لمس خنکای بهاری در گرمای تابستان

پگاه دهدار ،  راهنمای گردشگری 

شهرکرد

شهرکرد مرکز و شهر زیبای استان چهار محال بختیاری، با طبیعتی سرسبز، دشت‌هایی وسیع و آثار تاریخی ارزشمند از مقاصد گردشگری در ایران است.

این شهر به دلیل ارتفاع زیاد از سطح دریا (2066 متر) یکی از مرتفع‌ترین نقاط ایران محسوب می‌شود و به دلیل این موقعیت، شهرکرد از میزان بارش خوبی برخوردار است و یکی از خنک‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود که دارای اقلیم نیمه مرطوب با تابستان‌های معتدل و زمستان‌های بسیار سرد است.

«شهرکرد» که در گذشته به «دهکرد» شهرت داشته است، در سراسر ایران به سرزمینی مرتفع، کوهستانی و برخوردار از جاذبه‌های طبیعی با چشم‌اندازی مسحورکننده و قدمتی کهن شناخته می‌شود که می‌توان نام آن را در فهرست مقاصد اصلی گردشگری ایران، ثبت کرد. طبق پژوهش‌های انجام شده توسط باستان‌شناسان، به نظر می‌رسد که این شهر از پیشینه‌ای متعلق به حکومت ساسانیان و اشکانیان برخوردار بوده و یکی از مناطق کهن تمدن بشری محسوب می‌شود.

آثار تاریخی کشف شده همچون سکه‌های متعلق به دوران اشکانیان و ساسانیان و نیز حضور تپه‌های باستانی با قدمتی حدود چند هزار سال قبل از میلاد مسیح (ع) در این منطقه از کشور، علاقه‌مندان بسیاری را برای سفر به این شهر زیبا و بازدید از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی، ترغیب ساخته و امروزه این نقطه از کشور را به منطقه‌ای دوست‌داشتنی و پربازدید تبدیل کرده است. ازجمله نقاط گردشگری این شهرستان می‌توان به مسجد جامع شهرکرد، مسجد اتابکان، قلعه چالشتر، خانه ستوده چالشتری، موزه باستان‌شناسی شهرکرد، قلعه شمس آباد و پارک ملی تنگه صیاد اشاره کرد.

همدان

همدان یکی از شهرهای غربی و کوهستانی ایران و مرکز شهرستان و استان همدان است. این شهر در دامنه کوه الوند و در بلندای 1900 متری از سطح دریا واقع ‌است و از شهرهای سردسیر ایران به شمار می‌آید.

کوه الوند در جنوب و غرب شهر همدان قرار گرفته است. در ناحیه شمال شرقی و شرق ارتفاعات الوند، اراضی پست و دشت‌های هموار استان قرار دارد. دشت‌های وسیع شمال و شمال شرقی استان در مسیر بادهای شدید است. وجود این دشت‌ها در مجاورت نواحی مرتفع و کوهستانی باعث وزش بادهای شدیدی در سطح استان می‌شود؛ به همین دلیل استان همدان از مناطق بادخیز کشور است و اغلب شهرهای استان همدان در ارتفاعات واقع شده‌اند. به طورکلی مناطق مرتفع استان آب و هوای سرد کوهستانی دارد و مناطق جنوبی آن، ملایر و نهاوند، دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است. این استان به دلیل آب و هوای بسیار مطلوبش، در تابستان‌ها به یکی از مراکز عمده ییلاق عشایر و کوچ‌نشینان بدل شده است. از عشایری که تابستان‌های خود را در کوهستان‌های این استان می‌گذرانند می‌توان به ترکاشوند، بنفشه و شاهسون اشاره کرد. این استان دارای دشت‌هایی زیبا به خصوص در کوهستان الوند است و دارای رودهای زیبای قره‌چای و تلوار است که از چشمه‌سارها و کوه‌های استان تغذیه می‌شوند.

همدان قدیمی‌ترین شهر ایران و از کهن‌ترین شهرهای جهان است. در سال 1385 مجلس شورای اسلامی در مصوبه‌ای همدان را «پایتخت تاریخ و تمدن ایران» اعلام کرد. همدان اولین پایتخت نخستین شاهنشاهی ایران، مادها بوده‌ است. آثار یافت‌شده از محوطه باستانی هگمتانه و نیز کتیبه‌های گنج‌نامه از آن دوران هستند. 

همچنین شهر همدان در روزگار هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، آل بویه و سلجوقیان نیز یکی از پایتخت‌های کشور بوده‌است. هم‌اکنون استان همدان به دلیل داشتن مراکز تاریخی و دیدنی به عنوان پنجمین شهر فرهنگی و توریستی کشور شناخته می‌شود و از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی آن می‌توان به غار علیصدر، گنجنامه، آرامگاه استر و مردخای، موزه هگمتانه، آرامگاه و موزه ابوعلی سینا، آرامگاه باباطاهر، شیر سنگی و گنبد لغویات اشاره کرد.

ماسوله

ماسوله یکی از شهرهای تاریخی استان گیلان است که در دامنه‌های جنگلی البرز و در ارتفاع ۱۰۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد و به همین دلیل دارای تابستان‌های خنک و سرد و زمستان‌های پوشیده از برف است.

ماسوله یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران و از شاخص‌ترین نمونه‌های معماری پلکانی در جهان است و به عنوان سمبل روستاهای پلکانی ایران از آن یاد می‌شود.

یکی از ویژگی‌های جالب توجه در ماسوله، اختلاف ارتفاع پایین‌ترین نقطه تا بالاترین نقطه آن است. به دلیل پلکانی بودن این روستا، بین پایین‌ترین و بالاترین نقطه آن حدود ۱۲۰ متر اختلاف ارتفاع وجود دارد.

در سال ۱۳۵۴ نام روستای ماسوله با عنوان اولین شهر تاریخی زنده کشور و با شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این شهر زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و همچنین اداره محیط زیست استان قرار دارد و خوشبختانه به خوبی از آن حفاظت می‌شود. با اینکه معماری پلکانی و بافت تاریخی این روستا، اصلی‌ترین ویژگی آن محسوب می‌شود، ولی این تمام ماجرا نیست! در روستای ماسوله جنگل‌هایی بکر و تماشایی، آبشارهایی خروشان، کوهستانی بلند و... را با هم تجربه خواهید کرد.

این شهر علاوه بر معماری خاصی که دارد و به سبب پلکانی بودن آن مورد توجه است، از جاذبه‌های گردشگری بسیار خوبی برخوردار است. سه موزه تاریخ طبیعی ماسوله، میراث فرهنگی و عون ابن علی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این روستا هستند.

همچنین قدم زدن در بازار سنتی ماسوله که از آن به عنوان قلب تپنده ماسوله یاد می‌شود لذتی وصف‌ناشدنی برای گردشگران دارد.

کندوان

کندوان یکی از سه روستای صخره‌ای جهان و یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری استان آذربایجان شرقی به شمار می‌رود که عمده شهرت خود را مرهون خانه‌هایی است که به شکل کندوی عسل در دل صخره‌های سنگی کنده شده‌اند. کندوان منطقه‌ای ییلاقی است که در رشته‌کوه‌های سهند قرار دارد. این منطقه بسیار خوش آب و هوا بوده و به دلیل وجود مراتع سرسبز عشایر بسیاری به آنجا مهاجرت می‌کنند. از نکته‌های جالب توجه در مورد این معجزه طبیعی این است که روستای کندوان در اثر فعل و انفعالات آتشفشانی کوه‌ سهند و سایر کوه‌های آتشفشانی منطقه طی هزاران سال در یکی از خوش آب و هواترین مناطق استان به وجود آمده است؛ مواد مذاب و گدازه‌های حاصل از فعالیت کوه‌های آتشفشانی به بیرون پرتاب شده و در طول سال‌ها روی هم انباشته شده‌اند. همچنین این توده‌ها بر اثر عوامل طبیعی مانند باد و باران دچار تغییر شکل و تبدیل آن‌ها به کران‌هایی شده‌ است که امروزه در منطقه قرار دارند.

آنچه کندوان را از نمونه‌های مشابه آن متمایز می‌کند، جریان زندگی و سکونت بالغ بر ۱۱۷ خانواده در داخل این صخره‌ها است و اهالی آن به مشاغل روستایی مانند کشاورزی، دامداری و تولید صنایع دستی اشتغال دارند.

بر خلاف تصور، این خانه‌های صخره‌ای همانند منازل مسکونی عادی دارای بخش‌های مختلفی مانند اتاق نشیمن، صندوق‌خانه، آشپزخانه و حتی مجهز به سیستم لوله‌کشی آب و برق هستند. قطر دیوارهای این خانه‌های جالب حدود ۲ متر بوده و از این‌رو، فضای داخل خانه به‌طورطبیعی در زمستان‌ها گرم و در تابستان‌ها خنک است.

چشمه‌های آب معدنی کندوان نیز یکی از جاذبه‌ها و سوغات این روستای باستانی محسوب می‌شود و به دلیل برخورداری از کمترین درصد سختی و سنگینی برای درمان بیماری‌های کلیوی بسیار مفید است.

فیلبند

یکی از زیباترین ییلاق‌های ایران که بر فراز ابرها واقع شده است روستای فیلبند استان مازندران است. روستایی فوق‌العاده تماشایی و بی‌نظیر که با منظره‌ای از ابرها نشاط و انرژی زیادی را به شما تزریق می‌کند و حال و هوایتان را دگرگون می‌سازد.

زمستان در فیلبند زود شروع می‌شود و دیر به پایان می‌رسد و تقریبا نزدیک به هفت ماه از سال همه جا پوشیده از برف است و سرمای طاقت‌فرسایی همه جا را فرا می‌گیرد و جاده‌های ارتباطی قطع می‌شود و روستا خالی از سکنه است. بنابراین بهترین فصل سفر از اواسط اردیبهشت تا اواخر شهریور ماه است. در هفته آخر مرداد ماه، مراسم محلی همراه با کشتی لوچو و لباس‌های سنتی، موسیقی محلی و غذاهای بومی در این روستا برگزار می‌شود.

این ییلاق زیبا را اقیانوسی از ابر فراگرفته و حتی در ماه‌های گرم مثل تیر و مرداد، ابر و مه و باران این منطقه را به منطقه‌ای خنک و خواستنی تبدیل می‌کند و اگر باران هم نیاید ابرها مدام در حال رفت و آمدند. هوای خنک این ییلاق حالتان را سرجایش می‌آورد و اطراف را که نگاه کنید کوه‌های البرز مرکزی و جنگل‌های هیرکانی، خانه‌های شیروانی، چراگاه‌ها، ابرهای روان در پایین دست و دره‌های سبز مثل این است که در رویا فرو رفته باشید.

در اطراف روستا چشمه‌های آب معدنی متعددی وجود دارد که چشمه لار معروفترین آن‌هاست و فلئور موجود در آب این چشمه به درمان بیماری‌های کلیوی و استخوان‌بندی کمک می‌کند.

هنگام گردش در روستا به غیر از دو تکیه تاریخی، زیارت امامزاده یحیی و امامزاده قاسم را هم از دست ندهید.

طلوع و غروب آفتاب یکی دیگر از جذابیت‌های این روستای منحصر به فرد است.در سفر به ییلاق فیلبند حتی در فصل تابستان، لباس گرم را فراموش نکنید.

جهان نما گرگان

جهان‌نما دهکده‌ای است ییلاقی در استان گلستان با امکانات بسیار ابتدایی که همین موضوع زیبایی آن را دوچندان می‌کند؛ چون اقامت در این منطقه ارتباط و تعامل انسان با طبیعت را به بیشترین حد ممکن می‌رساند. روستای جهان‌‌نما به دلیل موقعیت طبیعی، اقلیم ویژه و همچنین استقرار در منطقه حفاظت شده جهان‌ نما، مناظر و جلوه‌های منحصر به فردی دارد. چشم‌‌انداز ارتفاعات، چشمه‌‌ها، رودخانه‌‌ها و جنگل‌ها به خصوص در سه فصل اول سال طراوت و زیبایی شگفت‌انگیزی دارد و طبیعت‌گردهای بسیاری را به سوی خود جلب می‌کند. ارتفاعات اطراف روستا با قلل مرتفع و پوشش گیاهی و جانوری متنوع از جاذبه‌‌های منحصر به فرد آن به شمار می‌‌آیند. دهکده جهان نما جایی درست در دامنه کوه جهان نما که ۳ هزار و ۸۶متر از سطح دریا ارتفاع دارد، واقع شده و این به معنی آن است که قدم زدن در جهان‌نما، درست مثل قدم زدن در پشت بام گلستان خواهد بود!

سرعین

شهر سیاحتی سرعین در ۲۸ کیلومتری غرب اردبیل در دامنه شمال شرق کوه سبلان واقع شده و به علت چشمه‌های آب معدنی فراوان، مشهور است. شهرستان سرعین با طبیعت زیبا و سرسبزی خاص دشت و دمن‌اش با قرار گرفتن بعضی روستاهای ییلاقی و خوش آب و هوا در دره‌های باصفا و کوهپایه‌های: بیله درق، دربند ورگه سران، الوارس، کنزق، و آتشگاه از مراکز عمده جذب توریست به‌شمارمی‌آید.

در محدوده شهر سرعین، چشمه‌های متعدد آبگرم و فضا‌های سرسبز، مراتع و چشمه‌ساران متعدد و پر از آب گرم و سرد واقع در آن به عنوان منابع تفرجگاهی و گردشگری، جایگاه ارزنده‌ای را دارند. موقعیت خاص و برخورداری شهرستان سرعین از مواهب طبیعی، و توان بالقوه توریستی، این خطه از سرزمینمان را به صورت یکی از اعجاب‌آورترین موقعیت‌های زیست محیطی درآورده است که در شمال غربی کشور عزیزمان بی‌نظیر است، و برای شهرهای همجوار خود، محوریت جذب گردشگری دارد.

سرعین دارای ده‌ها چشمه آب گرم معدنی است که از کوه سبلان سرچشمه می‌گیرند. چشمه‌های آب معدنی معروفی از قبیل گاومیش گلی، بش باجیلار، مجتمع آب درمانی سبلان، آبگرم معدنی گاومیش گلی (پرآب‌ترین و بزرگ‌ترین آب معدنی ایران) و آب گرم‌های معدنی قره سو، ساری سو، اعصاب سوئی، پهنلو، قهوه سوئی، ژنرال، یئل سوئی و گوز سوئ در این شهر واقع شده است.

دماوند

شاید در ابتدا تصور کنید که شهر دماوند در پای کوه دماوند قرار گرفته است، ولی این‌طور نیست. شهر دماوند منطقه‌ای سرسبز و بسیار خرم است که گردشگران بسیاری فقط به خاطر آب و هوای کم نظیرش در فصل تابستان، به آن سفر می‌کنند. فاصله شهر دماوند از تهران بسیار کم و حدود یک ساعت رانندگی است؛ به همین خاطر این منطقه از دیرباز تا کنون به عنوان یک تفرجگاه و ییلاق برای مردم پایتخت شناخته می‌شده است.

دماوند هم یکی از شهرهای خنک ایران در تابستان است و به دلیل آب و هوای بسیار خنک، باغ‌های فراوان و طبیعت زیبا، آثار تاریخی ارزشمند، ییلاق‌هایی مثل چشمه‌اعلی و مردمان خونگرمی که دارد، به عنوان یکی از شهرهای توریستی نزدیک به تهران شناخته می‌شود.