کاهش قدرت شنوایی و بروز اختلالات روانی از تبعات آلودگی‌صوتی است وضعیت اضطرار آلودگی‌صوتی در تهران
رشد بی‌رویه جمعیت توأم با توسعه صنعتی و تکنولوژی کلان شهرها، مشکلات عدیده‌ای را برای شهرنشینان به وجود می‌آورد که آلودگی محیطزیست یکی از مهمترین این معضلات است. «آلودگی‌صوتی» بعنوان یکی از مهمترین آلاینده‌های زیست‌محیطی با فن‌آوری و تکنولوژی صنعتی رابطه مستقیم دارد. به‌عبارت دیگر همزمان با رشد و ارتقای تکنولوژی، مشکل صدا نیز ابعاد گسترده‌تری یافته و باعث بروز مشکلات بیشتری خواهد شد. افزون بر این، هیاهو و دغدغه‌های زندگی ماشینی و همچنین عوارض جسمی، روحی و روانی ناشی از سر‌و‌صدای ترافیکی باعث شده که جهان امروز برای مبارزه با این معضل هزینه‌های هنگفتی صرف کند.
«آلودگی صوتی» شامل امواج ناخواسته‌ای است که می‌تواند عوارض متعدد جسمی و روحی به همراه داشته باشد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان امروزه آلودگی صوتی بخشی از زندگی شهری مردم شده و سر و صدای زیاد آن همه را کلافه کرده است. آلودگی‌های زیست‌محیطی در سه دهه اخیر بیش‌از گذشته توجه جهانیان را به خود معطوف داشته است و در‌این‌میان موضوع آلودگی صدای شهرها در اکثر کشورها به عنوان یک مشکل فراگیر مطرح می‌شود.
بسیاری از مطالعات انجام شده در کشورهای توسعه‌یافته نشان می‌دهد که صدای ترافیک به عنوان یک صدای محیطی مزاحم مورد‌توجه است و منجر به اختلال در رفاه و سلامتی جامعه می‌شود. منظور از «آلودگی صوتی» امواج ناخواسته‌ای است که در شرایط مکانی و زمانی ویژه بر فعالیت موجودات زنده به‌ویژه انسان تأثیر گذاشته و می‌تواند عوارض متعدد جسمی و روحی به همراه داشته باشد.
آلودگی‌صوتی یک عامل خستگی محسوب می‌شود که کارایی انسان را چه در مشاغل فکری و چه در شغل‌های بدنی و ساده کاهش می‌دهد. آلودگی‌صوتی روی وضع روحی و روانی شخص تاثیر گذاشته و باعث اشکال در تطابق یافتن انسان با محیط کار می‌شود
آلودگی صوتی در تهران
طبق اخبار منتشر شده در رسانه‌ها حدود ۶۰۰ نقطه خارج‌از‌حد استاندارد آلودگی صوتی در تهران وجود دارد که هشداری جدی به همه پایتخت‌نشینانی است که در شرایط نابسامان و فرابحرانی روزگار می‌گذرانند.
براساس آخرین بررسی‌ها از وضعیت آلودگی صوتی پایتخت، آلوده‌ترین قسمت شهر از لحاظ آلودگی صوتی مناطق مرکزی (پرترافیک) و مناطق جنوبی (پرجمعیت) است که ریل راه‌آهن و فرودگاه در مجاورت آنها قرار دارند. به گفته اقبال شاکری عضو سابق شورای شهر تهران، منطقه ۹ تا ۲۰ بیشترین آلودگی صوتی را در پایتخت دارند.
علاوه‌بر‌این منابع اصلی آلاینده‌های صوتی تهران وجود دو فرودگاه عمده در محدوده شهر، شبکه راه‌آهن در منطقه جنوبی پایتخت و استفاده از وسایل نقلیه مانند سواری، اتوبوس، کامیون و موتورسیکلت است.
به گفته کارشناسان موتورسیکلت‌ها را عامل ۴۹ درصد از آلودگی صوتی پایتخت می‌داند و می‌گوید: نقش خودروهای سبک در این آلودگی‌ها ٣٠ درصد، خودروهای سنگین ٢٠ درصد و اتوبوس‌های شرکت واحد یک‌درصد است.
نصب دیوارهای صوتی در تعدادی از بزرگراههای تهران
گفتنی است نگرانی‌ها درخصوص افزایش آلودگی صوتی در پایتخت، کار را به جایی رساند که پروژه دیوارهای صوتی در تعدادی از بزرگراههای شهر به اجرا گذاشته شد. براساس گفته کارشناسان شهری نصب هر دیوار صوتی بسته به طول آن ممکن است تا 1.5 میلیارد تومان هزینه داشته باشد؛ این در‌حالی است که بزرگراههای شهر از جمله بزرگراه شهید همت نیز نیازمند نصب دیوار صوتی می‌باشد. برخی دیگر از کارشناسان محیطزیست معتقدند وضعیت آلودگی صوتی پایتخت از مرز هشدار گذشته و اکنون در شرایط اضطرار قرار دارد و چنانچه به مانند آلودگی هوا برای آن چاره اندیشی نشود در آینده ای نزدیک به وضعیت بحران خواهد رسید.
کارشناسان محیطزیست معتقدند وضعیت آلودگی‌صوتی پایتخت از مرز هشدار گذشته و اکنون در شرایط اضطرار قرار دارد و چنانچه به مانند آلودگی هوا برای آن چاره‌اندیشی نشود در آینده‌ای نزدیک به وضعیت بحران خواهد رسید
قوانین ایران در خصوص کاهش آلودگی صوتی
مسئله آلودگی صوتی در قوانین و مقررات ایران، مصوبه شورای عالی محیطزیست شماره 236 در زمینه حد‌مجاز آلودگی صدا در هوای آزاد ایران مصوب 1381 و همچنین مصوبه پیشنهادی سازمان حفاظت محیطزیست و وزارت صنایع و معادن در ارتباط با تعیین حد‌مجاز آلودگی صوتی در خودروهای تولید داخل مورخ 1384 تنفیذ شده است. مطابق ماده 7 آیین نامه فوق‌الذکر، به کار انداختن و تردد هرگونه وسیله نقلیه موتوری مولد آلودگی صوتی ممنوع است. نیروی انتظامی از تردد هرنوع وسیله نقلیه موتوری فاقد گواهینامه موضوع ماده 6 ممانعت به عمل آورده و عاملین یا رانندگان این گونه وسایل نقلیه را به مجازات‌های مقرر در ماده 32 قانون محکوم خواهند کرد.
بر اساس ماده 32 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی صوتی، عاملین آلودگی صوتی به جزای نقدی از پنجاه هزار ریال تا پانصدهزار ریال و درصورت تکرار از یکصدهزار ریال تا یک میلیون ریال محکوم خواهند شد.
آلودگی صوتی و آثار آن بر انسان
ساده‌ترین و ملموس‌ترین عارضه‌ای که آلودگی صوتی ایجاد می‌کند کاهش «قدرت شنوایی» است. همچنین خطر ابتلا به امراض قلبی-عروقی را افزایش می‌دهد. در انسان‌ها رنگ پریدگی بالارفتن فشارخون و همچنین کاهش درجه حرارت بدن از اثرات آلودگی‌های صوتی است. مطالعات نشان داده است که افرادی که با صدا مواجهه دارند بیشتر به اختلالات روانی دچار می‌شوند. گرچه انسان به سر‌و‌صدا عادت کرده ولی در‌حقیقت آلودگی صوتی یک عامل خستگی بوده و ظرفیت کار انسان را چه در مشاغل فکری و چه در شغل‌های بدنی و ساده کاهش می‌دهد. آلودگی صوتی روی وضع روانی و روحی شخص تاثیر گذاشته و باعث اشکال در تطابق یافتن انسان با محیط کار می‌شود که نتیجه آن کاهش بازدهی کار است. واحد اندازه‌گیری آلودگی صوتی «دسی بل» است و آستانه تحمل گوش انسان در حدود 130 دسیبل است. باتوجه به این که صفر دسیبل آستانه شنوایی یک فرد سالم و جوان است، چنانچه فردی طی 8 ساعت به‌طور مداوم در معرض سر‌و‌صدای بالای 70 دسیبل قرار گیرد، فشار خون وی 5 تا 10 میلی‌متر جیوه افزایش
می‌یابد. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، مواجهه با تراز فشار صوت 80 دسیبل می‌تواند سبب بروز رفتارهای پرخاشگرانه در افراد شود. همچنین حساسیت به صدا برای برخی از افراد می‌تواند آستانه بروز برخی واکنش‌ها را کاهش دهد. برخی متخصصان معتقدند هنگامی به شنوایی آسیب می‌رسد که صدا بلندتر از 85 دسی بل باشد؛ یعنی چیزی در حدود صدای یک ترافیک سنگین است که ما هر روزه با آن مواجه هستیم . همچنین محققان در تحقیقات خود در یافته‌اند که هرچه صدا بلندتر و بیشتر باشد، شانس از بین رفتن شنوایی بیشتر است. برای مثال قرار گرفتن در معرض صدایی با بلندی 109 دسیبل، بیش از دو دقیقه بسیار خطرناک است. البته طول مدت شنیدن صدا هم بسیار مهم است.
راهکارهای کاهش آلودگی صوتی
کاهش آلودگی‌صوتی در قانون بند ۶ منشور حقوق شهروندی به‌این‌صورت آمده است: شهروندان حق دارند ضمن مشارکت در انجام مسئولیت‌های قانونی و تأمین منابع مالی مورد نیاز، از هوای پاک، فضای سبز عمومی و بوستان، معابر تمیز و عاری از پسماند و شهری بدون آلودگی‌های صوتی و زیست‌محیطی برخوردار باشند. از قوانین مربوط به کاهش آلودگی صوتی، آئین نامه اجرایی جلوگیری از آلودگی صوتی مشتمل بر 13 ماده و 6 تبصره مشخص‌ترین قاعده حقوقی کشورمان در زمینه جلوگیــری از آلــودگی‌صوتی است. باتوجه به اینکه معمولاً صداها از تولیدکننده‌ای پخش و توسط گیرنده‌ای دریافت می‌شوند بنابراین جهت کنترل این آلودگی، کاهش شدت صدا جلوگیری از انتشار و نفوذ صدا و محافظت از گیرنده و سیستم شنوایی می‌تواند موثر باشد. به‌عنوان‌مثال یکی از راهکارهای مؤثر در کاهش سر‌و‌صدای ناخواسته و آلودگی‌صوتی استفاده از گیاهان است؛ چنانچه استفاده از گیاهان تنها برای کاهش تراز صدا در فرکانس‌های بالا به کار می‌رود. همچنین از اقدامات اصلی برای کاهش آلودگی‌صوتی می‌توان به استفاده از وسایل نقلیه هیبریدی و یا با صدای کم احداث فرودگاه‌ها و ایستگاه‌های قطار در خارج از شهر و ... اشاره کرد. سلب مسئولیت از این موارد موجب بروز عدم تمرکز، پرخاشگری و در نهایت اختلالات روحی شهروندان می‌شود. بنابراین انتظار می‌رود مسئولان مربوطه برای کاهش آلودگی‌صوتی اقدامات مفیدی انجام دهند و شهروندان هم با فراگیری مهارت‌های اجتماعی و استفاده از وسایل استاندارد و مطابق با استانداردهای صوتی در این زمینه موثرتر از قبل عمل کنند.
دیدگاه تان را بنویسید