مهرنوش حیدری

در روزهای اخیر بازارهای مالی نظیر ارز و سکه و طلا روزهای پرنوسانی را پشت سر گذاشتند؛ روند نرخ‌ها در این بازارها صعودی شد و در این میان نگرانی‌ها از افزایش دوباره نرخ تورم بالا رفت.

اقتصاد ایران سال‌هاست که دچار بیماری مزمن تورم شده و تورم همانند غده‌ای بدخیم تمام بازارها را به عنوان اندام‌های حیاتی اقتصاد درگیر کرده است. در سال‌های اخیر وعده‌های مکرری نسبت به کنترل تورم داده شد اما اقتصاد دستوری هم نتوانست مانع از روند صعودی تورم شود و نرخ‌ها در بازارها روز به روز بالاتر رفت و جیب و سفره مردم هم خالی‌تر شد.

از سال 1397 و همزمان با خرج آمریکا از توافق برجام، ارزش ریالی در سراشیبی قرار گرفت و روز به روز از ارزش پول ملی کاسته شد و در مقابل نرخ دلار بیشتر قد کشید. دولت سیزدهم نیز علیرغم وعده‌های مکرر نتوانست کاری برای کنترل نرخ ارز انجام دهد در نتیجه پس از ماه‌ها کنترل دستوری؛ سرانجام در روزهای اخیر سد قیمتی در بازار ارز ترک برداشت و دلار با استفاده از شکاف ایجاد شده رکورد‌های جدیدی برجا گذاشت.

تحت تاثیر افزایش نرخ ارز و همچنین اونس جهانی، قیمت سکه و طلا نیز در بازار داخلی افزایش یافت؛ هرچند برخلاف انتظارها و تجارب سال‌های گذشته، خریدهای هیجانی در بازار مشاهده نشد.

چرایی افزایش قیمت سکه و طلا در بازار داخلی

رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر تهران در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، درباره چرایی افزایش نرخ‌ها در این بازار اظهار کرد: بخشی از افزایش قیمت در بازار سکه و طلا به دلیل تغییرات قیمتی در بازار جهانی است به‌طوری که در روزهای اخیر نسبت به هفته قبل 59دلار بر قیمت هر اونس طلا افزوده شده است. در بازار داخلی نیز شاهد نوسان و افزایش نرخ ارز بودیم که این مساله سبب روند افزایشی قیمت سکه و طلا شد.

نادر بذرافشان افزود: برعکس دفعات قبل؛ از نظر تقاضا در روزهای گذشته شاهد افزایش نبوده‌ایم که این مساله نوید دهنده اتفاق خوبی است که سبب التهاب بازار نشده و موجب نشده تا روند افزایشی نرخ‌ها تحت تاثیر خریدهای هیجانی؛ ادامه‌دار باشد.

وی تصریح کرد: در روزهای اخیر هر مثقال طلای 17 عیار 235 هزار تومان؛ هر گرم طلای 18 عیار حدود 52 هزار تومان، سکه تمام حدود 950 هزار تا یک میلیون تومان، سکه طرح قدیم حدود 800 هزار تومان، نیم سکه و ربع سکه هرکدام حدود 450 هزار تومان و سکه‌های گرمی نیز 150 هزار تومان افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند.

نادر بذرافشان در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: عرضه اوراق سکه در بازار بورس می‌تواند موجب روند کاهشی این بازار در آینده شود. اگر این اوراق زیر قیمت بازار داخلی قیمت‌گذاری شده و عرضه شود؛‌ می‌تواند بازارها را از نظر ثبات و کاهش تحت‌تاثیر قرار دهد. البته این مساله بستگی به عملکرد بانک مرکزی در زمینه نرخ ارز و تثبیت و کنترل آن دارد

آثار خروج سرمایه‌ها از بورس بر بازار سکه و طلا

بذرافشان درباره تاثیر خروج سرمایه‌ها از بازار سرمایه و بورس و احتمال ورود این سرمایه‌ها به بازار سکه و طلا توضیح داد: اگر این اتفاق رخ داده بود باید در بازارهای داخلی به ویژه بازار سکه و طلا؛ روند تقاضا تغییر می‌کرد اما این اتفاق رخ نداده و حتی شرایط بازار در حالت ثبات قرار دارد بنابراین این سرمایه‌ها وارد بازار سکه و طلا نشده‌اند.

وی ادامه داد:‌ اما عرضه اوراق سکه در بازار بورس می‌تواند موجب شود تا در آینده روند کاهشی در این بازار مشاهده شود. اگر این اوراق زیر قیمت بازار داخلی قیمت‌گذاری شده و عرضه شود؛‌ می‌تواند بازارها را از نظر ثبات و کاهش تحت‌تاثیر قرار دهد. البته این مساله بستگی به عملکرد بانک مرکزی در زمینه نرخ ارز و تثبیت و کنترل آن دارد؛ همچنین باید توجه داشت که نرخ اونس جهانی نیز در بازار داخلی ما تاثیرگذار است.

تاثیر شایعات بر نوسان نرخ‌ سکه و طلا

رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر تهران در پاسخ به این پرسش که با توجه به تجارب شما؛ شایعه‌ها تا چه حد بر روند قیمت‌ها در این بازار تاثیرگذار است؛ در روزهای گذشته شایعه‌هایی از احتمال افزایش قیمت دلار تا 40 و حتی 50 هزار تومان مطرح شده است؛ آیا می‌توان انتظار داشت که نرخ‌ها در بازار سکه و طلا روند صعودی طی کنند؛ بیان کرد: اگر رسانه‌ها بتوانند اوضاع را به خوبی رصد کرده و از کارشناسان مطلع؛ اطلاعات و اخبار را دریافت کنند می‌توان مانع از تاثیرات شایعه‌ها در بازارها شد؛ نمی‌توان اوضاع آتی این بازار را به راحتی پیش‌بینی کرد زیرا ممکن است حتی یک خبر سیاسی - اقتصادی در سطح دنیا بر همه بازارها تاثیرگذار شده و موجب التهاب و روند افزایشی یا کاهشی نرخ‌ها شود اما اگر رسانه‌ها و مردم به شایعه‌ها توجه نکنند حتم بدانید می‌توان شرایط بازار را کنترل و تثبیت کرد. مردم باید شرایط را مدیریت کنند و رسانه‌ها نیز اخبار را از مراجع رسمی و افراد مسئول منتشر کنند؛ میزان تاثیرگذاری شایعه‌ها به حداقل خواهد رسید.

بذرافشان ادامه داد: در مورد شرایط بازار سکه و طلا باید اتحادیه‌ها به عنوان مرجع اصلی در نظر گرفته شوند و در زمینه نرخ ارز به اطلاعات بانک مرکزی و صرافی‌های رسمی توجه شود؛ می‌توان مانع از دامن زدن به شایعه‌ها شد و از تبعات آن کاست و در نهایت ثبات و آرامش را به بازار بازگرداند.

 

آرامش بازارهای مالی در گرو مدیریت بانک مرکزی

وی درباره این مساله که از سال 1398 تاکنون شاهد عدم ثبات در بازارهای مالی و نوسان شدید قیمت‌ها در بازار سکه، طلا و ارز هستیم و در این میان مردم هر روز دچار هراس و اضطراب از دست رفتن و بی‌ارزش شدن سرمایه‌های خود هستند و حتی در مقاطعی نیز برای حفظ دارایی‌های خود اقدام به خریدهای هیجانی می‌کنند؛ شما چه توصیه‌ای به مردم دارید؛ عنوان کرد:‌ نمی‌توان توصیه‌ای به مردم کرد که سرمایه‌های خود را چه کنند اما اگر قرار است در بازار سکه و طلا خرید انجام دهند باید گفت به روندهای لحظه‌ای و مقطعی توجه کنند اما باید توجه داشت بازار سکه و طلا در محدوده قیمتی 14.8-15.2 میلیون تومان در طول یک‌ماه در حرکت بود و نوسان 200 تا 500 هزار تومان؛ طبیعی بود. بازارها در یک ماه گذشته تقریبا ثابت بود و مردم خرید خاصی انجام نمی‌دادند اما روند افزایشی روزهای اخیر و شایعات مختلف می‌تواند سبب افزایش نرخ‌ها شود بنابراین مدیریت بانک مرکزی و عرضه اوراق سکه در بورس باید بتوانند با تثبیت نرخ‌ها آرامش را به بازار برگردانند.