‌تواند کنترل کند بازار سرمایه است و به همین دلیل در بازار سرمایه دخالت می‌کند و این امر آسیب‌زننده است.

این تحلیلگر بازار سرمایه در پایان تاکید کرد: حل این مسئله به این صورت است که در بازارهای مختلف سیاستگذاری‌های پولی و مالی انجام شود و در بازار سرمایه دخالت‌ها کمتر شود. هرچه دخالت‌ها کمتر شود بازار نتایج بهتری خواهد داشت.