ادامه روند صعودی قیمت‌ها در بازار اجاره
افزایش وام ودیعه مسکن پیش‌خور شد
ایمان ربیعی
داستان این بار نه به قیمت‌های عجیب و غریب خرید واحد مسکونی که به تنور داغ بازار اجاره بازمی‌گردد. قیمت‌ها در بازار اجاره طی ماه‌های اخیر چنان سر به فلک کشیده است که بسیاری از مستاجرانی که توان افزایش مبلغ ودیعه یا اجاره را همپای قیمت روز ندارند مجبورند یا به خانه کوچکتر رضایت بدهند یا به محله پایین‌تر.
وزیرراه و شهرسازی که پیش‌تر به خریداران مسکن توصیه کرده بود مسکن گران نخرند تا ارزان شود حالا خبر از اعطای تسهیلات حمایتی به مستاجران داده است. خبری که بر آتش روشن شده در بازار اجاره دمیده است. حالا بسیاری از مالکان می‌گویند امکان بالا بردن قیمت اجاره با توجه به نرخ تورم فراهم شده است و مستاجران می‌توانند با دریافت وام ودیعه بخشی از بحران خود را حل کنند.
داستان وام ودیعه داستان تازه‌ای نیست. پیش از این نیز در دولت اسبق پیشنهادی درخصوص پرداخت وام ودیعه به مستاجران مطرح شد، اما در عمل ودیعه مسکن را از محدوده سه تا پنج میلیون تومان به محدوده 10 تا 15 میلیون تومان راند.
گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد تاثیر انتشار این خبر در فصل داغ اجاره زمینه را برای رشد قیمت‌ها فراهم کرده است. یکی از مشاوران املاک در منطقه مرکزی تهران، در خیابان حقوقی به خبرنگار «توسعه ایرانی» در مورد وضعیت بازار اجاره گفت: ودیعه‌ها افزایش داشته به طور متوسط مالکانی که 70 میلیون گرفته بودند حالا نزدیک به 100 میلیون مطالبه می‌کنند. در عین حال قیمت‌ها در حال افزایش است. این افزایش قیمت در واحدهای متراژ کوچک بیش از پیش به چشم می‌خورد. در حاشیه تهران اما وضعیت بغرنج‌تر خود را نشان می‌دهد .واحدهایی که تا سال گذشته به قیمت 7 میلیون تومان در کنار اجاره‌ای در محدوده 500 هزار تومان در اختیار مستاجران قرار می‌گرفت، امسال ناگهان با طلب ودیعه 30 میلیونی، در ازای اجاره‌ای بین 500 تا یک میلیون تومان فایل شده‌اند.
یکی از مستاجران در منطقه عباس‌آباد نیز گفت: با احتساب اجاره و ودیعه من امسال باید آماده پرداخت 40 میلیون تومان بیشتر به صاحب خانه باشم. وی گفت: سال گذشته واحد مسکونی 67 متری‌اش را به نرخ 80 میلیون تومان و اجاره دو میلیون تومان گرفته است، اما امسال صاحب‌خانه، تقاضای دریافت 30 میلیون تومان ودیعه را مطرح کرده است. وی تاکید کرد محاسبه من نشان می‌دهد ماندن در همین خانه بیشتر صرف دارد چراکه قیمت دیگر واحدهایی که دیدم از این هم بالاتر بود.
حالا تنها تورم نیست که بازار اجاره مسکن را تحت‌تاثیر قرار داده است، کرونا نیز چون نیروی کمکی به میدان آمده و تورم را بالا و پر می‌دهد. بیکاری بخشی از شاغلان در مشاغل غیررسمی خود عاملی برای بحرانی‌تر شدن وضعیت در میان دهک‌های پایین درآمدی است و حالا با رشد فزاینده قیمت‌ها در بازار مسکن و رسیدن متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی به نزدیکی 18 میلیون تومان، بازار اجاره با رشد بیشتر قیمت‌ها در فصل تابستان که فصل مهم جابجایی است روبرو شده است.
شیوه حمایت چگونه است؟
هر چند وزیر راه و شهرسازی و مسئولان این وزارتخانه درباره قطعی بودن پرداخت تسهیلات و ارائه بسته حمایتی به دهک‌های پایین درآمدی سخن گفته‌اند، اما بررسیها نشان می‌دهد در حالی که هنوز جزئیات، مبلغ، نرخ بازپرداخت و ... مشخص نیست، مالکان دست به بالا بردن قیمت زده‌اند. برخی فعالان بازار مسکن می‌گویند خبر به نوعی پیش‌خور شده است و اگر این تسهیلات حتی چند ماه دیگر هم پرداخت شود تاثیرش را بر بازار گذاشته است.
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی درباره این بسته حمایتی توضیح داده است: در پرداخت ودیعه اجاره، تلاش می‌شود تا خانوارهای اجاره‌نشینی که جزو خانواده‌های کم‌درآمد هستند و در واحدهای مسکونی کوچک‌متراژ و پایین‌تر از الگوی مصرفی زندگی می‌کنند، ودیعه اجاره از سوی دولت دریافت کنند.
پروانه اصلانی درخصوص بسته حمایتی دولت برای مستاجران، افزود: با توجه به شرایطی که هم‌اکنون در بازار مسکن حاکم است، پرداخت ودیعه اجاره‌بها راهکار کوتاه‌مدت دولت برای ساماندهی بازار اجاره‌بهاست.
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه «طرح اقدام ملی مسکن» و «اخذ مالیات از خانه‌های خالی» با راه‌اندازی سامانه املاک و اسکان راهکارهای میان‌مدت دولت برای کنترل قیمت ها است، گفت: با توجه به اینکه کرونا موجب بیکاری و کاهش درآمدهای خانوارهای متعددی شده و در عین حال شرایط تحریم و کاهش درآمدهای نفتی نیز مزید بر علت شده است، آثار این رخدادها را بر بازار اجاره شاهد هستیم. بنابراین دولت با هدف حمایت از مستاجران چندین برنامه را که شامل یک بسته حمایتی است و در این بسته حمایتی، ودیعه اجاره نیز طرح شده در دستور کار قرار داده است.
وی توضیح داد: در پرداخت ودیعه اجاره، تلاش می‌شود تا خانوارهای اجاره‌نشینی که جزو خانواده‌های کم‌درآمد هستند و در واحدهای مسکونی کوچک‌متراژ و پایین‌تر از الگوی مصرفی زندگی می‌کنند، ودیعه اجاره از سوی دولت دریافت کنند.
اصلانی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا پرداخت ودیعه اجاره در میان‌مدت موجب افزایش اجاره بهای بیشتری خواهد شد یا خیر؛ اعلام‌کرد: برنامه‌های دولت و وزارت راه و شهرسازی برای ساماندهی اجاره‌بها و کنترل قیمت مسکن به شکل یک بسته طراحی شده است و شامل یک سیاست نیست. اگر تنها این سیاست را در نظر بگیریم این گفته صحیح است، اما ما بسته سیاستی برای حل معضل اجاره‌نشینی در کشور داریم که یکی از آنها پرداخت ودیعه اجاره به خانوارهای واجد شرایط است.
وی ادامه داد: مورد دیگری که در این بسته حمایتی در نظر گرفته شده این است که ثبت تمام معاملات در سامانه با دریافت کد رهگیری الزامی شود. بنابراین همه اینها قابل رصد است که اجاره با چه نرخی درحال افزایش است.
اصلانی تصریح کرد: نرخ افزایش اجاره‌بها برای امسال از سوی وزارت راه و شهرسازی محاسبه و اعلام خواهد شد. بدین‌معنا نرخ‌های افزایشی پیشنهاد شده درحال نهایی شدن است.
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن اعلام کرد: بر اساس این سیاست، افزایش اجاره‌بها ثابت و کارشناسی شده و از آنجایی که این قراردادها در سامانه کد رهگیری ثبت و افزایش اجاره‌بها نیز لحاظ می‌شود؛ بنابراین امکان کنترل بازار اجاره وجود دارد.
وی با اعلام اینکه افزایش نرخ اجاره‌بها می‌تواند آثار تورمی داشته باشد، توضیح داد: بسته دیگری پیش‌بینی شده و آن پکیج مالیاتی برای تشویق موجرهاست. بر اساس بسته‌ای که جزئیات آن اعلام می‌شود موجرهایی که طبق ضوابط و قواعد دولت گام برداند از معافیت‌های مالیاتی برخودار خواهند شد.
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن: نرخ افزایش اجاره‌بها برای امسال از سوی وزارت راه و شهرسازی محاسبه و اعلام خواهد شد
شمارش معکوس برای سردی بازار
حالا اما شمارش معکوس برای سردی بازار مسکن آغاز شده است. به نظر می‌رسد با توجه به رشد قیمت ارز در ایران، بازارهای موازی تاثیری فوری را دریافت کرده و روندی افزایشی را طی می‌کنند. بازگشت ثبات در بازار ارز اما می‌تواند شرایط را برای بازگشت قیمت‌ها در بازار مسکن نیز فراهم کند. بررسیها نشان می‌دهد فروکش کردن قیمت‌ها در بازارهای موازی ارز ریشه در کاهش انتظارات تورمی دارد. اتفاقی که دیر یا زود باید محقق شود.
دیدگاه تان را بنویسید