دیوار

علیرضا غلامی

داستان  بلند دیوار نوشته علیرضا غلامی که انتشارات مروارید به چاپ رسانده، با روایتی عینی و واقع گرایانه با طنزی ظریف، خونسرد و زیرکانه در کار انتقاد از شرایط زمان و مکان راوی است.صحنه های روایت روشن و به هم پیوسته با نثری بسیار روان  است بدون اینکه نویسنده دچار هیجان و فریفتگی از شیوه نثرش باشد. دیوار خالی از اطناب، توصیفات اضافی و زیاده گویی است و از بزنگاه روایت استفاده می‌کند. با وجود اینکه راوی در متن حوادث است، از هر گونه قضاوت و حتا تظاهر به اخلاق‌گرایی خالی است. راوی دیوار نوجوانی در میانه جنگ ایران و عراق است و روایت با سن راوی و محدوده نگاه نوجوانانه او از وقایع، کاملا همخوانی دارد. عمل و عکس العمل شخصیت ها بدون سفید و سیاه کردنشان و یا خودسانسوری راوی اتفاق می افتد. دیوار روایتی ملموس و در عین حال متفاوت از دهه شصت است و در شهری جنگ‌زده و تمام و کمال ویران شده اتفاق می‌افتد. با تک تک شخصیت‌ها بدون تطهیر آن‌ها واقع‌گرایانه روبه‌رو می‌شود و بتزآفرینی دقیقی از حوادث جنگ ایران و عراق در دل شهرهای ایران دارد. خونسردی راوی نوجوان دیوار گاه دهشتناک است اما طنز تلخی را با خود به یدک می‌کشد. وفور مرگ و غایت ویرانی‌ها و رویارویی گریزناپذیر او با حوادث از او نوجوانی سرد ساخته است. راوی دیوار نگاهی نه امروزی که کاملا دهه شصتی به حوادث دارد و این امتیاز این داستان بلند است. دیوار تمثیلی از جامعه‌ای بزرگ در سایزی کوچک است. خلاصه اینکه رمان دیوار علیرضا غلامی، چند ساعت خوب با احساس لذت ادبی را می‌آفریند.

    

جناب آقای شاپور گرایلی

  به همراه خانواده

فرهاد بابایی

رمان جناب آقای شاپور گرایلی به همراه خانواده که نشر چشمه منتشر کرده است. راوی رمان پسر نوجوانی است از خانواده طبقه سوم جامعه در تمامی ابعادش. خانواده‌ای که نه‌تنها دچار بحران اقتصادی است که -البته همین موضوع سوژه اتفاقات رمان است- بلکه طبقه اجتماعی و سوادشان نیز در رده پایینی قرار می‌گیرد. نویسنده در توصیف جزئیات و ویژگی‌های خانواده‌ای در این شرایط، موفق عمل کرده است. بدون شک خواننده می‌تواند در طول رمان، شناختی همه‌جانبه و جامع از خانواده‌ای در این طبقه به دست آورد. زبان رمان از آن جایی که از زاویه اول شخص روایت می‌شود، زبان محاوره انتخاب شده است. طنز شاخصه و عنصر اصلی در روایت این رمان است که کمک شایانی به پرکشش شدن آن کرده است. نگاه دقیق طنزآمیز همراه با پرداخت جزئیات و موقعیت شخصیت‌ها و رویارویی آن‌ها با موقعیت‌ها، تلخی وضعیتی که خانواده گرایلی در آن قرار دارند، تعدیل می‌دهد تا خواننده را با وضعیتی تراژیک روبه‌رو نکرده باشد. نویسنده در رمان اشاره‌های محسوسی به وضعیت سیاسی و مسایل روز حال حاضر امروز جامعه ایران دارد. برای اشک‌ها، دعواها، عصبانیت‌ها، تشنج‌ها، بی‌احترامی‌ها، بی‌اعتمادی‌ها و در نهایت حتا شکل‌گیری شخصیت‌ها. بنابراین انتخاب خانواده‌ای از این طبقه می‌تواند برای عامه مردم نیز پرکشش است. زیرا توصیف ملموس از یک خانواده مواجیب بگیر شلوغ و دچار بحران ارائه می‌دهد.