هشدار به خریداران کتاب از سایت‌های خوش‌نام
تخفیف‌های ۷۰ درصد، ضربه‌ای دیگر بر تن نحیف صنعت نشر
افسانه فرقدانی
در دورانی که قرار همگانی بر این بود که مردم در خانه بمانند و از خرید غیرحضوری سود بجویند، خرید کتاب هم از این مقوله مستثنا نبوده و نیست؛ بسیاری از ناشران تلاش مضاعفی کردند تا بتوانند با تقویت سایت‌های خود، فروش کتاب را بهبود ببخشند و نیاز مخاطب را برآورده کنند. کتابفروشی‌ها نیز از میدان به در نشدند و با آوردن ویترین خود به فضاهای مجازی و به‌ویژه اینستاگرام، فروش غیرحضوری خود را تاحدودی جایگزین فروش حضوری و حضور مشتریان در کتابفروشی کردند. اما در این میان، بسیاری از سایت‌های فروش کتاب کاغذی و کتاب الکترونیک از آب گل‌آلود ماهی گرفتند و دست به کارهای خلاف اخلاق حرفه‌ای زدند که نتیجه‌اش تنها بهبود وضعیت خودشان در گوگل و همچنین فروش و سود بیشتر بوده است. سایت‌های معروف و بعضا به ظاهر خوش‌نام؛ دست به فروش کتاب‌ها با تخفیف 50 درصدی زدند، که بی‌تردید کشتن مسلم ناشران و کتابفروشی‌ها و البته از بین بردن سود معقول بازار برای هر دو بخش صنعت نشر و به هم زدن بازار فروش و افتادن در رقابتی‌ست که در درازمدت به نفع هیچ‌کس نخواهد بود. اما این همه ماجرا نیست، این سایت‌های معروف با کاربران بالای کتابخوان، شروع به فروش کتاب‌هایی کردند که در شرایط معمول خوانندگان یا آنها را نمی‌یابند یا هرگز دست به خرید آن نمی‌زنند. پس ماجرا از چه قرار است؟
برخی کتاب‌های موجود در سایت‌های فروش آنلاین، به‌روشنی از زحمات ناشران فعال در صنعت نشر دزدیده شده است و عده‌ای اگر در شرایط عادی تنها می‌توانستند بخش اندکی از مخاطبان ناآگاه را بفریبند، اکنون با استفاده از نام و سابقه سایت‌های معروف فروش کتاب، جنس تقلبی خود را می‌فروشند و هیچ نهادی نیز بر این جریان نظارت ندارد
در ایران بیش از دو هزار ناشر وجود دارد که تنها 500 ناشر فعالیت مستمر دارند و قواعد نشر را رعایت می‌کنند؛ باقی ناشران یا تنها چند کتاب را طبق قوانین وزارت ارشاد اسلامی منتشر می‌کنند و پس از آن، از مزایای امتیاز نشر بهره می‌برند یا دست به مترجم‌سازی و مؤلف‌سازی می‌زنند. یعنی کتابی که ناشر معتبری منتشر کرده و هزینه احتمالا کپی‌رایت، مترجم، طراحی جلد، تبلیغات و صد جور هزینه دیگر را داده است، کپی‌برداری می‌کنند و به نام شخصی مجهول و با جلدی که تنها یک عکس از اینترنت است، وارد بازار می‌کنند. در شرایط عادی آن کتاب (ناکتاب) با قیمتی برابر با کتاب اصلی یا با قیمتی پایین‌تر به فروش می‌رسید که نتیجه آن تحمیل ضرر و زیان فراوان به ناشر فعال در بازار کتاب بود. اکنون این سایت‌های معروف فروش کتاب کاغذی و کتاب الکترونیک که ما از نام بردن آنها اجتناب می‌کنیم تا خواننده صرفا با این یادداشت نسبت به همه سایت‌ها آگاه‌تر و هوشیارتر شود، اقدام به فروش کتاب‌های نامعتبر و تقلبی که مترجم نامداری ندارند و خواننده در صفحات ابتدایی بی‌شک کتاب را کنار خواهد گذاشت، کرده‌اند. کتاب‌هایی که می‌توانند آزادانه تا 70 درصد تخفیف روی آن بزنند و مخاطب را بفریبند، کتاب‌هایی که به‌روشنی، از زحمات ناشران فعال در صنعت نشر دزدیده شده است و اگر در شرایط عادی تنها می‌توانستند بخش اندکی از مخاطبان ناآگاه را بفریبند، اکنون با استفاده از نام و سابقه سایت‌های معروف فروش کتاب، جنس تقلبی خود را می‌فروشند و هیچ نهادی نیز بر این جریان نظارت ندارد. اگر چه همان کتاب‌ها با تخفیف 70 درصدی نیز ارزش خواندن ندارند و خواننده نیز درنهایت متضرر خواهد شد.
این یادداشت تنها جهت هشدار و آگاهی دادن به خواننده نوشته شده است تا نسبت به خرید غیرحضوری در این روزها با آگاهی رفتار کند، اما اگر این روند ادامه یابد نام سایت‌های سودجو و متخلف را ذکر خواهیم کرد تا به رسالت خود برای بهبود وضعیت صنعت نشر و کتاب، عمل کرده باشیم.
دیدگاه تان را بنویسید