فروپاشی استراتژی نفتی ترامپ

ترکیه ترسی از تحریم‌های آمریکا بر سر تجارت با ایران ندارد و نمی‌خواهد همکاری خود با تهران را قطع کند.

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، گسترش مراودات و تلاش برای ایجاد فضای هر چه بهتر با هدف تامین منافع ملی، اساس سیاست‌گذاری کشورها است. ترکیه به عنوان مهمترین همسایه غربی ایران یکی از کشورهایی است که همواره در تجارت با ایران نقش تاثیرگذاری داشته است. روابط دو کشور به عنوان قدرت‌های جهانی از گذشته‌های دور بسیار نزدیک بوده و شاید با توجه به شرایط جغرافیایی و برخی الزامات سیاسی و تجاری اجتناب ناپذیر بوده و علیرغم فراز و نشیب‌های مقطعی همواره بدنبال تعمیق روابط بوده‌اند، ضمن اینکه نباید از نظر دور داشت که روابط اقتصادی مانع از گسست احتمالی سیاسی نیز بوده است است. به طوری که در دوران جنگ سرد هر دو کشور در جبهه غرب جای داشتند و با تاسیس پیمان سنتو، ایران و ترکیه به همراه پاکستان در یک بلوک قرار گرفتند و یا در سازمان اکو هم کنارهم بوده‌اند. شاید مهمترین وجه روابط استراتژیک ایران و ترکیه، ثبات در حوزه انرژی باشد به طوری که اکنون ایران یکی از مهمترین تامین کنندگان گاز طبیعی و نیز نفت خام ترکیه است، هر چند میزان خرید نفت خام ترکیه از ایران با وضع تحریم‌های آمریکا علیه ایران کاهش یافته است.

میزان کل واردات فراورده‌های نفتی ترکیه در سال گذشته ۴۲ میلیون و ۶۵۳ هزار تن بود که ۲۵ میلیون و ۷۶۷ هزار تن از این مقدار به واردات نفت خام مربوط می‌شد. در نیم‌سال اول ۲۰۱۸ واردات نفت خام ترکیه از ایران با کاهشی ۲۷ درصدی به ۴ میلیون و ۲۹۶ هزار تن (معادل ۱۷۴ هزار بشکه در روز) رسید.

ترکیه یکی از مشتریان گازی ایران نیز است. طی یک قرارداد ۲۵ ساله بین دو کشور روزانه به طور متوسط حدود ۲۵ میلیون متر مکعب گاز به این کشور ارسال می‌شود که تحریم‌ها تاثیری در این روند نداشته است. به طوری که اخیرا علیرغم فشارهای ایالات متحده بر مشتریان نفتی برای توقف خرید از ایران رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه گفته است، برای ترکیه توقف خرید نفت و گاز طبیعی از ایران با وجود تهدید تحریم‌های آمریکا، غیرممکن است و تجارت میان دو کشور ادامه پیدا خواهد کرد. ترکیه ترسی از تحریم‌های آمریکا بر سر تجارت با ایران ندارد و نمی‌خواهد همکاری خود با تهران را قطع کند. 

در این ارتباط مهرداد سعادت در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، گفت: اگرچه حجم مبادلات در سال‌های اخیر کم شده و در سال ۲۰۱۸ به حدود ۹ میلیارد دلار رسیده اما متوقف نشده است. وی افزود: در حال حاضر بیشتر مبادلات ما مرزی است و مواد اولیه و محصولات کشاورزی و گاز تبادل می‌شود واردات ما از ترکیه مواد اولیه کارخانجات و پوشاک است و حدود ۲۰ درصد گاز این کشور را ایران تامین می‌کند. رئیس اتاق بازرگانی ایران و ترکیه درباره اینکه آیا این اظهارنظر اردوغان برای گرفتن امتیاز است، گفت: ترکیه همیشه در شرایط سخت کنار ما بوده، با ما بازی نمی‌کند، به همسایگی و بازار ما نیاز دارد، بازار ایران برای ترکیه شگفت‌انگیز است. 

وی یادآور شد: ما در دسترس و نزدیک‌ترین منبع برای تامین انرژی این کشور هستیم و قطعا نمی‌خواهد ما را از دست بدهد.

بنابراین آنگونه که از شواهد پیداست؛ می‌توان گفت؛ روابط تهران-آنکارا از لحاظ سیاسی در عالی‌ترین سطح خود است و مرودات اقتصادی تحت تاثیر تحریم‌ها در تنگنا قرار گرفته اما تداوم یافته است که تاکید اخیر اردوغان نیز دلیلی بر این مدعاست.