نقش دولت در ناترازی بانک‌ها چیست؟

بانک مرکزی در حالی ناترازی بانک‌ها را از عوامل اصلی تورم می‌داند که به نظر می‌رسد تکالیف دولت نقشی اساسی در این ناترازی ایفا می‌کند.  دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی در گفتگو با تجارت‌نیوز با بررسی عوامل ناترازی بانک‌ها نقش دولت در این موضوع و آثار آن را بررسی کرد. 

سهراب دل‌انگیزان در ابتدا به بررسی ریشه اصلی معضل ناترازی بانک‌ها پرداخت و گفت: بین بانک‌ها، بانک مرکزی، دولت و بخش خصوصی، پیچیدگی ارتباطی جدی در این ناترازی وجود دارد و همه آنها بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند و کلاف سردرگمی را تشکیل داده‌اند. اما واقعیت این است که نقطه شروع همه این موارد، بودجه غیرمولد است. او در ادامه این ادعا توضیح داد: اگر دولت بودجه‌های غیرمولد خود را کنترل کند، کسری بودجه خود را پوشش می‌دهد. وقتی کسری بودجه پوشش داده شود، دیگر نیازی به این نیست که کسری بودجه را با روش‌هایی به جز روش‌های مرسوم تامین کرد.

این کارشناس اقتصادی درباره نحوه تاثیرگذاری دولت بر ناترازی بانک‌ها بیان کرد: دولت می‌گوید که از شبکه بانکی وام گرفته و کسری بودجه خود را تامین کرده است. اما سوال این است که بخش بانکی از کجا پول آورده که اوراق خزانه دولتی را خریداری کرده است؟ مشخص است که بانک‌ها این منابع را از بانک مرکزی برداشت کرده‌اند. در واقع بخشی از ناترازی بانک‌ها ناشی از خرید این اوراق توسط آنهاست.

دل‌انگیزان تصریح کرد: وقتی دولت و بانک مرکزی ناترازی ایجاد کنند، دیگر نمی‌توانند آن را کنترل کنند؛ برای مثال، اگر بانک‌ها مجبور باشند که بدهی‌های دولت را با استفاده از اوراق اخزا خریداری کنند و از آنجا که بانک مرکزی این اوراق را ضمانت می‌کند، ناچار است که آنها را از بانک‌ها خریداری کند.

او در پایان تاکید کرد: در واقع بانک‌ها، بدهی دولت به خودشان را به بانک مرکزی می‌فروشند و این یعنی دقیقا خود دولت عامل این ناترازی است. این موضوع می‌تواند اختلالات جدی در نظام پولی ایجاد کند که همین حالا نیز کرده است.