نوسان عجیب در بازارهای مهم
اقتصاد در فاز انتظار
ایمان ربیعی
درست روزی که قیمت‌ها در بازار ارز روندی کاهشی را طی کرد و دلار دو کانال عقب نشست و سکه در محدوده کانال 13 میلیون تومان خرید و فروش شد، سهامداران ناراضی از عقب‌نشینی مکرر شاخص در مقابل مجلس شورای اسلامی دست به اعتراض زدند.
حالا روی دیگر تورم در حال خودنمایی است. قیمت‌ها در بازارهای ارز و طلا و سکه و بورس افزایشی سرسام‌آور را تجربه کرده و سرمایه‌داران خردی که از دست رفتن سرمایه‌ها بی‌تابشان کرده بود و حفظ قدرت خرید را در دستور کار قرار داده بودند وارد میدان شدند و حالا نه فقط در حافظ و فردوسی که در دیگر بازارهای کشور نیز وضعیتی نامساعد و بی‌ثبات خودنمایی می‌کند.
دلیل ریزش‌ها چیست؟ این سئوالی است که بسیاری از معامله‌گران از فعالان بازار و صرافان می‌پرسند اما جواب روشنی دارد. یکی وضعیت را به افزایش احتمال پیروزی بایدن ربط می‌دهد و دیگری از دلارهایی می‌گوید که در عراق آزاد شده است. برخی معتقدند این وضعیت برای بیرون راندن نوسان‌گیران از بازار و به حداقل رساندن تقاضا برای ارز و سکه و طلا تدارک دیده شده و برخی نیز معتقدند بازار به دلیل عدم تحمل دلار30 هزار تومانی وارد این شرایط عجیب شده است. آیا کسی از ریزش‌ها ناراحت است؟
این سئوالی است که خبرنگار «توسعه ایرانی» با هفت صراف و فعال بازار در میان گذاشت و پاسخهای متنوعی شنید.
یکی از فعالان بازار که صراف شناسنامه‌داری بود تاکید کرد: در این فضا مردم ضرر می‌کنند چون تعادلشان را از دست می‌دهند اما حقیقت اینجاست که کسی از ریزش قیمت دلار متضرر نمی‌شود. شاید امروز حس کند سرمایه‌اش کم شد اما اگر این روند ادامه‌دار باشد، قیمت‌ها به تدریج متعادل می‌شود و همین فرد زیان‌دیده از ناحیه خرید ارزان‌تر کالاها در آینده می‌تواند منتفع شود. برخی دیگر اما داستان را این گونه پیچیده شرح نمی‌دادند. یکی از فعالان بازار در این خصوص گفت: وقتی اول هفته قیمت پایین بیاید و آخر هفته بالا برود، نتیجه چیزی نیست جز قفل شدن بازار. سرمایه‌دار چه خرد باشد و چه کلان، به سرعت نقشه بازار را درمی‌یابد و قفل شدن بازار در این شرایط مضرات بسیار بالاتری را به همراه دارد. در ضمن اگر ریزش قیمت ارز نشانه خوبی برای اقتصاد است، چرا قیمت‌ها در بورس اوراق بهادار که یک ماهی است به کف رسیده است، نیز کاهش می‌یابد. طبیعتا ریزش همزمان بورس و ارز و طلا و سکه نمی‌تواند خبر خوبی برای اقتصاد باشد چراکه اگر قرار بر تخلیه حباب بورس بود که حباب تخلیه شده است و حالا حتی حباب منفی در بازار شکل گرفته است.
قالیباف اصل دیروز در مجلس گفت که «سال گذشته فروش سهام دولت در بورس صفر بود؛ اما امسال دولت توانسته است بیش از 32 هزار میلیارد تومان سهام بفروشد که آمار بسیار خوبی است»؛ شاید همین نکته است که اعتراض شدید سهامداران را به دنبال داشت، اینکه دولت سود خود را از بورس برده و حالا بازار را به حال خود رها کرده است
وی با تاکید بر اینکه تحلیل رفتن سرمایه‌ها اتفاق خطرناکی است که در حال رخ دادن است؛ افزود: ضرورت دارد مسئولان نقشه‌ای کارآمد برای نجات بازار تدارک ببینند و ثبات در بازار ارز آن هم با قیمت پایین‌تر از قیمت کنونی را تضمین کنند. عملیات نجات بازار نیز چیزی نیست جز بازگرداندن تعادل به بازار سرمایه از یک سو و همچنین متعادل نگه داشتن بازار ارز از سوی دیگر.
خرید و فروش نداریم
دیروز روز سختی برای بازار بود. از پس تعطیلی روز یکشنبه بازگشایی بازارها با کاهش قیمت دلار همراه شد. دلار در صرافی های بانکی به کانال 27 هزار تومان ورود کرد و همین امر سبب شد در بازار آزاد نیز قیمت‌ها در کانال 28 هزار تومان قرار گیرند. صرافان بانکی دلار را به قیمت 27 هزارو 500 تومان می‌خریدند اما با این حال در بازار آزاد قیمت‌های پیشنهادی از این میزان نیز کمتر بود. در این شرایط کمتر صراف و مغازه‌داری حاضر به خرید دلار از مردم بود، اغلب دلالان بودند که پیشنهاد می‌دادند با قیمت 1500 تومان کمتر از قیمت فروش حاضرند دلار را خریداری کنند.
برگه «خرید و فروش نداریم» نیز در میانه روز بر شیشه بسیاری از صرافی‌ها چسبانده شد تا بلکه پس از بازگشت آرامش و عدم تغییر ساعتی قیمت‌ها فشار برای معامله مهیا شود.
از سوی دیگر در بازار سکه نیز قیمت‌ها روندی کاهشی را طی کردند و هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید 13 میلیون و 900 هزار تومان قیمت خورد؛ اما با این حال معدود صرافانی که حاضر به خرید سکه بودند قیمت‌هایی در محدوده 13 میلیون و 300 هزار تومان و حتی کمتر را برای فروش پیشنهاد می‌دادند.
بورس به کجا می‌رود؟
در حالی که برخی معتقدند قیمت سهم‌های حاضر در بورس با دلار 20 هزار تومانی مطابقت دارد؛ اما ریزش قیمت‌ها و کف‌شکنی‌های پی در پی نگرانی‌هایی را در بازار سهام شکل داده است. نمایندگان مجلس شورای اسلامی دیروز در نشستی وضعیت بورس را مورد بررسی قرار دادند و حسن قالیباف اصل نیز در صحن علنی مجلس درباره وضعیت بازار سرمایه سخنرانی کرد. با این حال بازار سرمایه به این اتفاقات واکنشی منفی داشت و به کف کانال یک میلیون و 300 هزار واحد رسید. در این شرایط البته حسن قالیباف اصل در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: برای رسیدن بازار سرمایه به یک تعادل باید موضوع بازارگردانی به طور جدی دنبال شود و اگر بازارگردان‌ها به صورت کامل در بازار سرمایه فعال شوند می‌توانند تعادلی را در بازار ایجاد کنند.
از این دست اگرها در روزهای اخیر بارها و بارها ازسوی مسئولان بورس، کارشناسان، تحلیلگران بازار سرمایه و ... مطرح شده است؛ اما شاخص بورس بنای سازگاری ندارد و عقب‌نشینی را ترجیح می‌دهد . مصطفی صفاری، تحلیلگر بازار سرمایه نیز به «توسعه ایرانی» می‌گوید: اتفاقا مهمترین دلیل بروز این وضعیت در بورس سیاسی است و اختلافات و ... هم به این وضعیت نابسامان دامن می‌زند.
در این میان قالیباف اصل در مجلس نکته‌ای را مورد توجه قرار داد و گفت: سال گذشته فروش سهام دولت در بورس صفر بود؛ اما امسال دولت توانسته است بیش از 32 هزار میلیارد تومان سهام بفروشد که آمار بسیار خوبی است. شاید همین نکته است که اعتراض شدید سهامداران را به دنبال داشت، اینکه دولت سود خود را از بورس برده و حالا بازار را به حال خود رها کرده است.
در این میان فرضیه‌ای نیز بازار را گروگان انتخابات امریکا می‌داند، هر چه هست تزلزل و بی‌ثباتی بسیاری از بازارها را در حالت قفل‌شدگی قرار داده و به نظر می‌رسد اقتصاد وارد فاز انتظار شده است.
دیدگاه تان را بنویسید