« رمز ریال» قوی مستلزم «ریال» قدرتمند است

مهرنوش حیدری

 یک کارشناس اقتصادی گفت: تا زمانی که ریال قوی نداشته باشیم نمی‎توانیم در حوزه رمزریال یا ریال دیجیتال نیز به توفیقی دست یابیم.

در سال‌های اخیر بازار رمزارزها روزهای سرشار از نوسانی را پشت سر گذاشته و شرایط به‌گونه‌ای پیش رفته که بسیاری از افراد در سراسر جهان ترجیح داده‌اند این روش جدید سرمایه‌گذاری را برای حفظ دارایی‌های خود انتخاب کنند.

به گزارش روزنامه «توسعه ایرانی»، برخی سرمایه‌گذاران ایرانی هم از قافله جهانی عقب نمانده‌اند و به‌شیوه آنلاین نسبت به استخراج این رمزارزها اقدام کرده و یا با خرید و فروش رمز ارزها سرمایه‌های خرد و کلان خود را وارد این بازار کرده‌اند. بیش از یکسال است که زمزمه‌های طراحی و عرضه رمز ریال یا ریال‌کوین به عنوان رمز ارز دیجیتال ایرانی شنیده می‌شود.

در دولت قبل مسئولان عنوان کردند که به دنبال طراحی و عرضه رمز ارز بومی با اهدافی نظیر کاهش تقلب ،ممانعت از جعل و کلاه‌برداری ارزی هستند.

همان‌گونه که می‌دانید در طراحی رمز ارزها یا ارزهای دیجیتال از پروتکل‌های رمز گرافیکی و یا کدهای فوق‌العاده پیچیده استفاده شده تا با رمزگذاری دیتاهای حساس و انتقال آنها بستر امنی برای انجام معاملات فراهم و تمام فعالیت‌ها و ارزش‌های این بازار توسط همان کدهای پیچیده، کنترل و ارزیابی می‌شوند و به همین دلیل بانک‌ها، دولت‌ها و ... کنترلی بر روی این نوع ارز ندارند. رمز ارزها در واقع به صورت دیجیتال معامله می‌شوند و هیچ سکه و اسکناسی به صورت فیزیکی مورد معامله قرار نخواهد گرفت و سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق برخی مراکز و صرافی‌های معتبر مانند بایننس (Binance)، ارزهای دیجیتال خود را تبدیل به دلار، پوند، یورو و ... کنند.

همان‌طور که ذکر شد در سال‌های اخیر تمایل سرمایه‌گذاران ایرانی به ویژه در میان اقشار جوان جامعه به استخراج و معامله رمزارزها بسیار افزایش یافته و این شرایط سبب شد تا مسئولان سیاست‌های کلان مالی کشور به فکر طراحی رمز ارز ایرانی بیافتند.

رمز ریال به درخواست بانک مرکزی توسط شرکت خدمات انفورماتیک طراحی شده تا همسو با توسعه خدمات نظام بانکی کشور و استفاده از فناوری‌های نوین به کار گرفته شود.

بر اساس اخبار و اطلاعات منتشر شده، این رمز ارز در بستری غیرمتمرکز توزیع شده و بدون نیاز به کنترل نهادی واسط، عرضه و تبادل خواهد شد. رمز ارز ملی با هدف سنجش امکانات و قابلیت‌های تکنولوژی بلاک چین و ارزهای دیجیتال و همچنین توسعه خدمات مالی و پرداخت‌های بانکی در سطوح بین بانکی و بانکداری خرد ارائه می‌شود.

وجود ذی‌نفعان و متولیان متعددی در حوزه رمز ارز

بر اساس آخرین اظهار نظر رسمی از سوی مهران محرمیان، معاون فناوری نوین بانک مرکزی؛ رمزپول بانک مرکزی با نام رمز ریال به صورت آزمایشی به‌زودی اجرا می‌شود.

به گفته وی؛ موضوع رمز ارز در کشور ذی‌نفعان و متولیان متعددی دارد هم اکنون این موضوع به معاونت اقتصادی رئیس جمهوری سپرده شده و جلسات متعددی در این زمینه برگزار شده و پیشرفت خوبی هم داشته است.

معاون فناوری نوین بانک مرکزی در حاشیه مراسم هفتمین همایش مالی اسلامی درباره انتشار رمز ارز اظهار کرد: راهکار بانک مرکزی برای حل تناقض بین تمرکززدایی که در ذات رمزارزهاست و از سوی دیگر موضوع حاکمیت پول کشورها وجود دارد که بحث رمز پول ملی کشورها در این زمینه مطرح شده است؛ به طوری که بسیاری از بانک‌های مرکزی کشورها در این زمینه فعالیت می‌کنند، در بانک مرکزی کشور ما نیز از چند سال گذشته این موضوع مطرح و اقدامات فنی انجام شده و مقررات آن در شورای پول و اعتبار نیز تصویب شده است. به گفته محرمیان، به زودی فاز آزمایشی رمز پول بانک مرکزی با نام رمز ریال اجرا می‌شود و استفاده عمومی دارد و به صورت اسکناس است اما در فضای دیجیتال منتشر و در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

اما و اگرهای سرمایه‌گذاری در بازار رمز ریال

با توجه به طرح مجدد موضوع رمز ریال این سوال پیش‌ می‌آید که در شرایط فعلی اقتصادی که ریال ارزش خود را از دست داده آیا حرکت به سمت رمز ریال اقدام عاقلانه و کارشناسی‌ شده‌ای است یا خیر؟ دکتر رحمان معصوم‌پور امیرآبادی، مدرس دانشگاه در پاسخ به این سوال به «توسعه ایرانی» گفت: این سوال دارای جنبه‌های مختلفی است اگر منظور حرکت مردم به سمت رمز ریال است باید گفت خیر این موضوع به نفع مردم نخواهد بود و به هیچ وجه کار عاقلانه‌ای نیست زیرا همان سیاستی که پشت ریال وجود دارد، همان سیاست هم پشت رمز ارز ملی قرار دارد؛ بنابراین تجربه را دوباره نباید تجربه کرد و آزموده را آزمودن خطاست. وی تاکید کرد: قاعدتا کار اشتباهی است که شما بخواهید در رمز ارز ملی سرمایه‌گذاری کنید.

رحمان معصوم‌پور: وقتی مخلان اصلی اقتصاد در بانک مرکزی حضور دارند و رئیس کل بانک مرکزی یک چارچوب دستورپذیر دارد و همچنین قیمت‌ها را دستوری اعلام می‌کند، هیچ‌گاه نمی‌توانیم یک ریال قوی داشته باشیم

ضرورت ورود ایران  با بازار رمز ارز ملی

وی درباره اینکه آیا اصلا ضرورتی دارد تا ایران وارد این عرصه شود، بیان کرد: بله به صورت صددرصد نیاز است این اتفاق بیافتد و باید بسیار زودتر از اکنون وارد عرصه رمز ارز ملی می‌شدیم اما متاسفانه ساز و کاری که در بانک مرکزی وجود دارد و کسانی که در پست‌های مدیریتی ‌قرار دارند در اصل در جایگاه خود نیستند و با توجه به اینکه بانک مرکزی ایران، بانکی دستورپذیر است ما نتوانستیم مشکلات را در عرصه اداره پول برطرف کنیم. به گفته وی در حالی که باید بسیار زودتر وارد این عرصه می‌شدیم اما همچنان وارد این عرصه نشده‌ایم. این معامله‌گر و مدرس بازارهای مالی درباره فایده‌های رمز ارز ملی توضیح داد: هزاران آیتم مثبت را می‌توان برای رمز ارز ملی در نظر گرفت، اتفاقی که برای اداره پست افتاده و سبب شده تا اکنون دیگر کسی نسبت به پست کردن نامه اقدام نکند و همه با شبکه‌های اجتماعی به یکدیگر پیام می‌دهند؛ حتم بدانید همان اتفاق برای رمز ارزها و ... خواهد افتاد. به اعتقاد بنده دو اتفاق در حوزه رمز ارزها خواهد افتاد یا شما آن را قبول می‌کنید و یا مجبور می‌شوید تا آن را قبول کنید.

توفیق رمز ریال در برابر ارزهای دیجیتال جهانی

معصوم‌پور امیرآبادی  در پاسخ به این سوال که آیا رمز ریال یا پول دیجیتال ایرانی می‌تواند در میان خریداران و فعالان ایرانی بازار رمز ارزهای بین‌المللی توفیق داشته باشد؛ بیان کرد: خیر به هیچ وجه و هرگز رمز ارز ایرانی نمی‌توان به توفیقی در مقابل ارزهای دیجیتال بین‌المللی دست یابد و باید پرسید اگر به شما ریال و دلار بدهند بین آنها کدام را انتخاب می‌کنید؛ مسلما دلار انتخاب خواهد شد. بنابراین هیچ گاه رمز ارز ملی با این عقبه و تاریخچه مدیریتی در بانک مرکزی پیشرفت نخواهد کرد.

ورود به بازار رمز ریال مفید یا مضر؟

وی درباره دغدغه برخی سرمایه‌گذاران در مورد مفید بودن  سرمایه‌گذاری در حوزه رمز ریال تاکید کرد: بارها گفته‌ام که این کار برای سرمایه‌گذاران مفید نیست و اصلا هیچ‌کس نباید وارد این عرصه شود زیرا واقعا مانند این است که بخواهید پول خود را دور بریزید. باید در نظر داشت اتفاقی که برای ریال خواهد افتاد همان اتفاق برای رمز ارز ملی خواهد افتاد زیرا سیاست‌ها همان سیاست‌هاست. یکی از مهمترین بحث‌ها ریشه تورم در بحث ارزش ریال است و همین اتفاق برای رمز ارز ملی رخ خواهد داد. وی ادامه داد: یکی از مشکلات اصلی اقتصاد کشور، تورم بالاست و ریشه تورم هم در ترازنامه بانک مرکزی است و از طریق  دو مشتری بانک مرکزی به اقتصاد منتقل می‌شود؛ این دو مشتری بانک مرکزی شامل دولت و بانک‌هاست.وی در توضیح این مطلب افزود: تورم در واقع کاهش ارزش پول ملی است که در قالب گران شدن قیمت همه چیز خود را نشان می‌دهد. در واقع این کالاها نیستند که گران می‌شوند بلکه این پول ملی ماست که بی ارزش می‌شود. معصوم‌پور امیرآبادی  عنوان کرد: تورم هم در واقع ناشی از افزایش هزینه واقعی است ، این افزایش هزینه تولید نیست بلکه چاپ پول و خلق نقدینگی مازاد بر رشد واقعی اقتصاد را باید در نظر بگیریم؛ تورم ریشه در دلالی گرانفروشی، احتکار و ... ندارد اما سیاست‌مداران برای فرار از مسئولیت و گرفتن ژست به اصطلاح «سوپرمنی» به دنبال افزایش نرخ به سراغ تنبیه کسبه و  تولید کننده می‌روند و به انبارها یورش می‌برند و جلوی دوربین نسبت به دستگیری دلالان اقدام می‌کنند و برای محصولات بنگاه‌ها، قیمت تعیین می‌کنند و به خیال خود کسانی که مخل اقتصاد هستند را تعزیر می‌کنند در حالی‌که مخلان اصلی اقتصاد را خودشان به بانک مرکزی منصوب کرده‌اند.

لزوم تغییر  سیاست‌های بانک مرکزی

این کارشناس گفت: وقتی مخلان اصلی اقتصاد در بانک مرکزی حضور دارند و رییس کل بانک مرکزی یک چارچوب دستورپذیر دارد و همچنین قیمت‌ها را دستوری اعلام می‌کند، هیچ‌گاه نمی‌توانیم یک ریال قوی داشته باشیم. اگر قرار است رمز ارز ملی ابراز وجود کند با توجه به سیاست‌هایی که ذکر کردم ، ورود کردن در رمز ارز ملی فقط برای یک سرمایه‌گذار، فاجعه خواهد بود ولی خواه یا ناخواه دولت باید تصمیم بگیرد و هرچه سریعتر رمز ارز ملی را معرفی کند و اگر این کار را نکند مانند سایر مواردی که در زمینه اقتصاد مجموعه بانک مرکزی خوب عمل نکرده در این حوزه هم ضربات شدیدتری را خواهیم خورد و از چارچوب اقتصادی که در دنیا برای جابجایی پول وجود دارد، عقب خواهیم ماند.