تخصیص یک‌دوازدهم اعتبار موردنیاز!

سادات حسینی‌خواه

زنی بلند می‌شود و خطاب به معلولی که تلاش دارد سوار اتوبوس بی.آر.تی شود، می‌گوید: با این وضع مجبور نیستی بیرون بیایی، البته این مشکل فقط مختص سرویس اتوبوسرانی نیست، مترو هم همین وضع را دارد، همه معلولان را تنها گذاشته‌اند.

اما مشکل معلولان فقط حمل و نقل نیست، آنان در همه نیازهای اولیه یک شهروند برای حضور در جامعه مشکل دارند، از حق بیمه و پرستاری گرفته تا حق اشتغال.

البته قرار بود همه اینها با اجرای قانون جامع حمایت از معلولان برطرف شود و بهبود یابد، اما اتفاقاتی رخ داد که معلولان از این روزنه امید هم ناامید شدند.

 افراد دارای معلولیت که سال‌ها از حقوق شهروندی و اجتماعی محروم بودند چشم امید به قانون جامع حمایت از معلولان بستند تا برای حضور در جامعه، فرصت‌های برابر داشته باشند

کمپین‌ها و اعتراضات معلولان که هفته‌هاست ادامه دارد نیز برای مطالبه‌گری حقوق اولیه و اجرای قانون جامع حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت است.

قانون جامع حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت مصوب اسفند سال 96 بود که در هشتم اردیبهشت امسال از سوی ریاست‌جمهوری به دستگاه‌های ذی‌ربط ابلاغ شد.

این قانون به مسائلی مانند مناسب‌سازی، دسترس‌پذیری و تردد و تحرک، خدمات بهداشتی، درمانی و توانبخشی، امور ورزشی، فرهنگی، هنری و آموزشی، کارآفرینی و اشتغال، مسکن، فرهنگ‌سازی و ارتقای آگاهی‌های عمومی، حمایت‌های قضایی و تسهیلات مالیاتی، معیشت و حمایت‌های اداری و استخدامی و برنامه‌ریزی، نظارت و منابع مالی می‌پردازد.

مسئولان از سال گذشته بارها نوید داده بودند که قرار است تحولاتی اساسی در زندگی معلولان اجرا شود، اما هنگام اختصاص ردیف بودجه‌ها درنهایت تعجب، هیچ ردیفی برای معلولان در نظر نگرفته نشد، اما بعدها 1100 میلیارد تومان برای اجرای آن در نظر گرفته شد که این رقم امید افراد دارای معلولیت را نقش بر آب کرد.

این قانون بودجه ندارد

مدیر کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت می‌گوید: قانون جامع حمایت از معلولان بیستم اسفند سال 96 تصویب شد و هشتم اردیبهشت امسال از سوی رئیس‌جمهور ابلاغ شد.

بهروز مروتی، در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایرنا می‌افزاید: این قانون بودجه ندارد بنابراین در تجمع 12 آذر مقابل سازمان برنامه و بودجه، جلسه‌ای داشتیم و درنهایت 1100 میلیارد تومان ذیل ردیف رفاه اجتماعی برای قانون جامع حمایت از معلولان اختصاص یافت این در حالی است که بهزیستی برای اجرای این قانون 12 هزار و 500 میلیارد تومان به سازمان برنامه و بودجه پیشنهاد داده بود که فقط یک دوازدهم آن اختصاص یافت. وی تاکید می‌کند: افراد دارای معلولیت سال‌هاست قانونی داشتند که ضمانت اجرایی نداشت و اکنون نیز قانون جدید، ردیف بودجه کافی ندارد.

 امسال 1100 میلیارد تومان به اجرای قانون جامع حمایت از معلولان اختصاص یافته، اما این مبلغ یک‌دوازدهم مبلغ پیش‌بینی شده برای اجرای این قانون است

بار تبعیض بر دوش معلولان 

مدیرعامل انجمن تخصصی معلولان نیز می‌گوید: قانون جامع حمایت از معلولان سال 96 تصویب شده است، تا پیش از این قانون معلولان مصوب 84 وجود داشت که همیشه مغفول واقع می‌شد چون بودجه‌ای نداشت تا اینکه قانون جامع حمایت از افراد دارای معلولیت در سال 96 مصوب و برای آن ردیف بودجه تعریف شد.

اصغر شیرازی، می‌افزاید: افراد دارای معلولیت که سال‌ها از حقوق شهروندی و اجتماعی محروم بودند چشم امید به این قانون بستند که ردیف بودجه داشته باشد تا برای حضور در جامعه، فرصت‌های برابر داشته باشند.

وی ادامه داد: مطالبات افراد دارای معلولیت بحق است، اما متاسفانه -هرچند می‌دانیم که دولت با مشکلات متعددی در شرایط فعلی رو به رو است- امسال 1100 میلیارد تومان به اجرای قانون جامع حمایت از معلولان اختصاص یافته، اما این مبلغ یک‌دوازدهم مبلغ پیش‌بینی شده برای اجرای این قانون است.

وی تاکید کرد: بنابراین همچنان بار مشکل و تبعیض و احقاق حق حس می‌شود و معلولان در قالب تجمع و کمپین تلاش می‌کنند حرف حق خود را به گوش مسئولان برسانند.

 مطالبه معلولان صنفی است 

عضو کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت با اشاره به تجمع افراد دارای معلولیت برای دستیابی به حقوق خود می‌گوید: افراد دارای معلولیت خواستار اختصاص بودجه کافی برای اجرای قانون جامع حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت است.

محبوبه نجومیان، می‌افزاید: یکی از نیازهای اولیه معلولان، حق داشتن پرستار است، اما در حال حاضر فقط مبتلایان به ضایعه نخاعی از این حق برخوردارند که بابت آن ماهانه 200 هزار تومان دریافت می‌کنند.

وی می‌گوید: حق داشتن بیمه و وسایل توانبخشی از دیگر خواسته‌های معلولان به شمار می‌رود؛ ویلچرها زود خراب می‌شوند؛ افراد دارای معلولیت شدید باید ویلچر برقی داشته باشند که بسیار گران‌قیمت است. حتی قیمت ویلچرهای تولید داخل که کیفیت ندارند بین 6 تا 8 میلیون تومان است.

وی در ادامه به مشکل اشتغال افراد دارای معلولیت اشاره کرد و گفت: جوان‌های سالم به سختی فرصت شغلی پیدا می‌کنند حال چه برسد به افرادی که معلولیت و محدودیت‌هایی نیز دارند. پله‌ها و خیابان‌ها همه موانعی برای تردد معلولان به شمار می‌روند

60 واگن ون مجهز به بالابر و ثبت نام چهار هزار نفر

این عضو کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت که خود نیز از عصا استفاده می‌کند، می‌افزاید: افراد دارای معلولیت در خیابان‌ها در خطر تصادف هستند. نجومیان می‌افزاید: سامانه حمل و نقل معلولان و جانبازان دارای 60 واگن ون مجهز به بالابر است اما چهار هزار نفر برای استفاده از آن ثبت‌نام کرده‌اند. با این اوضاع معلوم است که افراد دارای معلولیت نمی‌توانند از خانه بیرون بیایند و در جامعه حضور پیدا نمی‌کنند و افسرده می‌شوند.

وی ادامه می‌دهد: بنابراین جامعه نیز معلولان را نمی‌بیند تا یاد بگیرد که به آنان کمک کند و یاد بگیرد که معلول، تابو و غیرعادی نیست.

وی با اشاره به مشکلات فراوان اتوبوس‌های بی.آر.تی و مترو برای تردد معلولان می‌گوید: گاهی گفته می‌شود اگر معلولان در جامعه حضور پیدا کنند، مردم کمک می‌کنند، اما این طور نیست، مردم در سرویس‌های حمل و نقل یکدیگر را هُل می‌دهند و حتی به من که با عصا تردد می‌کنم در وسایل حمل و نقل عمومی می‌گویند: «با این وضعی که داری، مجبور نیستی، بیرون بیایی». مردم خسته‌تر از آن هستند که بخواهند به معلولان در حمل و نقل کمک کنند.

عضو کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت می‌گوید: معلولان به خاطر آنکه سال‌ها روی یک قسمت اسکلتشان فشار وارد می‌شود، همواره درگیر جراحی و معلولیت‌های ثانویه هستند و ناراحتی‌های ریوی پیدا می‌کنند.

نجومیان می‌افزاید: سرویس‌های بهداشتی در اماکن عمومی و نیز در محل‌های آموزش و کار، مناسب‌سازی نشده است؛ دستشویی فرنگی وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشد عرض در آنریال برای عبور ویلچر کافی نیست؛ بنابراین افراد دارای معلولیت دچار ناراحتی‌های کلیوی می‌شوند.

وی با اشاره دوباره به تجمعات گاه و بیگاه معلولان می‌گوید: این دست از تجمع‌ها فقط برای پیگیری حقوق و نیازهای اولیه است و این طور نیست که به خاطر نیازهای فرهنگی یا اجتماعی تجمع داشته باشند؛ اینکه معلولان در هوای سرد یا گرم به سختی آماده می‌شوند و بیرون می‌آیند تا برای تامین حقوق اولیه خود تجمعی داشته باشند، دردناک است.

مدیریت بودجه تا  چه  حد کارگشاست؟

معاون امور توانبخشی بهزیستی کشور با اشاره به اختصاص هزار و 100 میلیارد تومان برای بهبود امور رفاهی و درمانی معلولان در سال آینده می‌گوید: اجرای قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت در بودجه 98 دیده نشده است؛ در بودجه 97 هم دیده نشده است با این حال در سال 98 شاهد تحولی در زندگی معلولان خواهیم بود.

حسین نحوی نژاد،  در گفت‌و‌گو با ایرنا می‌افزاید: 1100 میلیارد تومان علاوه بر پیش‌بینی‌هایی که برای افزایش بودجه سازمان بهزیستی شده، توسط سازمان برنامه و بودجه در نظر گرفته شده است تا با مدیریت صحیح بتوانیم با شروع اجرایی شدن قانون جامع حمایت از معلولان، بخش‌هایی از امور رفاهی و درمانی معلولان را بهبود بخشیم.