وقتی درک درستی از مناسبت‌ها و رویدادها نیست

بیتا یاری

موسیقی نواحی مردم ایران دربرگیرنده موسیقی اقوام گوناگون پهنه جغرافیایی کشورمان و نغمات محلی مناطق متفاوت آن است و کمتر می‌توان در آن ردپای آرایش حکومت و قدرت غالب زمانه و مدح آن را یافت. چراکه تعلقی به شهرها و حاکمیت‌ها نداشته و ندارند و به‌دوراز هیاهوی شهرها به زیست خویش ادامه داده‌اند. آنها به سبب دوری از شهرها و مراکز حاکمیتی اغلب همانند کوه‌ها و دشت‌ها رها و فارغ از هرگونه مناسبات شهری-حاکمیتی آزاد بوده و هستند. ازاین‌رو به مناسبت شهری-حاکمیتی واداشتن آنان با اصل و اصالتی که دارند کمتر متناسب است. 

به همین دلیل هنگامی‌که قرار است در یک جشنواره درون‌شهری که برای موسیقی نواحی (غیرشهری) ترتیب داده ‌شده است موزیسین‌های مناطق مختلف اجرا داشته باشند بهتر است شرایط اجرا به‌گونه‌ای فراهم شود که کمتر موزیسین‌ها و مردم علاقه‌مند به این مناسبات وادار شوند. برخی جشنواره‌ها سعی بر رعایت اینها دارند و ازاین‌رو در اغلب جشنواره‌هایی که برای موسیقی بومی و فولک برگزار می‌شود موسیقی را در فضای باز اجرا می‌کنند و از اجرا در فضای بسته اجتناب می‌ورزند. ضمن آنکه متولیان برگزاری نیز کمتر پیدا و آشکارا به هدایت امور می‌پردازند تا سطح مردمی بودن اجراها همچنان حفظ شود. و مردم بیشتر از موسیقی حظ ببرند.

این حداقل آن چیزی است که انتظار می‌رود مدیران و متولیان جشنواره موسیقی نواحی ایران نیز پس از 11 دوره برگزاری خود را بدان ملتزم بدانند. اما از آنجایی‌که هنوز سطح توقع مدیران دولتی از تریبون‌ها برآورده نشده است در آوردگاه موسیقی نواحی نیز به خود مشغول می‎شوند و کمتر رعایت مردم را می‌کنند. ازاین‌رو در دوره دوازدهم شاهد آن بودیم که برخی نکات رعایت نشدند و افتتاحیه در فضای باز با مراسم سخنرانی مدیران متعدد دولتی از استاندار کرمان گرفته که علاقه‌مند بود تا درباره موسیقی مقامی سخنرانی داشته باشد(!) تا  «دبیر اجرایی جشنواره» همان مدیرکل ارشاد اسلامی استان کرمان که به خوشامدگویی پرداخت، برگزار شد. افتتاحیه‌ای که چنانچه در سالن یکی از مراکز دولتی با برخی از مدعوین رویداد برگزار می‌شد بسیار پسندیده‌تر می‌نمود و کمتر زمان جمعیت مشتاق موسیقی را در یک‌شب سرد پاییزی می‌گرفت.