بافت قدیمی تهران در سنت نقاشی مدرن

جواد مدرسی گفت: در طول سالهای فعالیت خود پی بردم که آدم هندسی دیدن هستم و جهان را هندسی می‌بینم.به گزارش هنرآنلاین نمایشگاه نقاشی جواد مدرسی با نام «ناسازه 2» در گالری اثر برپاست. در این مجموعه هشت تابلوی رنگ روغن به نمایش درآمده است که در طول یک سال گذشته کار شده‌اند. مدرسی در گفت‌وگو با هنرآنلاین درباره اینکه پس از مجموعه قبلی خود با موضوع بیستون بار دیگر به مناظر شهری بازگشته است گفت: آن مجموعه برای من در حد یک تجربه باقی ماند و بیشتر جنبه تجربه‌گرایانه داشت. پس از آن به این نتیجه رسیدم که بهتر است فعلاً آن فضا را ادامه ندهم و به نقاشی از مناظر شهری بپردازم.

او درباره دلیل توجه خود به نقاشی از شهر گفت: اهمیت شهر برای من از نظر فرمی آن است. هسته مرکزی کارهای من مبتنی بر هندسه است و حتی در همان مناظری که از کوه بیستون کار کرده بودم نیز این ویژگی دیده می‌شد. در همه آثارم حتی اگر موضوع متفاوتی داشته باشند، آنچه اهمیت دارد نظم هندسی است. به همین دلیل کوه‌ها را نیز به گونه‌ای نقاشی کردم که شباهت به ساختمان داشتند.

مدرسی درباره جایگاه این نظم هندسی در آثار خود گفت: در طول سال‌ها به این نتیجه رسیدم که هر نقاش به شکل مبهم و درونی، ویژگی‌های خاصی دارد. مثلا کسی که آبستره کار می‌کند نمی‌تواند عینیت‌گرا باشد و اگر هم تلاش کند که چنین کاری انجام دهد نمی‌تواند اثری راضی‌کننده به وجود آورد. کسی که آزاد و اکسپرسیو کار می‌کند، به شکل ناخودآگاه نمی‌تواند منظم و هندسی کار کند و این موضوع بسیار درونی‌ست. من هم در این سال‌ها پی بردم که آدم هندسی دیدن هستم و جهان را هندسی می‌بینم.

مدرسی ادامه داد: اساساً ویژگی شهر مدرن، هندسی بودن آن است. شهر از ساختمان‌های مکعب، پنجره‌های عظیم و ریتم یکنواخت تشکیل شده است. تاکیدم بر هندسی دیدن و تخت کار کردن و اینکه خیلی عمق‌گرایی در آنها وجود ندارد، به سنت نقاشی مدرن برمی‌گردد که در اواخر قرن ۱۹ با هنرمندانی مانند سزان آغاز شد و در قرن بیستم به کسانی مثل هاکنی رسید.

او درباره ساختمان‌های متروکه و قدیمی که در این مجموعه دیده می‌شود گفت: متروکه بودن آنها را قبول ندارم چون به نظرم نشانه‌هایی از زندگی در آنها هست. یک چراغ روشن یا یک پرده نشان می‌دهد ساختمان متروکه نیست و شخصی در آن حضور دارد. آنها ساختمان‌های معمول در شهر هستند که به دلیل استهلاک بیش از حد دچار فرسودگی شده‌اند. این ساختمان‌ها سال‌ها مسکونی بودند و حالا تبدیل به کارگاه تولیدی شده‌اند.

او درباره ویژگی‌های بصری قدیمی بودن ساختمان‌ها هم گفت: از نظر من زیبایی‌شناسی که در بافت بناهای فرسوده هست در بنای نو وجود ندارد. یک دیوار نم زده یا آجر مخروب تنوع بصری بیشتری نسبت به یک دیوار تمیز و یکنواخت دارد. این تنوع بصری برای من مهم است و حتی این بناها زیباتر از یک ساختمان نو به نظر می‌آیند.

مدرسی درباره نحوه کار روی این مجموعه گفت: پایه این آثار عکاسی است و از ساختمان‌های مناطق مرکزی شهر تهران عکاسی کردم. پس از آن تغییراتی روی عکس ایجاد کردم و اتودها را روی بوم بردم. در ادامه بار دیگر تغییراتی در آثار ایجاد کردم. پرسپکتیوها تا حد ممکن حذف شد تا کارها تقریباً دو بعدی و تخت بشوند. بخش‌هایی از تصویر حذف و اضافه شده و آسمان‌ها تغییر کرده است. رنگ‌گذاری‌ها بسیار اکسپرسیوتر و هیجانی‌تر هستند. در این نقاشی‌ها ساخت و ساز زیادی وجود ندارد تا کار از حالت عینیت‌گرای عکاسانه دور شود.