رامتین موثق

جنگ گروه‌های مقاومت فلسطین و اسرائیل همان‌گونه که پیش‌بینی ‌می‌شد  بر بازارهای جهان تأثیرگذار بوده و تاثیر این اتفاق در بازار ایران خود را در افزایش قیمت طلا و دلار و ریزش بورس نشان داده است. دیروز دلار به ۵۲ هزار و ۹۵۱ تومان رسید که نشان از افزایش ۲.۱۳ درصدی است. همچنین یورو با قیمت ۵۶ هزار و ۴۷۲ تومان، افزایش ۱.۷۱ درصدی را تجربه کرد.

وضعیت سکه و طلا نیز مشابه وضعیت بازار ارز بود. سکه امامی با ۳.۹۹ درصد افزایش به ۳۱ میلیون و ۳۰۱ هزار تومان رسید و سکه بهار آزادی با یک افزایش ۳.۴۷ درصدی به قیمت ۲۶ میلیون و ۸۰۱ هزار تومان معامله شد. در ضمن قیمت هر انس طلا با ۰.۷ درصد افزایش به ۱۸۴ هزار و ۵۳۴ تومان رسید و قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار به ۲ میلیون و ۴۸۵ هزار تومان رسید و افزایش ۱.۶۵ درصدی را نشان داد.

در میان باید پرسید چرا بازار ایران غالبا به اتفاقات سیاسی از این دست، واکنش شدید نشان می‌دهد؟

عامل   وضع:   دلالان؛   

نحوه   حل   مسئله:   امنیتی

خبرگزاری تسنیم در یک گزارش مدعی شد: در حالی که اخبار آزادسازی منابع بلوکه‌شده کشورمان نقش جدی در کنترل التهابات ارزی و تورمی اخیر داشته است، برخی ذی‌نفعان تورم و کاسبان بحران در کانال‌های بورسی در غیبت نهادهای امنیتی مشغول جولان در فضای مجازی هستند.

کارشناس اقتصادی درباره علت افزایش قیمت ارز: به نظر می‌رسد اکنون در بازار ارز، سمت تقاضا نیروی بیشتری نسبت به سمت عرضه دارد و بانک مرکزی اگر می‌خواهد بازار ملتهب‌تر نشود باید توجه کند میزان ارزی که عرضه کرده چقدر است. مضاف بر اینکه آیا توانسته بازیگران سمت تقاضا را مجاب کند که این عرضه ادامه‌دار خواهد بود یا نه؟

این خبرگزاری وابسته به دولت اظهار کرد: اما در میانه مهر ماه و  بعد از یک دوره ثبات تقریباً 5ماهه برخی دلالان عمدتاً فعال در بازار بورس بار دیگر به میدان آمده و با خبرسازی‌های کذب بدون هرگونه مسئولیت‌پذیری از طریق رسانه‌های غیررسمی از جمله کانال‌های تلگرامی و... درصدد برافروختن آتش التهابات ارزی و تورمی هستند، به‌عنوان مثال همزمان با وقوع برخی تنش‌ها در حوزه منطقه و بین‌الملل، بانک مرکزی خبر مهم آزادسازی دارایی‌های بلوکه‌شده کشور در یکی از کشورهای اروپایی را علنی کرد که این موضوع به مذاق دشمنان کشور خوش نیامد، همزمان لشکر سایبری کاسبان بحران در کشور نیز به‌خط شده و هر کدام به‌نحوی در پی زیر سؤال بردن صحت این اخبار هستند.

تسنیم برای حل التهاب بازار ارز پیشنهاد داد: جای خالی اقدامات نهادهای امنیتی کشور بیش از گذشته در این غائله حس می‌شود، چگونه است که این دست افراد با سوءاستفاده از فضای مجازی از هر فرصتی برای ضربه زدن به اعتماد عمومی استفاده می‌کنند و حداکثر تلاش خود را برای ملتهب کردن افکار عمومی به‌خصوص در حوزه ارزی به‌کار می‌بندند، اما هیچ گونه برخوردی از سوی نهادهای قضایی و امنیتی کشور در این خصوص دیده نمی‌شود؟

ادعای   افزایش  عرضه  در  بازار   ارز

تسنیم همچنین در گزارشی دیگر مدعی شد بانک مرکزی در یک روز 371 میلیون دلار به بازار عرضه کرده و اکنون سمت عرضه بیشتر از سمت تقاضا است. 

به گزارش این خبرگزاری پس از بروز برخی نوسانات در بازار ارز طی یکی دو روز گذشته که با تلاش سفته‌بازها و دلالان برای سوء استفاده از این شرایط همراه بود، بانک مرکزی در اقدامی به‌موقع برای مدیریت بازار و حفظ آرامش در بازار ارز وارد عمل شد. این گزارش افزود: تحت تاثیر حضور به موقع و موثر بانک مرکزی در مدیریت این فضا و همچنین حضور فعال شرکت‌های پتروشیمی، تا ساعت 18 روز یکشنبه، بازار حواله، عرضه‌ی بسیار مطلوب و کم‌سابقه‌ای داشت و طی این روز مجموعا 371 میلیون دلار عرضه و 288 میلیون دلار معامله انجام شد.

این خبرگزاری دولتی تاکید کرد: با وجود تلاش ذی‌نفعان افزایش نرخ ارز در کشور برای ایجاد التهابات ارزی که هر روز به بهانه‌های مختلف و با روایت‌سازی‌های جعلی، می‌کوشند ضمن به چالش کشیدن سیاست‌های نظام، آرامش روانی بازار را با هدف سوداگری به هم بزنند، هماهنگی‌های بین دستگاهی و اشراف هم‌زمان دستگاه‌های تصمیم‌گیر و اجرایی تاکنون مانع تحقق اهداف سوداگران شده است. در همین راستا باید بر این نکته تاکید و تصریح کرد که اتفاقا افزایش اقتدار سیاسی و نظامی به عنوان یکی از مهم‌ترین شروط لازم تقویت ارزش پول ملی در کنار مجموعه عوامل دیگر، موجب افزایش ارزش پول ملی طی 6 ماه گذشته نسبت به ارزهایی مثل لیر و دیگر ارزهای منطقه شده است.

جنان‌صفت در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: بازار ارز کشورهای دیگر با ایران تفاوت‌های اساسی دارد. برای مثال بازار ارز ایران نسبت به کشورهای عربی بیشتر سیاسی است. در آن کشورها کنترل‌ها سفت و سخت‌تر است و با توجه به ذخایر ارزی که در صندوق توسعه ملی دارند، در شرایط بحران و جنگ امکان عرضه ارز وجود دارد و به همین دلیل به شدت ایران اثرپذیر نیستند

افزایش   قیمت   ارز   نشان  از   قدرت سمت   تقاضا   دارد

یک کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» درباره التهاب این روزهای بازار بیان کرد: تقاضا برای ارز در بازار اثر خود را نشان داده و سمت عرضه، با توجه به اینکه ممکن است بازار نفت ملتهب شود، نمی‌تواند خود را با مقدار تقاضا تطابق دهد و این افزایش قیمت از این مسئله سرچشمه می‌گیرد.

محمدصادق جنان صفت افزود: به نظر می‌رسد با توجه به اینکه قیمت ارز معمولا از تحولات محیطی، به ویژه تحولات سیاسی داخلی و سیاست خارجی که به هر شکل به ایران مربوط می‌شود، اثرپذیری دارد، مسئله جنگ فلسطین و اسرائیل یک اثر کوتاه‌مدت بر بازار ارز گذاشته است.

این کارشناس اقتصادی درباره اثرپذیری ایران از این جنگ برخلاف سایر کشورهای منطقه تصریح کرد: ایران کشور سیاسی‌تری است و اسم ایران در مسئله فلسطین بیشتر شنیده می‌شود و از این لحاظ مسائل اقتصادی ایران اثرپذیرتر است. همانطور که گفته می‌شود افت بازار سهام را هم باید از این منظر تحلیل کرد.

جنان صفت ادامه داد: بازار ارز کشورهای دیگر با ایران تفاوت‌های اساسی دارد. برای مثال بازار ارز ایران نسبت به کشورهای عربی بیشتر سیاسی است. در آن کشورها کنترل‌ها سفت و سخت‌تر است و با توجه به ذخایر ارزی که در صندوق توسعه ملی دارند، در شرایط بحران و جنگ امکان عرضه ارز وجود دارد و به همین دلیل به شدت ایران اثرپذیر نیستند

او در واکنش به ادعای افزایش سمت عرضه گفت: به نظر می‌رسد اکنون در بازار ارز، سمت تقاضا نیروی بیشتری نسبت به سمت عرضه دارد و بانک مرکزی اگر می‌خواهد بازار ملتهب‌تر نشود باید توجه کند میزان ارزی که عرضه کرده چقدر است. مضاف بر اینکه آیا توانسته بازیگران سمت تقاضا را مجاب کند که این عرضه ادامه‌دار خواهد بود یا نه؟

این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: اگر امروز چنین عرضه‌ای اتفاق افتاده و به صورت اسکناس بوده باید اثر آن را فردا در بازار ارز دید. در ضمن بازار ارز مانند هر بازار دیگری دو طرف دارد یعنی هم سمت عرضه هم سمت تقاضا. باید دید کدام سمت پرزورتر است.

به نظر می‌رسد اکثر کارشناسان اقتصادی به تاثیر جنگ اخیر مقاومت فلسطین با اسرائیل بر بازارها واقف هستند و بر آن اشتراک نظر دارند. همانطور که در دهه هفتاد میلادی جنگ اعراب و اسرائیل دنیا را به سمت بحران انرژی برد.

اما سیاست‌های اقتصادی باید به شکلی باشد که در صورت وقوع چنین حوادث غیرمنتظره‌ای صلاحیت و کارایی کافی برای حل مشکلات به‌وجود آمده داشته باشد. برای مثال صندوق‌های توسعه ملی در کشورها باید نقش  موثری در عرضه ارز داشته باشند، اما این صندوق در ایران نه تنها در این زمینه موثر نیست بلکه میلیاردها دلار از دولت طلب دارد و دولت عملا با این بدهی دست خود را برای حل مسائل غیرمنتظره نظیر کنترل آثار جنگ غزه بر بازار خالی کرده است.