پژوهش از محور‌های اصلی توسعه هر کشور است
امیر جعفری صامت
از آنجا که پژوهش یکی از محور‌های اصلی توسعه و پیشرفت هر کشور به شمار می‌رود و از طرفی دانش بر اساس پژوهش‌های انجام یافته و با مطالعه منابع اطلاعاتی موجود به دست می‌آید، به نظر می‌رسد تحقق این مهم مستلزم شناخت جایگاه واقعی پژوهش درمراکز آموزش عالی است. اما با این وجود متاسفانه هنوز موضوع پژوهش جایگاه واقعی خود را در مراکز آموزشی کشور پیدا نکرده و این مسئله‌ای است که به شدت پژوهشگران و اساتید از آن رنج می برند.
با نگاهی به سابقه پژوهش و کار پژوهشی در دانشگاههای کشور میتوانگفت، هنوز مساله پژوهش با جایگاه اصلی خود فاصله معنا داری دارد و علیرغم تاکیدات پی درپی مسئولان در جایگاه واقعی خود قرار نگرفته است. یکی از این مسائل توجه به آمار تعداد پژوهشگران کشور، سهم بودجه در نظر گرفته شده برای پژوهش، تعداد مراکز تحقیقاتی و غیره در مقایسه با کشورهای توسعه یافته است. که نشان از ضرورت تدبیر و تلاش هرچه بیشتر مسئولان در این باره دارد. عدم توجه بیشتر به فرهنگ پژوهش و اعتبار علمی آن مسئله دیگری است که متاسفانه با گذشت سالها قضاوت در باره توسعه آن هنوز جای تامل دارد. علیرغم بیان و تاکید مداوم مسئولان آنچه در عمل مشاهده می‌شود وجود این نارسایی‌ها را بشدت اثبات می‌کند. به نظر می‌رسد در این خصوص استفاده مفید و موثر از ظرفیت‌های موجود تحقیقاتی کشور مهم باشد. بطور نمونه اگر یک تولید‌کننده خرد یا کلان، در آغاز یا ادامه فرآیند تولید خود، از همین ظرفیت‌های پژوهشی موجود استفاده کرده و تصمیمات خود را بر پایه نتایج حاصل از کارهای پژوهشی قرار دهد، آنگاه با فرض تامین سایر الزامات مربوط به ارتقای تولید ملی، نتایج مطلوبی حاصل خواهد شد. بطوریکه بیان شد؛ پژوهش نه تنها بهترین راهکار‌های ممکن جهت حل مشکلات موجود در عرصه‌های زندگی را مطرح می‌کند بلکه این امر فعالیتی منسجم برای رسیدن به شناختی روشن‌تر از مفاهیم پیرامون ما نیز فراهم می‌کند. اما به شرطی که از جایگاه واقعی برخوردار باشد. از آنجا که هیچ پژوهشی نمی‌تواند بدون برقراری پیوند با پیشینه پژوهشی در حوزه موضوعی خود موفق باشد، دسترسی به منابع اطلاعاتی روزآمد یکی از مهمترین نیازهای پژوهشگران است، که باید در اختیار پژوهشگران قرار گیرد. بر این اساس پژوهشگران می‌توانند، به یافته‌های سایر پژوهشگران از طریق مجله‌های علمی، کتاب‌ها، سایت‌های اینترنتی و پایگاه‌های اطلاعاتی دسترسی داشته باشند. کارهای پژوهشی در کشور مستلزم ایجاد یک نظام ساختارمند اخلاق در پژوهش است. که برای تحقق این امر در حیطه اخلاق پایبندی بیش از پیش به سازو کار قوانین پژوهشی است. اصول کلی اخلاق مانند اصل مالکیت، وفاداری و صداقت است، بنابراین رعایت این اصول درصد خطاها و سوء رفتارهای پژوهشی را کاهش می دهد.
امید است مسئولان امر بیشتر کوشش کنند با برنامه‌ریزی دقیق و مدون درباره افزایش بودجه پژوهش، توجه به پژوهش هدفمند، متناسب سازی موضوع پژوهش با نیازهای پژوهشی بخشهای صنعنی و جامعه جایگاه واقعی پژوهش را برجسته نمایند. مسئله‌ای که علیرغم تاکید مسئولان امر تنها در حد حرف باقی مانده و کمتر عملیاتی شده است. در اینصورت با مشخص شدن جایگاه پژوهش، جامعه و صنعت به نتایج پژوهشی و اعتبار آن بیشتر اعتماد خواهند کرد و در نتیجه موجب توسعه پژوهش خواهد شد.
دیدگاه تان را بنویسید