نگاهی به نمایش «اکلیل»
در خانوادهها، هیچ گفتمانی نداریم!
فائزه ناصح، دکترای روانشناسی عمومی
نمایش «اکلیل» با بازی مهدی کوشکی و نگار عابدی داستان زندگی زوجی را به تصویر میکشد که برای از بین بردن سایه یکنواختی از سر زندگی مشترکشان تصمیم به انجام اقدامی هیجان انگیز را میگیرند. اقدامی که هیجان بسیاری را بدنبال دارد اما بسیار بعید و دور از ذهن نیز تلقی میشود. در خلال نمایش پونه و سام، زوج جوان نمایش بر دو سر انتهایی کاناپهِ طویل زرد رنگی نشستهاند و با یکدیگر درباره نقشههای هیجانانگیز اما عجیب و غریب خویش صحبت میکنند. طراحی سیاهی صحنه و تضاد آن با رنگ زرد نشیمن بطور واضح گویای وجود فاصله در روح و قلب زوجین و وجود مشکلاتی در روابط زناشویی آنها است.
بطور کلی نمایش «اکلیل» حاوی پیام تکاندهندهای برای مخاطب نیست و در کل اشارات مناسب و بجایی به اختلافات ریشهای بین زوجها که ممکن است منجر به فجایعی چون طلاقهای عاطفی یا طلاقهای رسمی شود میپردازد. درواقع نمایش «اکلیل» برشی کوتاه از زندگی زوجهایی را نشان میدهد که با شور و هیجان بسیار زیاد یک زندگی مشترک را ایجاد میکنند ولی بعد از ازدواج، با قرارگرفتن در جریان زندگی و روبهرو شدن با رویدادهای متفاوت و تغییر اولویتها، کمتر به انگیزههای درونی که تا قبل از آن حرف اول را میزدند، توجه میکنند. قبل از ازدواج به هزاران دلیل عاشقانه، طرفین در تلاش هستند که دائم خود را با خواستهها و تمایلات طرف مقابل تطبیق دهند و رضایت طرف مقابل را جلب کنند. اما حال آنکه به یکدیگر در زیر یک سقف میرسند، از شدت علاقهشان کاسته شده و از میزان رویاهای مشترکشان رنگ باخته میشود بطوریکه حتی دیگر توان تحمل همدیگر را هم ندارند؛ این جدایی عاطفی تا حدی پیش میرود که زوجین از هم متنفر شده و هر یک در دنیای خویش غرق میشوند؛ یکی به دنیای مجازی و صفحات اجتماعی رنگارنگ پناه میبرد؛ و دیگری در افکار خویش غوطهور میشود و نقشه قتل دیگری را در سر میپرواند؛ برایناساس زن و مرد داستان که هر دو از زندگی ملامتبار خود خسته شدهاند، هریک رویای تازهای را جستجو میکنند که شریک زندگیشان در آن هیچ سهم و نقشی ندارد؛ یکی نقشه سرقت مسلحانه از بانک را ترتیب میدهد و دیگری رویای تغییر جنسیت را در سر میپروراند.
بنابراین نمایش «اکلیل» ماجرای زوج جوانی را روایت میکند که در زندگی مشترک خود به پوچی رسیدند و دنبال هیجان هستند، و برای رسیدن به آن دست به هر اقدامی میزنند. از منظر آسیبشناسی باید خاطر نشان کرد باتوجه به آنکه در حال حاضر در جامعه ما گفتمان چندانی بین افراد صورت نمیگیرد و همه افراد به نوعی حتی در میهمانیها نیز با گوشیهای موبایل خود سر میکنند و خود را مشغول نگه میدارند، نمایش «اکلیل» توانسته اکثر معضلاتی که زوجهای جوان با آن روبرو هستند را به درستی نشان دهد.
پرسش اساسی باتوجه به روابط زناشویی افراد آن است که چه عواملی سبب میشوند آن همه رعایت احترام، فداکاریها و مهربانیهای قبل از ازدواج به یکباره، پس از مدتی به دلسردی و خستگی تبدیل شوند؟ تحقیقات و پژوهشهای روانشناسی یکی از علل این امر را گسترش فضای مجازی و وابستگی افراد به شبکههای اجتماعی در حد اعتیاد برشمرده است. البته نکته قابل تامل آن است که عوامل و فاکتورهای مختلفی همچون بیکاری، گرانی، نبود امکانات تفریحی و... نیز سبب شده تا آدمی بیش از پیش ساعات طولانی را در فضای مجازی سپری کند که این خود زمینهساز پدیدآیی بسیاری از آسیبهای اجتماعی میشود.
میتوان گفت بهترین راه برونرفت از سردی روابط عاطفی که زوجین گرفتار آن میشوند آن است که زن و شوهر با اقدامات مشترک سادهای همچون گفتگو کردن، فیلم دیدن، پیادهروی، سفر کردن، و... از تضعیف شدن روابط عاطفی خویش جلوگیری به عمل آورند. البته به به زوجین تاکید میشود از غرق شدن در مشغلههای روزمره خویش به شدت اجتناب کنند و به عبارتی بین کار و زندگی تعادل برقرار سازند تا به اینترتیب بتوانند روابط زناشویی خویش را از آسیبها و خطرات احتمالی مصون دارند.
دیدگاه تان را بنویسید