شتاب‌دهنده‌‌های نوآوری چگونه وارد ایران شدند
استارتآپها، زمینه‌ساز گرایش به کارآفرینی
شتاب‌دهنده‌‌های کسب‌وکار یکی از اولین اجزای زیست‌بوم استارتآپها در ایران بودند که علاوه بر فعالیت‌های رایج درزمینه توسعه کسب‌وکارهای نوپا توانستند در فرهنگ‌سازی و ایجاد گرایش به کارآفرینی نیز موثر باشند. اکنون شتاب‌دهنده‌‌ها با سرعت بیشتری در حال رشد هستند و ایران نیز مانند تمام جهان تب استارت‌آپ دارد؛ تبی داغ و پرهیجان که برای توسعه و پیشرفت در این زمینه به جوانان خلاق و باانگیزه نیازمند است تا رویا‌ها را تحقق بخشند.
رئیس پارک فناوری پردیس، شتاب‌دهنده‌‌ها را ساختاری جدید برای حمایت از ایجاد شرکت‌های نوپای نوآور و فناور دانست و گفت: براساس یک رتبه‌بندی جهانی سه شهر «شانگهای»، «پکن» و «استکهلم» برای نخستین‌بار در زمره ۲۰ زیست‌بوم برتر جهان قرار گرفتند و در ایران نیز با تأسیس شتاب‌دهنده‌‌های نوآوری از سال ۱۳۹۳، در ۷ حوزه فناوری شتاب‌دهنده راه‌اندازی شده است و ۲۸ شتاب‌دهنده نیز تأییدیه لازم را از مرکز شتاب‌دهی دریافت کرده‌اند.
مهدی صفاری‌نیا در گفت‌وگو با ایسنا، شتاب‌دهنده را یک سازمان منسجم و مشخصی دانست که در آن افراد و تیم‌های دارای طرح نوآورانه و فناورانه را انتخاب کرده و در یک دوره چند ماهه به آنها خدماتی از قبیل فضای کاری تجهیز شده، آموزش، مشاوره، مربی‌گری، سرمایه اولیه و ارتباط با شبکه سرمایه‌گذاران ارائه می‌شود.
شهرهای سرآمد دنیا در توسعه زیست‌بوم نوآوری
وی اضافه کرد: بر اساس یک مطالعه رسمی بین‌المللی در ۱۰ هزار استارت‌آپ و ۳۰۰ شرکت مرتبط، میزان آمادگی شهرهای مختلف برای شکل‌گیری و توسعه استارتآپها از طریق بررسی ۸ فاکتور مختلف چون «سرمایه‌گذاری مالی»، «میزان دسترسی به بازار»، «میزان اتصال به جامعه جهانی»، «تعداد استعدادهای بالقوه متخصص»، «تجربه شکل‌گیری استارتآپها»، «میزان جذب منابع»، «فعالیت شرکت‌های بزرگ» و «بلندهمتی و استراتژی مؤسسان با نگاه به تغییرات سالیان گذشته» مورد بررسی قرار گرفت. مهدی صفاری‌نیا اضافه کرد: براساس این برآورد، سه شهر شانگهای، پکن و استکهلم برای نخستین‌بار جزو ۲۰ زیست‌بوم برتر جهان قرار گرفتند، همچنین سه شهر لندن، ونکوور و برلین با بیشترین تغییرات صعودی مثبت نسبت به دوره گذشته در این تقسیم‌بندی قرار گرفتند.
توسعه شتاب‌دهنده‌‌های نوآوری در ایران
مهدی صفاری‌نیا، شکل‌گیری شتاب‌دهنده‌‌ها در ایران را مربوط به سال ۹۳ دانست و گفت: در این سال با پیشنهاد دکتر سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور، نسبت به تدوین مدلی برای توسعه فضای استارت‌آپی کشور و ورود هرچه بیشتر دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به کسب و کارهای جدید نوآورانه اقدامات جدی صورت گرفته است.
شتاب‌دهنده سازمان منسجم و مشخصی است که در آن افراد و تیم‌های دارای طرح نوآورانه و فناورانه انتخاب می‌شوند که در یک دوره چند ماهه به آنها خدماتی از قبیل فضای کاری تجهیز شده، آموزش، مشاوره، مربی‌گری، سرمایه اولیه و ارتباط با شبکه سرمایه‌گذاران ارائه می‌شود
وی ادامه داد: قبل از سال 93 در زمینه شتاب‌دهنده‌‌ها مدل آماده‌ای در اختیار نبود؛ از‌این‌رو با مطالعاتی که انجام شد، در خردادماه همان سال مدل رویدادهای کارآفرینی و تأسیس شتاب‌دهنده‌‌های نوآوری آماده شدند و تیرماه ۱۳۹۳ به معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور ارائه شد و با تأیید وی نقطه آغازین تحولی بزرگ در کشور در حوزه کارآفرینی رقم خورد که اکنون نتایج آن در توسعه و شکل‌گیری اکوسیستم استارت‌آپی کشور مشاهده می‌شود.
به گفته این مقام مسئول، اولین شتاب‌دهنده رسمی کشور با عنوان «آوای تک پردیس» در پارک فناوری پردیس ثبت و فعال شد و این پارک با کمک معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، فضای کاری این شتاب‌دهنده را در دانشکده فنی دانشگاه تهران فراهم کرد. بعد از آن «شتاب‌دهنده دیموند» در دانشگاه صنعتی شریف مستقر شد.
وی اضافه کرد: با وجود اینکه در ابتدا مدل شتاب‌دهنده یک مدل وارداتی در کشور بود؛ ولی با فراگیر شدن موضوع و ورود صنایع و سرمایه‌گذاران مختلف داخلی، در‌حال‌حاضر کشور دارای انواع مدل‌های بومی شتاب‌دهی در حوزه‌های مختلف شده است.
تسهیل‌گری مرکز شتاب‌دهی نوآوری برای توسعه کارآفرینی
رئیس پارک فناوری پردیس با اشاره به لزوم نهاد تسهیل‌گر دولتی برای توسعه شتاب‌دهنده‌‌ها، گفت: برای این منظور «مرکز شتاب‌دهی نوآوری» با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، در اواسط سال ۱۳۹۳ برای توسعه و ساماندهی زیست‌بوم استارت‌آپی کشور و حمایت از کارآفرینی مبتنی بر نوآوری در زیرمجموعه پارک فناوری پردیس تأسیس شد. این مرکز با حمایت از ایجاد شتاب‌دهنده‌‌های نوآوری خصوصی و حمایت از برگزاری رویدادهای کارآفرینی در سراسر کشور، سعی در توسعه فرهنگ کار و تلاش بین دانشجویان و جوانان و توانمندسازی کشور در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان دارد.
وی ترویج فرهنگ کارآفرینی نوآورانه، کمک به ایجاد و گسترش شتاب‌دهنده‌‌ها در استان‌ها و شهرهای مستعد کشور، تنوع‌بخشی شتاب‌دهنده‌‌ها در حوزه‌های مختلف فناوری، کمک به گسترش و تنوع‌بخشی رویدادهای کارآفرینی در کشور، بومی‌سازی مدل‌های رویدادهای کارآفرینی، شتاب‌دهی به استارت‌آپ‌های ایرانی و کمک به جذب سرمایه برای استارتآپها را از اهداف اصلی این مرکز نام برد.
با اینکه در ابتدا مدل شتاب‌دهنده یک مدل وارداتی در کشور بود؛ ولی با فراگیر شدن موضوع و ورود صنایع و سرمایه‌گذاران مختلف داخلی، در‌حال‌حاضر کشور دارای انواع مدل‌های بومی شتاب‌دهی در حوزه‌های مختلف شده است
گزارش آماری از عملکرد
مرکز شتاب‌دهی
رئیس پارک فناوری پردیس با اشاره به با حمایت معنوی و موجی که ایجاد شده، خاطرنشان کرد: در حال حاضر در حوزه‌هایی چون فناوری اطلاعات، بازی، تولید محتوا، فناوری‌های مالی، داروهای گیاهی فناوری‌های همگرا و فناوری‌های اجتماعی شتاب‌دهنده راه‌اندازی شده است و تاکنون ۲۸ شتاب‌دهنده تأییدیه لازم را از مرکز شتاب‌دهی دریافت کرده‌اند و بیش از ۴۰ متقاضی جدید هم در حال بررسی است.
رئیس پارک فناوری پردیس در ادامه افزود، در‌حال‌حاضر در استان‌های تهران، البرز، اصفهان، خراسان رضوی، کرمانشاه، یزد و قم شتاب‌دهنده‌‌های فعال و رسمی ایجاد شده‌اند.
برنامه‌های آتی پارک پردیس برای توسعه مراکز شتاب‌دهی
وی با اشاره به برنامه‌های آینده پیش‌بینی شده برای توسعه مراکز شتاب‌دهی نوآوری، اظهار کرد: باید تلاش شود همه بازیگران زیست‌بوم در کنار هم آورده شوند و همه کمک کنند زیست‌بوم ایران جزو بهترین‌ها در منطقه باشد. رقابت اصلی در جهان در جذب نیروهای مستعد و کارآفرین و جوان است؛ چراکه جوانان می‌توانند مشکلی از مشکلات کشور را با روش‌های نوین حل کنند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: از طرف دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهد اکوسیستم‌های استارت‌آپی جهان در حال گذر از موج دوم اینترنت و فناوری‌های مرتبط با آن و ورود به موج سوم اینترنت و فناوری‌های مرتبط با آن است. بر اساس تحقیق یکی از مؤسسات جهانی، حجم سرمایه‌گذاری خطرپذیر در ۵ سال گذشته در فناوری‌های مبتنی بر موج اول و دوم اینترنت (مانند فناوری‌های حوزه تبلیغات، بازی و رسانه‌های دیجیتال) کاهش چشمگیری داشته و در فناوری‌های مبتنی بر موج دوم اینترنت (مانند تولید پیشرفته رباتیک، فناوری‌های حوزه کشاورزی و مواد غذایی جدید، زنجیره بلوکی (بلاکچین) و هوش مصنوعی، کلان داده و آنالیز) افزایش قابل‌توجهی داشته است.
این مقام مسئول اضافه کرد: از این رو به نظر می‌رسد اکوسیستم استارت‌آپی ایران نیز که شتاب‌دهنده‌‌ها جزو ارکان اصلی آن است، به این تغییر باید واکنش نشان دهد و توجه بیشتری به حوزه‌هایی با فناوری‌های پیشرفته داشته باشد. در این میان البته نقش مدیران خلاق و دلسوز که عزم و اراده کارهای بزرگ را داشته باشند، برای پیشرفت کشور خیلی لازم است با تلاش‌های آنها بتوان یک توسعه متوازن در نظام نوآوری کشور بوجود آورد.
دیدگاه تان را بنویسید