اعتیاد دانش‌آموزان به یک بحران جدی تبدیل شده است
سعید معیدفر، جامعه‌شناس
درباره مسائل اجتماعی به ویژه در حوزه اعتیاد مطالعات و تحقیقات متعددی داشتم و حتی در مقطعی با وزارت آموزش و پرورش برای بررسی این موضوع همکاری داشتم که ماحصل این همکاری راه‌اندازی دفتر پیشگیری مواد مخدر در آموزش و پرورش بود.
مسئله اعتیاد در گذشته به نوعی خط قرمز بود. در آن مقطع زمانی تحقیقاتم نشان‌دهنده این بود که سن اعتیاد بسیار پایین آمده است، به ویژه در استان‌های شرقی که نه‌تنها دانش‌آموزان مصرف‌کننده مواد مخدر بودند بلکه توزیع‌کننده نیز بودند.
مسئله اعتیاد دانش‌آموزان در شهرهای بزرگ و کلان شهرها از جمله شهر تهران، مسأله‌ای است که تبدیل به یک بحران جدی شده است. این موضوع به عنوان یک معضل در جامعه است و نمی‌توان آن را کتمان کرد؛ اینکه آماری از میزان دقیق دانش‌آموزان و حتی دانشجویان معتاد ارائه نمی‌شود، راهکاری برای حل معضل اعتیاد نمی‌تواند باشد.
مسئله احتیاط موضوع بسیار مهم و حساسی است، اما این حساسیت دلیل کافی نیست که مسئولان نخواهند آن را باور کنند. اعتیاد و گسترش آن در جامعه دلایل متعددی دارد و برای حل آن باید منشأ آن را یافت. اینکه چگونه و چرا این معضل هر روز گسترده‌تر می‌شود. تصور اینکه می‌شود با زور و متوسل شدن به آن اعتیاد را از جامعه جارو کرد و مانع رشد آن شد، تصور اشتباهی است.
سطح دسترسی به مواد مخدر برای دانش‌آموزان در هر مقطع تحصیلی بسیار آسان شده است به‌طوری‌که در حداقل زمان هر نوع مواد مخدری که تمایل داشته باشند به راحتی تهیه می‌کنند. در این میان نکته قابل‌تأمل این است که دانش‌آموزان دختر نیز همپای دانش‌آموزان پسر مصرف‌کننده شدند، حتی امروز دختران بیش از پسران توزیع‌کننده مواد مخدر هستند.
در بررسی‌های علل گرایش دانش‌آموزان و دانشجویان به مواد مخدر، موارد متعددی وجود دارد؛ اما کنجکاوی، نبود سرگرمی، فرار از واقعیت‌های زندگی و عدم آگاهی از عواقب مصرف از جمله دلایل مهم است، مواردی در صورت تمرکز نهادهای آموزشی کشور به ویژه آموزش و پرورش قابل درمان است. مسئولان و تصمیم‌گیران باید باور کند که اعتیاد در کمین دانش‌آموزان است و برای برون‌رفت از بحران ایجاد شده می‌شود گام مؤثری برداشت. انجام مطالعات دقیق، ارزیابی شرایط موجود و برنامه‌ریزی می‌تواند در حل بحران کنونی اعتیاد دانش‌آموزان و حتی دانشجویان مؤثر باشد.
کشور اسکاتلند در دو دهه گذشته مشابه آن چیزی که کشور ما در اعتیاد دانش‌آموزان با آن مواجه است، مواجه بود اما با پذیرش این موضوع، تحقیق، مدیریت بحران، سرمایه‌گذاری، آموزش دانش‌آموزان به صورت غیرمستقیم و والدین نسبت به چگونگی مواجهه با اعتیاد امروز موفق شده تا بحران اعتیاد دانش‌آموزان را حل و فصل کند. متأسفانه در کشور ما نسبت به این موضوع برخورد نامناسبی صورت می‌گیرد.
امروز کشور با فقر اقتصادی مواجه است که به تدریج منجر به فقر فرهنگی خواهد شد به عنوان یک جامعه‌شناس که مطالعات عمیق و گسترده‌ای نسبت به اعتیاد انجام دادم و حتی در مقطعی در آموزش و پرورش همکاری داشتم از تمامی مسئولان می‌خواهم که اعتیاد دانش‌آموزان را جدی بگیرند و نگرانی آنها انتشار آمار اعتیاد دانش‌آموزان نباشد بلکه نسبت به این موضوع باشد که چگونه در میادین اصلی و فرعی شهر در حداقل زمان، مواد مخدر در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد؟ بدون تردید مشکل اعتیاد قابل‌حل است در صورتی‌که برای مواجهه با پذیرش بحران، مطالعه و برنامه‌ریزی صورت گیرد.
دیدگاه تان را بنویسید