صعود پیش‌بینی نشده // سهامداران خرد مسیرشان را به بازار سکه کج کرده‌اند؟

مریم شکرانی

سکه با رفتاری پیش‌بینی نشده، از 7 میلیون تومان عبور کرد. این اتفاق در شرایطی رخ داد که دیروز نه تنها قیمت هر اونس طلای جهانی کاهشی داشت بلکه، قیمت دیگر عامل تعیین کننده قیمت سکه در بازار ایران، یعنی دلار هم کمتر شد. فعالان بازار طلا می‌گویند که طرح احتمالات برای توقف معامله سکه در بورس باعث رشد قیمت‌ها شده است. آنها همچنین می‌گویند که قرمز شدن نمادهای بورسی در رشد قیمت سکه بی‌تاثیر نبوده است زیرا بورس برای بسیاری از سرمایه‌گذاران مبتدی ترسناک شده و ممکن است که آنها سرمایه‌های خود را از بازار خارج کرده و به سمت رقبای تالار علامه یعنی سکه و ارز ببرند.

رشد قیمت سکه و ریزش شاخص کل بورس

در نخستین روز از هفته پایانی اردیبهشت ماه قیمت هر قطعه سکه بهار آزادی در بازار تهران به بیشتر از 7 میلیون تومان رسید. بر این اساس بهای هر قطعه سکه امامی به 7 میلیون و 139 هزار تومان رسید و نرخ هر سکه طرح جدید به 7 میلیون و 57 هزار تومان افزایش یافت. افزایش عجیب قیمت سکه در شرایطی رقم خورد که بهای هر اونس طلا در بازار جهان به یک هزار و 743 دلار کاهش داشت و دیگر عامل تعیین‌کننده بهای سکه در بازار ایران یعنی دلار هم کاهشی بود. هر اسکناس دلار در صرافی‌های ملی روز شنبه 16 هزار و 800 تومان معامله شد.

این اتفاقات بازار طلا و ارز همزمان بود با افت قابل ملاحظه شاخص بورس و قرمز شدن اغلب نمادهای بورسی. دیروز شاخص بورس با ثبت افت ۳۲ هزار و ۱۳۷ واحد، ارتفاع یک میلیون واحد را از دست داد.

در بازار سرمایه دیروز، تعداد 4میلیارد و 211میلیون سهم و حق‌تقدم به‌ارزش 4هزار و 976میلیارد تومان در 663 هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با افت 32هزار و 137واحدی در ارتفاع 985هزار و  524واحد قرار گرفت.

دیروز بیشترین اثر منفی بر رشد دماسنج بازار سهام به نام نمادهای شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان، صنایع پتروشیمی خلیج فارس و ملی صنایع مس ایران شد و در مقابل شرکت‌های مخابرات ایران، خدمات انفورماتیک و سایپا با رشد خود مانع افت بیشتر نماگر بازار سهام شدند.

شاخص‌های اصلی بازار سرمایه هم روز منفی را پشت سر گذاشتند؛ به‌طوری که شاخص قیمت (وزنی ــ ارزشی 8 هزار و 544 واحد، شاخص کل هم وزن 5 هزار و 874 واحد، آزاد شناور 44 هزار و 366 واحد و شاخص‌های بازار اول و دوم به ترتیب 25 هزار و 76 واحد و 58 هزار و 486 واحد افت کردند.

سهامداران خرد به سمت بازار طلا تغییر مسیر دادند

حالا برخی فعالان بازار تهران از رونق خرید سکه طلا و اقبال به این بازار می‌گویند. آنها اعتقاد دارند که آینده مبهم بورس برای سهامداران خرد باعث شده است که برخی از آنها راهشان را به سمت بازار طلا کج کنند. هرچند که سهامداران حرفه‌ای اعتقاد دارند که افت شاخص بورس مقطعی است و در واقع شاخص کل بازار سرمایه در حال اصلاح است. آنها معتقدند که موج ورود نقدینگی به بازار آنقدر زیاد بوده و تقاضا نسبت به عرضه آنقدر پیشی گرفته است که جای نگرانی نیست.

بجز این دولت بارها اعلام کرده است که چتر حمایتی خود را از بورس دریغ نمی‌کند. حالا کابینه دوازدهم آنقدر در حمایت از بورس مصمم است که چندی پیش عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور با اعلام حمایت همه جانبه دولت از بورس گفته است که با رسانه‌هایی که در جهت تضعیف بورس عمل کنند، برخورد می‌شود!

در همین زمینه فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد هم با اعلام اینکه حداقل هزار هزار میلیارد تومان برای تحقق جهش تولید نیاز است، وعده داد که هر هفته حداقل سهام یک شرکت بخش خصوصی در بورس یا فرابورس عرضه اولیه می‌شود.

با این حال اصلاح شاخص بازار گویا به مذاق مبتدی‌ها چندان خوش نیامده و تعدادی از آنها را نگران و راهی بازار طلا کرده است. گرچه درباره رشد قیمت سکه دیدگاه‌های دیگری نیز وجود دارد که البته آن دیدگاه‌ها هم چندان بی‌ارتباط با بازار سرمایه نیست.

علت گرانی سکه از دیدگاه بورسی‌ها و بازاری‌ها

در همین زمینه نادر بذرافشان، دبیر اتحادیه طلای تهران به تجارت نیوز گفته است که با توجه به معاملات سکه در بازار بورس قیمت سکه  به صورت میانگین ۲۰۰ هزار تومان گران شده است. این در حالی است که در بازار هیچ تقاضایی از سوی مردم برای خرید سکه و مصنوعات طلا وجود ندارد. با این وضعیت به نظر می‌رسد قیمت طلا تا پایان هفته نوسان محدود داشته باشد.

حالا گفته می‌شود که معاملات سکه در بورس رونق گرفته است، همین رونق معاملات در بورس آن هم از طریق بانک‌ها باعث شده که قیمت سکه در بازار گران شود. دبیر اتحادیه طلای تهران اعتقاد دارد که قیمت سکه تا پایان هفته جاری نوساناتی خواهد داشت.

در شرایطی برخی فعالان سکه و طلا معتقدند بورس عامل گرانی سکه است، که فعالان بازار سرمایه نظر دیگری دارند. مریم رحمتی، کارشناس بازار سرمایه دلیل دیگری برای افزایش قیمت سکه قائل است. او در یادداشتی برای تسنیم نوشته است که  در شرایطی که در ماه‌های اخیر تمام مسئولان ارشد اقتصادی کشور از رئیس‌جمهوری و وزیر اقتصاد گرفته تا رئیس‌کل بانک مرکزی بر لزوم حمایت و توسعه بازار سرمایه تاکید کرده‌اند، از بازار سرمایه خبر می‌رسد که احتمالا اشتباه تعطیلی بازار آتی سکه این بار در خصوص بازار گواهی سپرده سکه تکرار خواهد شد.

سهامداران حرفه‌ای اعتقاد دارند که افت شاخص بورس مقطعی است و در واقع شاخص کل بازار سرمایه در حال اصلاح است. آنها معتقدند که موج ورود نقدینگی به بازار آنقدر زیاد بوده و تقاضا نسبت به عرضه آنقدر پیشی گرفته است که جای نگرانی نیست

اتفاقی که نگاهی ساده به آمار قیمت سکه نشان دهنده اقدامی نادرست و در جهت توسعه بازارهای غیرشفاف و دلالی در اقتصاد کشورمان است. او به سابقه این رفتار در سال‌های گذشته اشاره کرده و نوشته است بازار قراردادهای آتی سکه‌ی طلا در بورس کالا با تجربه 10 ساله در شهریور 1397 با اتهام خط دادن به بازار نقدی سکه و با فشار بانک مرکزی تعطیل شد اما به وضوح مشخص است که به محض توقف معاملات این بازار، نقدینگی بالای موجود در این ابزار مالی به بازار نقدی سرریز شد و در نموداری صعودی سکه 4 میلیون تومان شهریور 97 شنبه 27 اردیبهشت مرز 7 میلیون تومان را رد کرده است؛ پس موافقان ارائه سیگنال از بازار آتی به نقدی باید در نگاه و تحلیل خود تجدیدنظر کنند.

البته مسئولان دولتی و متولیان اقتصاد در این زمینه سکوت کرده و هنوز اظهارنظر رسمی نداشته‌اند.