بحران آب و روستاهای متروک

نمایشگاه آثار پونه اوشیدری با عنوان «سرزمین مادری» در گالری باوان برگزار شد. اوشیدری در گفت و گو با هنرآنلاین درباره آثاری که در این مجموعه به نمایش درآمده است گفت: حدود ۲۵ اثر در این مجموعه به نمایش درآمد که ترکیبی از مدیوم‌های های مختلف هستند. بیشتر این آثار نقاشی است و بخش‌های پروژه محور نیز در این میان گنجانده شده که شامل عکس، مواد ارگانیک و ویدئو است.

اوشیدری ادامه داد: معمولا هر نمایشگاهی در راستای مجموعه قبلی است و هنرمند در هر مجموعه دست به تجربیات جدیدی می‌زند که چندان دور از کارهای قبلی نیست. شاید آنچه در سال ۹۵ به نمایش گذاشتم را بتوان ریشه مجموعه جدید دانست. در آن نمایشگاه تمام عناصر حذف شده بودند و فقط مقداری گیاه در فضا معلق بود. این مجموعه به نوعی می‌تواند ادامه آن کارها باشد اما دوست داشتم بیشتر روی مناظر متمرکز شوم و از مناطق طبیعی ایران الهام گرفتم. این هنرمند افزود: با توجه به کانسپت آثارم مناطقی را انتخاب کردم که خشک و خالی از زندگی هستند. این مناطق به مرور زمان بر اثر کم آبی و شرایط مختلف به مکان‌هایی نامناسب برای زندگی تبدیل شده و به مرور متروکه شده‌اند، اما در هر کدام یک بنای تاریخی وجود دارد که قبلاً نقش حیاتی در زیست مردم منطقه داشته است. وقتی روستاها خالی از سکنه شدند این آب‌انبارها، آتشکده‌ها و... کاربرد خود را از دست داده و مثل یک شیء بی کاربرد در آن منطقه باقی‌مانده‌اند.

اوشیدری ادامه داد: بخش دوم مجموعه با الهام از پیشینه‌ و جایگاهی که طبیعت، عناصر طبیعی و زمین نزد ایرانیان داشته است شکل گرفت. در متون کهن طبیعت به مادری بردبار و بخشنده تشبیه شده است و این موضوع هم الهام‌بخش شکل‌گیری بخشی از آثار من بود. او با اشاره به استفاده از عکس در تعدادی از آثارش گفت: این کار باعث شد موضوع به شکل مشخص و سریع مطرح شود. این عکس‌ها متعلق به آدم‌هایی از سده گذشته است که از مناطقی با شرایط اقلیمی نامساعد و خشک به شهرها و روستاهای دیگر کوچ کرده‌اند و حالا روستاهای قدیمی آن‌ها خالی از سکنه است و صرفاً جنبه توریستی دارد. عنصر دیگری که در این عکس‌ها دیده می‌شود آب‌انبار است که برای زیست مناطق روستایی همیشه بسیار مهم بوده و جزء معماری‌های مهم اکثر زیستگاه‌های انسانی در ایران هستند.

او درباره پروژه زمان محوری که در این مجموعه وجود دارد گفت: تعدادی از قاب‌هایی که روی دیوار نصب شده است حاصل یک پروژه هستند که پروسه شکل‌گیری آن‌ها در ویدیو نمایش داده شده است. در یکی از آثار در لایه زیرین آن از بخش‌هایی مانند دانه و کاسبرگ که در باروری گیاه مؤثر هستند استفاده کردم و آن‌ها را به صورت خشک شده بر روی زمینه چسباندم. سپس روی آن‌ها پارچه شفافی نصب شده است که عکس یک زوج روی آن دیده می‌شود. این عروس و داماد متعلق به همان روستایی هستند که تصویر آن در پس زمینه کار دیده می‌شود. این اثر خطای دید ایجاد می‌کند و مخاطب باید در اطراف کار حرکت کند و از زوایای مختلف آن را ببیند.

اوشیدری ادامه داد: اثر دیگری در این مجموعه وجود دارد که روی لایه اول آن گندم رویانده شده است و زمانی که ریشه آن‌ها رشد کند از داخل لایه دوم کار که همان تصویر زوج است بیرون می‌آید و به‌این‌ترتیب منظره آب‌انبار و عکس زوج به هم متصل می‌شود. هرچه بیشتر این ریشه‌ها رشد کند تصویر مخدوش‌تر شده و کمتر دیده می‌شود. این اثر به صورت ضمنی به وضعیت کشاورزی در ایران هم اشاره می‌کند، زیرا کشاورزی غیراصولی و ناسازگار با محیط، در خیلی از مناطق ایران باعث بی آبی شده و متاسفانه این کار همچنان ادامه دارد.