زیست بوم نوآوری ایران در برزخ
چه آینده‌ای پیش روی استارتاپ‌هاست؟
زیست بوم نوآوری ایران یک هفته پرالتهاب را پشت سر گذشت. ماجرا از پلمب دفاتر «دیجی‌کالا» شروع شد، به تعلیق «ازکی» کشید و سپس مجوز «طاقچه» لغو شد. بهانه هم انتشار برخی تصاویر بدون پوشش از کارمندان این کسب‌وکارها بود.
به گزارش تجارت‌نیوز، اعتراظات کاربران و مدیران و برخی چهره‌های فضای آنلاین از هر گوشه‌ای به نقطه اوج رسید و موج حمایت از این کسب‌وکارها راه افتاد. سپس در میانه هفته، گره‌گشایی حکومت از ماجرا شروع شد. خبر رسید که ازکی از تعلیق رها شده، مدیران طاقچه تعهد داده‌اند و مجوزشان دوباره فعال شده و دفاتر دیجی کالا هم رفع پلمب شده است.
ماجرایی که تازه آغاز شده است
اما این فکر که چنین ماجراهایی تمام شده، فکر اساسا بی‌پایه‌ای است. این تیغ تیزی که مدیران برای استارتاپ‌ها از رو بسته اند، تازه نوک کوه یخش پیدا شده و قضیه از ریشه و اساس مسئله دیگری است.
باید مطمئن بود که قصه زدن بیخ استارتاپ‌ها تا لحظه‌ای که حتی یک استارتاپ مردمی در ایران وجود دارد، ادامه خواهد داشت. حالا کسب‌وکارهایی که جوانان ایرانی طی 10 سال اخیر و در شرایط قطعی اینترنت، فیلترینگ گسترده و بگیروببندها ساخته‌اند، به فرهنگ غربی متصل می‌شوند. این همان قصه تکراری «شبنامه» است که در سال 95 منتشر شد و استارتاپ‌ها را به غربزدگی و غرب‌گرایی و وابسته‌بودن متهم می‌کرد. آن زمان می‌خواستند سهم بگیرند که گرفتند. اما حالا داستان، روی بد دیگری دارد.
چیزی به نام استارتاپ نباید باشد،
ما دانش‌بنیان داریم
در این لحظه می‌توان برگشت به آن گزاره چندین ساله که می‌گوید: اکوسیستم استارتاپی کشور یا همان زیست بوم نوآوری ایران در بی‌خبری حکومت ایجاد شد و رشد کرد. در ابتدا اصلا مهم نبود و به نظر نمی‌رسید که بتواند قد علم کند. سپس به سهم‌خواهی از زیست‌بوم شکل‌گرفته پرداختند و با ورود به این کسب‌وکارها و عقب‌راندن جریان‌های حرفه‌ای سرمایه‌گذاری، با راه‌انداختن وی‌سی و شتابدهنده، راه‌اندازی شبکه‌های وام‌دهی و مقروض‌کردن جوانان، به تعطیلی کشاندن رویدادهای استارتاپی و... سهام قابل‌توجهی از بسیاری از استارتاپ‌ها را در اختیار گرفتند. همه این اقدامات هم توسط شرکت‌های خصولتی، شبکه بانکی و...
انجام شد.
سرمایه‌گذاران خارجی فرار کردند و استارتاپ‌ها ماندند و بنگاه‌های سهم‌خواهنده‌ای که حالا جز با نابودی و تعطیلی کامل اکوسیستم استارتاپی کشور، آرام نمی‌گیرند. همین ها از ورود دیجی کالا به بورس جلوگیری می‌کند و شرطشان تغییر ترکیب سهامداری آن است. همین فرمان مانع از یونیکورن شدن دیجی کالا و بازار و... شد و همین دست‌ها و همین فرمان می‌خواهد از دانش‌بنیان‌ها یونیکورن بسازد.
درواقع، تنها برگی هم که الان توانسته‌اند رو کنند، همان برگ پوسیده دانش‌بنیان است. دانش‌بنیان‌هایی که معلوم نیست چه شرکت‌هایی هستند و سالانه چه میزان از بودجه ملی را می‌بلعند. حالا که با توسع معنی دانش‌بنیانی، شرکت‌های قدیمی و خودی را هم زیر چتر دانش‌بنیانی قرار داده‌اند و این ویژگی به نوعی به آنها «هبه» شده است، عنوان یونیکورن هم هدیه دیگری است که سیاستگذاران و روح‌الله دهقانی فیروزآبادی قصد دارند به شرکت‌های عریض و طویل قدیمی بدهند.
دیدگاه تان را بنویسید