خودروهای داخلی، گروگان واردات خودرو

ایمان ربیعی

 در حالی که اخبار رسانه‌ها حول محور واردات یا عدم واردات خودرو دور می‌زند و بسیاری در تلاش هستند تا نشان دهند به زودی خودروهای وارداتی از راه می‌رسد؛ بهای خودروهای داخلی در بازار سر به فلک گذاشته است .

 رشد قیمت خودروهای داخلی در حالی ادامه دارد که مشتری چندانی در بازار نیست. در این راستا بسیاری معتقدند خودرو در حال تطبیق خود با شرایط جدید قیمت ارز و مناسبات تورمی است. به عبارت دیگر خودرو هر چند بدون مشتری مانده است اما ارزان نخواهد شد و همین امر نشان می‌دهد که در روزهای آتی نیز امیدی به کاهش قیمت وجود ندارد. رشد قابل توجه قیمت ارز و کالاهای سرمایه‌ای زودبازده نظیر سکه در بازار، طی روزهای اخیر موجی از تورم را در بازار سایر کالاهای سرمایه‌ای به همراه داشته است. برخی کارشناسان معتقدند بهای ارز به زودی با 40 هزار تومان دیدار می‌کند و این بدان معناست که اقتصاد در تله دیگری خواهد افتاد .

 خودروها سقف‌شکنی کردند

برخلاف ماه‌های گذشته که قیمت پراید ثابت مانده بود، اما بالاخره سقف‌شکنی تاریخی دلار این ثبات را شکست و این خودرو را با نوسان قیمت همراه کرد. پراید پس از چند روز مقاومت حالا مجددا با افزایش قیمت همراه شد.

پراید ۱۱۱ اکنون در قیمت 214 میلیون تومان به فروش می‌رسد. اما پراید ۱۳۱ با شش میلیون افزایش قیمت نسبت به ابتدای هفته، به نرخ 202 میلیون تومان عرضه می‌شود.

پژو ۲۰۷ اتومات هم که این روزها با افزایش قیمت همراه شده بود، نیز مجددا به قیمت 660 میلیون تومان رسید.

خودرو دنا معمولی هم که روزها بود با ثبات قیمت همراه شده بود،  باپنج میلیون تومان افزایش نسبت به اخرن روزهای هفته گذشته افزایش قیمت یافت و با قیمت 450 میلیون تومان در بازار عرضه شد.

پژو پارس اتوماتیک که در قیمت 500 میلیون تومان ثابت مانده بود، پنج میلیون تومان گران شد و حالا در قیمت 520 میلیون تومان در بازار خودرو کشور به فروش می‌رسد.

فعالان بازار چه می‌گویند؟

بسیاری از فعالان بازار معتقدند رشد قیمت خودروهای داخلی تحت تاثیر دو اتفاق رقم خورده است. از یک سو بهای این خودروها به واسطه افزایش نرخ تورم و گرانی دلار در حال رشد است و از سوی دیگر وعده واردات خودرو و تعویق این برنامه از سوی دولت به دلایل متعدد سبب شده است بازار به نوعی گروگان ورود خودروهای خارجی بماند. این خودروها البته از ابتدا نیز گفته شد که نمی‌توانند بازار خودروهای داخلی را تحت‌تاثیر قرار دهند اما هر چند تاثیر مثبتی بر قیمت‌ها ندارند؛ اما می‌توانند سبب شوند که قیمت خودروها به دلیل عدم واردات بالا برود.

سعید مؤتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو نیز در خصوص تأثیر واردات خودرو بر احتمال کاهش قیمت در بازار می‌گوید: فعلاً تا جزئیات طرح واردات ابلاغ نشود نمی‌توان نظری دقیق داد. با بررسی قیمت‌ها از آبان سال گذشته تا حالا مشاهده می‌شود که 30 تا 35 درصد در تمامی خودرو‌ها افزایش قیمت را داشته‌ایم.

وی ادامه داد: خریداران هر زمانی که تصمیم به خرید گرفتند صبر نکنند و خودروی خود را خریداری کنند. در یک ماه گذشته افزایش قیمت‌ها در اکثر خودروهای داخلی و خارجی وجود داشت اما بازار در رکود به‌سر می‌برد و خرید و فروش به‌سختی انجام می‌شود.

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو بازار را این‌طور پیش‌بینی و خاطرنشان کرد: در زمان حاضر قیمت بازار افزایشی است و عرضه و تقاضا به‌صورت یکسان صورت نمی‌گیرد. عرضه جوابگوی تقاضای بازار نیست، عرضه به‌صورت کم انجام می‌شود به همین علت قیمت‌ها سیر صعودی به خود گرفته است. تزریق قطره‌چکانی خودرو باعث شده است بازار در رکود قرار بگیرد و وضعیت نامناسبی داشته باشد.

در عین حال برآوردها نشان می‌دهد سردرگمی در حوزه واردات خودرو نیز همچنان پابرجاست.

 ماجرای واردات به کجا رسید؟

در حالی که در ابتدا گفته می‌شد شرط ورود خودرو به کشور انتقال دانش و فناوری است ، حالا وزارت صنعت، معدن و تجارت با ارائه پیشنهادی، با توجه به آغاز فرآیند اجرایی واردات خودروهای سواری و الزام واردکنندگان به رعایت سطح آلایندگی یورو که فرآیند واردات خودرو را با اختلال مواجه کرده بود، خواستار حذف این موضوع از مصوبه اسفند ماه سال ۱۴۰۰ هیات وزیران شد.

رشد قیمت خودروهای داخلی در حالی ادامه دارد که مشتری چندانی در بازار نیست. در این راستا بسیاری معتقدند خودرو در حال تطبیق خود با شرایط جدید قیمت ارز و مناسبات تورمی است. به عبارت دیگر خودرو هر چند بدون مشتری مانده است اما ارزان نخواهد شد

در این پیشنهاد آمده است: با توجه به عدم عرضه سوخت مناسب یورو ۶ در جایگاه‌های سراسر کشور و نیاز به ۱۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای تولید این سوخت، علاوه بر زمان‌بر بودن اجرای آن در سراسر کشور، عملاً واردات خودروهایی با سطح آلایندگی یورو ۶ سبب تحمیل هزینه غیرمنطقی به مشتری و خدمات پس از فروش بدون ایجاد ارزش افزوده می‌شود، زیرا سوخت توزیع شده در جایگاه‌های سوخت کشور غالباً در سطح یورو است؛ لذا ضروری است اجباری شدن سطح آلایندگی یورو ۶، پس از تدارک سوخت مناسب در کشور صورت پذیرد.

به این ترتیب در اولین روزهای هفته آیین نامه واردات خودرو باز هم تغییر کرد و پیش‌بینی‌ها مبنی بر نادیده گرفتن استانداردها محقق شد.

هیات دولت در جهت تسهیل واردات خودرو مصوبه‌ای ارائه کرده است که بر مبنای آن، با پیشنهاد وزارت صمت و تصویب هیأت دولت، خودروهای وارداتی با استاندارد یورو۶ یا یورو ۵ EEV از رعایت استاندارد روز اروپا معاف و واردات خودرو تسهیل شد.

هیات وزیران با اصلاح آیین‌نامه فنی در زمینه کنترل و کاهش آلودگی‌ها، الزام خودروهای وارداتی با استاندارد یورو ۶ یا یورو ۵ EEV به رعایت استاندارد روز اروپا، از مفاد این آیین‌نامه را حذف کردند.

حالا سخنگوی وزارت صمت گفته است: فرآیند واردات خودرو سرعت گرفته و حتی برای برخی مدل‌ها، خودرو به پشت مرز رسیده است و شاهد تبلیغات محیطی خودروها هستید.

امید قالیباف در صفحه توییتری خود نوشت: روند رشد تولید خودرو در ماه‌های اخیر رکورد ۵ ساله را جابه‌جا کرد (تولید خودرو کامل از ابتدای سال تا نهم آذر ۳۸۰ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل داشت).

وی افزود: فرآیند واردات خودرو نیز سرعت گرفته و حتی برای برخی مدل‌ها، خودرو به پشت مرز رسیده است و شاهد تبلیغات محیطی خودروها هستید.

به نظر می‌رسد بازار خودرو نیز همگام با سایر بازارهای ایران در حال خروج از وضعیت پیشین است. در شرایط جدید، قیمت‌ها حتی بدون حضور مشتریان در حال افزایش هستند.