یک کار کوچک فرهنگی به‌یاد عباس کیارستمی

مراسم پایانی جایزه بین‌المللی «عکس ۵» و بزرگداشت عباس کیارستمی یکشنبه یکم تیر ماه با حضور هنرمندانی همچون علی رفیعی، لیلی گلستان، سیروس الوند، فاطمه معتمدآریا، همایون ارشادی، ابوالفضل جلیلی، عباس مشهدی‌زاده، سروش صحت، آزیتا حاجیان، محمدعلی سجادی و برخی دیگر از چهره‌های فرهنگی و هنری در موزه سینما برگزار شد.

به گزارش هنرآنلاین، در ابتدای مراسم بیتا فکور ضمن خوشامدگویی به حاضرین گفت: بهتر است در ابتدای مراسم یادی از زنده‌یاد استاد محمدعلی کشاورز کنیم و این غم بزرگ را به جامعه هنری تسلیت می‌گویم.

سپس شعری را از سیمین بایرامی درباره عباس کیارستمی برای حاضرین خواند و در ادامه ضمن تشکر از مدیریت موزه سینما خاطرنشان کرد: مهدی شادی‌زاده از سال گذشته ساخت مستند خود درباره تک درخت عباس کیارستمی را آغاز کرد و قرار بود این مستند اردیبهشت رونمایی شود، ولی به دلیل شیوع بیماری کرونا نمایش این مستند و نصب مجسمه عباس کیارستمی به تعویق افتاد؛ در نتیجه شورای سیاست‌گذاری تصمیم گرفتند در ادامه راه ثبت تک درخت، جشنواره «عکس ۵» را برگزار کنند که قرار است این جشنواره هر سال با موضوع‌های مختلف همزمان با سالروز تولد این کارگردان بزرگ برگزار شود.

سپس مهدی شادی‌زاده، دبیر جشنواره درباره این مراسم تاکید کرد: سخت است در این جمع صحبت کردن، جایزه «عکس ۵» شاید بهانه‌ای بود که ما بتوانیم یک کار کوچک فرهنگی به یاد عباس کیارستمی انجام دهیم. از لیلی گلستان به خاطر حمایت‌شان در این مدت خیلی ممنونم. همچنین از هیئت داوران و همه افرادی که ما را در این جشن همراهی کرده‌اند، سپاسگزارم.

در ادامه این مراسم مستندی از عباس کیارستمی به کارگردانی مهدی شادی‌زاده برای عموم به نمایش گذاشته شد.

کیارستمی می‌گفت اصل هنر

در نگاه است

سپس علی رفیعی، کارگردان پیشکسوت تئاتر و سینما، درباره عباس کیارستمی خاطرنشان کرد: من خطابه‌ای ندارم که خدمت دوستان عرض کنم ولی خاطره‌ای از عباس کیارستمی دارم که همیشه با من است. چون تنها یک خاطره نیست، بلکه یک درس است. داستان آن به دهه ۶۰ برمی‌گردد. بعد از انقلاب دوستانی از ایران به فرانسه آمدند و آنجا عکاسی راه انداختند و احمد میرشکاری هم تکنسین آنجا بود. روزی عباس کیارستمی به آنجا آمد و فهمیدیم که با احمد دوستی نزدیکی دارد. آن زمان کیارستمی شهرت چندانی نداشت، اما کیارستمی بود. آنجا این شانس را داشتم که با او به گپ و گفت بنشینیم.

وی ادامه داد: در یکی از روزهای آغازین دوستی ما بحثی در مورد نگاه شکل گرفت. کیارستمی می‌گفت اصل هنر در نگاه است اما ما ایرانی‌ها نگاه نمی‌کنیم، بلکه می‌بینیم؛ فرق است بین دیدن و نگاه کردن. ناگهان سیگار من را از روی میز برداشت و گفت چند سال است که این سیگار را می‌کشی؟ گفتم ۲۰ سال. گفت گرافیک و رنگ‌های این سیگار را بگو و من نتوانستم بگویم. گفت این فرق بین دیدن و نگاه کردن است که تبدیل کردن دیدن به نگاه کردن کار هنرمند است.

رفیعی در ادامه بیان کرد: هنرمند با قرار دادن چیزی که می‌خواهد بگوید در جایی که باید، می‌تواند کاری کند تا مخاطب به آن نگاه کند و چیزی را ببیند که تا قبل از آن ندیده است. در واقع آن زمان است که اثر هنری خلق می‌شود. کیارستمی می‌گفت اگر این پاکت سیگار را روی میز اتو بگذاریم و در کنار آن یک لاشه گوسفند و یک چرخ خیاطی و همه این‌ها در روی دریا؛ هر مخاطبی را وادار به نگاه کردن می‌کند تا بفهمد که چه ربطی بین این موارد وجود دارد. این هم یکی دیگر از کارهای هنرمند است.

این کارگردان در پایان صحبت‌های خود گفت: از کیارستمی در گفتگوهای دیگری نیز بینش او را یاد گرفتم. اینکه بتوان روزمرگی‌های زندگی را به گونه‌ای نشان داد تا آدم‌ها چیزهایی که ندیده‌اند را ببینند. آثار کیارستمی برای ما به‌شدت آموزنده هستند و باید دید که ما چطور آنها را نگاه می‌کنیم چون این آثار می‌توانند بینش همه ما را تعمیق کنند.

 دست در منجلاب می‌کرد، جواهر بیرون می‌آورد

در ادامه ابوالفضل جلیلی درباره آثار عباس کیارستمی تاکید کرد: زمانی که من ۱۷ سالم بود، لیوان‌‌هایی بود که قیمت‌های مشخصی داشتند و مثل الان ۵ دقیقه یک بار قیمت‌ها تغییر نمی‌کرد. بعد از مدت‌ها لیوانی آمد به عنوان نشکن که قیمتش بالاتر بود. لیوان نشکنی که شکست صحنه‌ای از فیلم «گزارش» عباس کیارستمی شد که من آن را دیدم و لذت بردم. چراکه صحنه جذاب بود که در آن یک لیوان شکست و به فرد گفتند که چون لیوان نشکنی را شکسته‌ای باید مبلغ بیشتری بدهی.

جلیلی در ادامه گفت: دو فیلم در زندگی‌ام جوری من را به وجد آورد که ناخودآگاه برای آنها دست زده‌ام. یکی فیلم ۱۵ دقیقه‌ای «هم‌سرایان» بود که از نظرم هنوز بهترین فیلم کیارستمی است و دیگری فیلم «خانه دوست کجاست» او بود که بعد از اینکه برای بار دوم آن را دیدم گفتم کیارستمی کسی است که اگر دست در منجلاب کند، جواهر بیرون می‌آورد.

در ادامه این مراسم کلیپی از کیارنگ علایی پخش شد که به نقد و بررسی عکس‌های مریم سعیدی و پائولو میراندا عکاس ایتالیایی پرداخته بود.

سپس بیانیه هیئت داوران جشنواره «عکس ۵» توسط ابراهیم عرب‌بیگی خوانده شد و ۵۱ اثر برتر این دوره از جشنواره نمایش داده شدند.

عبدالرحمان مجرد نفر چهارم، محمد معتمدی از نیویورک نفر سوم، محمد نظری از زنجان نفر دوم و سورنا جوانی نفر اول این دوره از جشنواره «عکس5» بودند. سورنا جوانی نفر اول این دوره یک تندیس از دست طلای عباس کیارستمی را دریافت کرد

در ادامه این مراسم عباس مشهدی‌زاده هنرمند مجسمه‌ساز گفت: چند بار برای دیدن عباس کیارستمی به بیمارستان جم رفتم و بعد از چند مرتبه توانستم پیش او بروم. به او گفتم عباس پاشو این سیم و لوله را قطع کنیم، تو برو به کار دنیایی‌ات برس تا من به جای تو بخوابم. من را می‌دید ولی جان صحبت نداشت، یک اشک از چشمانش جاری شد و به نوعی تشکر کرد.

در انتهای این مراسم لیلی گلستان، فاطمه معتمدآریا و سیروس الوند برای اهدای جوایز به صحنه رفتند و برگزیدگان این رویداد به این ترتیب معرفی شدند: عبدالرحمان مجرد نفر چهارم، محمد معتمدی از نیویورک نفر سوم، محمد نظری از زنجان نفر دوم و سورنا جوانی نفر اول این دوره از جشنواره بودند.

سورنا جوانی نفر اول این دوره یک تندیس از دست طلای عباس کیارستمی را دریافت کرد.

لازم به یادآوری است این جشنواره با همت مهدی و علیرضا شادی‌زاده دبیر جشنواره، احمد عرب‌بیگی مجسمه‌ساز، شرکت جین وست مدیر هنری، بیتا فکور مشاور جشنواره، سیامک باحجب مدیر اجرایی، غزاله سعادتی مشاور رسانه جشنواره، موسسه پیشرو پارسیان امرداد مجری طرح، ساسان توکلی فارسانی عکاس پوستر برگزار شد.