دیگر کسی از طرح گشایش اقتصادی سخن نمی‌گوید
سیل نقدینگی اقتصاد را می‌برد
نرگس رسولی
هیچ امیدی در دل خبرها نیست، فروش اوراق سلف نفتی متوقف شد، قیمت دلار در بازار از ۲۶ هزار تومان فراتر رفت، قیمت سکه در آستانه ۱۳ هزار تومان است، کسی از طرح موسوم به گشایش اقتصادی سخن نمی‌گوید، رشد منفی اقتصاد و بهمن نقدینگی ملغمه‌ای از تورم و رکود را به اقتصاد ارزانی کرده است و هر روز هشدار تازه‌ای از سوی گروه‌های کارشناسی و فعالان بخش خصوصی به گوش می‌رسد. زنگ‌های خطر مدت‌هاست به صدا درآمده است.
در این میان کرونا و فشار خلق‌الساعه تصمیمات نیز بر سر فعالان اقتصادی آوار شده است. اگر چه رئیس دولت این وضعیت را بهتر از سایر کشورها می‌خواند و معتقد است که عملکرد اقتصادی دولت مثبت بوده اما فعالان اقتصادی نظری دیگر دارند و مجددا در حال آلارم‌دهی به دولت هستند تا رویه در پیش گرفته شده را تغییر دهد که اگر همین روال ادامه یابد برای اقتصاد ایران در ماه‌های آینده نمی‌توان پیش‌بینی سفیدی داشت و باید برای روزگار سخت‌تر آماده شد.
خوانساری: در فصل اول امسال 45 درصد کاهش صادرات را شاهد بودیم و در مردادماه هم نسبت به تیرماه باز با کاهش صادرات روبرو هستیم و اگر با این روش ادامه دهیم این درآمدی که می‌تواند تا اندازه‌ای مشکلات اقتصادی را حل کند نیز دچار مشکل خواهد شد و این هم به دلیل تصمیمات غیرکارشناسی است
حالا دایره هر روز تنگ‌تر می‌شود. شاهد مثال ماجرای صدور کارت بازرگانی است. تصمیم دولت برای واسپاری صدور کارت بازرگانی از متولی اصلی آن یعنی اتاق بازرگانی به سازمان تجارت موجب شده تا طبق گفته یکی از مدیران این سامانه از ابتدای واگذاری تاکنون تنها یک کارت بازرگانی صادر شود حال آنکه بازرگانانی که خواهان دریافت کارت یا تمدید کارتشان هستند به خاطر آماده نبودن زیرساخت‌های سامانه جامع تجارت با مشکلات بسیار زیادی مواجه شده و هر روز سرگردان بین سازمان‌های مرتبط با این اقدام هستند. موضوعی که حتی مورد انتقاد مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران قرار گرفته و با نامه‌نگاری با رئیس‌جمهور توانست دوباره اتاق بازرگانی را در امر تمدید یا صدور کارت بازرگانی دخیل کند.
خوانساری در نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تصویری تلخ را پیش روی سیاستگذاران قرار می‌دهد و می‌گوید: در فصل اول امسال 45 درصد کاهش صادرات را شاهد بوده‌ایم و در مردادماه هم نسبت به تیرماه باز با کاهش صادرات روبرو هستیم و اگر با این روش ادامه دهیم این درآمدی که می‌تواند تا اندازه‌ای مشکلات اقتصادی را حل کند نیز دچار مشکل خواهد شد و این هم به دلیل تصمیمات غیرکارشناسی است. ما درست در زمانی که نیاز اساسی داریم مشکلاتی که برای صادرات وجود دارد را حل و فصل کنیم به‌یک‌باره متوجه می‌شویم در تاریخ اول مرداد صدور کارت‌های بازرگانی و تمدیدش از یک سامانه قرار است به یک سامانه دیگر منتقل شود.
وی تاکید کرد:«عملاً نزدیک به دو ماه است که واردکنندگان و صادرکنندگان سرگردان هستند و روزانه ما بیش از 100 مراجعه‌کننده داریم که کالاهایشان در بندرها باقی مانده است و نمی‌توانند ترخیص کنند و عملاً کسی هم پاسخگو نیست. متأسفانه می‌بینیم که مصاحبه می‌شود و می‌گویند که مشکلی وجود ندارد و همه‌چیز حل‌شده است ولی آنچه در عمل شاهدیم و گفته می‌شود با هم کاملاً در تضاد است. الآن شاهد یک بی‌تصمیمی هستیم و کسی نیست که حرف آخر را بزند و این اقتصاد کشور را با معضل مواجه می‌کند.»
خوانساری در ادامه صحبت‌های خود با بیان اینکه «چه اصراری وجود دارد در شرایطی که نیاز داریم صادرات توسعه پیدا کند این اقدامات صورت گیرد» ادامه داد: اگر این اقدامات سهوی است سؤال من این است که چرا؟ و اگر عمد است می‌خواهم بدانم چرا با دولت چنین می‌کنند و خود دولت چرا به فکر نیست مشکل را حل کند.
بهمن نقدینگی
نقدینگی موضوع مهم دیگری است که این روزها توجه کارشناسان را به خود جلب کرده است. مسعود خوانساری نیز با هشدار نسبت به وضعیت اقتصادی کشور گفت:«نقدینگی سرگردان هر روز مثل بهمن یک بازاری را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، یک روز بازار سهام، یک روز مسکن، یک روز دلار و ارز و در این چند روز اخیر هم سکه، دلار و خودرو. در حال حاضر نقدینگی مهمترین عامل اخلال در نظام اقتصادی است. در چند ماه گذشته نقدینگی با رشد 13.8 درصد مواجه بوده است یعنی روزانه 2 هزار و 200 میلیارد تومان به حجم نقدینگی اضافه می‌شود و در این 5 ماهه 340 هزار میلیارد تومان بر حجم نقدینگی اضافه‌شده است. اگر همین روال ادامه داشته باشد شاهد رشد 32 درصدی خواهیم بود.»
جلو افزایش پایه پولی را بگیرید
وی با تاکید بر این که تا پایان سال 800 هزار میلیارد تومان بر نقدینگی کشور اضافه خواهد شد،ادامه داد:«این شرایط بحرانی است و هر روز که مردم از خواب بیدار می‌شوند مهمترین مشکل و معضل زندگی‌شان این است که تا آخر وقت چه اتفاقی برای قیمت‌ها می‌افتد. در شرایط تورمی کنونی مهمترین اقدامی که دولت باید انجام دهد این است که از افزایش پایه پولی جلوگیری کند چه به‌صورت مستقیم و... اخیراً بحث‌ها سر این است که تسعیر دارایی‌های خارجی بانک مرکزی را می‌خواهند انجام دهند یا تزریق منابع صندوق توسعه به بازار بورس می‌خواهد صورت گیرد که هرکدام از این‌ها باعث افزایش پایه پولی و تورم‌های افسارگسیخته می‌شود. تقاضای ما از دولت محترم این است که این اتفاقات صورت نگیرد، مردم تحمل این مقدار گرانی و تورم را ندارند.»
مهمترین وزارتخانه بی‌وزیر
رئیس اتاق تهران خطاب به رئیس‌جمهوری گفت: «بیش از 4 ماه و نزدیک 5 ماه است که مهمترین وزارتخانه کشور، وزارت صنعت معدن و تجارت بدون وزیر است؛ آن هم در سالی که سال جهش تولید است و انتظار می‌رود با توجه به نام‌گذاری این سال بتوانیم جهش تولید ایجاد کنیم. ما شاهد تحریم‌های سنگین اقتصادی و تحریم‌های نفتی هستیم و در این شرایط حداقل باید روی صادرات غیرنفتی متمرکز شویم تا بتوانیم بخشی از کمبودها را جبران کنیم.
اما در چنین وضعیتی وزارت صمت که مهمترین وزارتخانه کشور در حال حاضر محسوب می‌شود بیش از 4 ماه است که بدون وزیر بوده و شاهدیم که یا تصمیمات گرفته نمی‌شود و یا تصمیماتی که گرفته می‌شود کارشناسی نیست و این عملاً هم به تولید و هم صادرات لطمه زده است.
همه نگرانیم
صحبت‌های خوانساری در کنار سخنان دیگر کارشناسان حکایت از نگرانی عمیق نسب به فردای اقتصاد ایران با چاشنی تحریم و طعم کرونا دارد، به نظر می‌رسد رشد بی‌محابای دلار در بازار آزاد و صرافی‌های بانکی در کنار افزایش قابل توجه حجم نقدینگی اقتصاد را در موقعیت خطرناکی قرار داده است. موقعیتی که برون‌رفت از آن در سایه کشمکش‌های سیاسی و رقابت‌های زودرس انتخاباتی و بی‌عملی چندان میسر نیست .
دیدگاه تان را بنویسید