معاون سازمان بهزیستی:
افراد معلول خیلی به فکر استخدام دولتی نباشند
معلولیت به معنای محرویت نیست و هیچ انسانی به دلیل داشتن نقص یا کاستی جسمی از حقوق انسانی و بشری خود محروم نمی‌شود و هیچ فرد دیگری هم حق ندارد که حقوق و کرامت شخص دارای معلولیت را خدشه‌دار کند. همه افراد جامعه مسئولیت دارند که با حفظ کرامت انسانی معلولان، حقوق آنان را رعایت کنند و کاملا طبیعی است که جامعه نیز برای دسترسی افراد دارای معلولیت به حقوق و جایگاه انسانی شان باید راهکارهای مناسب و سهولت‌های لازم را فراهم کند، اما توجه دولتمردان و مسئولان به این قشر از جامعه کم است. درباره چرایی این موضوع با حسین نحوی‌نژاد، معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشو، به گفت‌وگو نشستیم که در پی می‌آید:
پریسا جالینوسی
مستمری معلولان در سال ۹۸ چه میزان افزایش دارد؟
در سال ۹۶ از محل حذف یارانه افراد پردرآمد، مستمری ۵۳ تا ۱۰۰ هزار تومانی حدود ۳و نیم برابر شد، در سال ۹۷ نیز دو اتفاق دیگر رخ داد، نخست اینکه مستمری‌ها در مجموع ۱۴ درصد رشد داشت و افراد زیادی را که پشت نوبت بودند، توانستیم وارد لیست مستمری‌بگیران کنیم. از زمانی که بهزیستی فعالیت خود را آغاز کرد تا ابتدای سال ۹۷، ۳۲۰ هزار معلول مستمری بگیر داشتیم که در سال ۹۷ نیز ۵۰۰ هزار نفر به این لیست افزوده شد. قانون برنامه ششم ملزم کرده که باید هر ساله مستمری‌ها ۲۰ درصد دستمزد شورای عالی کار باشد که بنابراین قانون مستمری‌ها ۱۰ تا ۱۵ درصد رشد خواهد داشت.
آیا این مبالغ با این میزان تورم برای یک معلول کافی است؟
این صحبت صحیح است، حتی اگر تورم وجود نداشت این رقم‌ها ناچیز است، ما باید به امکانات کشور توجه کنیم. جایگاهی که از ابتدا به معلولان داده شده، ضعیف بوده است، وقتی که جایگاهی کف دره عمیق باشد، اگر بیست متر خاک هم ریخته شود، بازهم به قله نمی‌رسد و همیشه تفاوت با دیگران وجود دارد، همانطور که گفتم، این حرف درست است و همه بر آن اذعان دارند، اما امکانات کشور فعلا اجازه نداده که این جایگاه ارتقا یابد.
کمک هزینه لوازم بهداشتی برچه اساسی به معلولان داده می‌شود؟ آیا احتمال قطع کمک هزینه‌ها وجود دارد؟
کمک هزینه لوازم بهداشتی تا قبل از سال ۹۷ به کسی داده نمی‌شد، ما خودمان تهیه می‌کردیم و در اختیار قرار می‌دادیم. قبل از سال ۹۷ زمزمه‌هایی به گوش می‌رسید که بنابر تحریم‌ها، قرار است گرانی شود، فکر کردیم تا ما بخواهیم تهیه کنیم و در اختیار آنها قرار دهیم مشکلاتی ایجاد می‌شود، چون معلولان نیاز شدیدی دارند، از همین رو تصمیم گرفتیم به حساب آنان ۱۰۰ هزار تومان واریز کنیم، این تصمیم بنده بوده که این رقم برای ۲۵ تا ۲۴ هزار نفر واریز شود. بنابراین ما فعلا رقمی را برای افراد واریز نکرده‌ایم که در حال حاضر قطع شده باشد. سازمان لوازمی مانند سوند، گازاستریل، بتادین و چسب زخم، تشک مواج و تجهیزات را تهیه می‌کند و در اختیار آنان قرار می دهد.
چه میزان کمک هزینه خرید تجهیزات پزشکی به معلولان داده می‌شود؟
این مورد نیز در سال ۹۷ دچار مشکل شد، در گذشته ویلیچر را با قیمت ۵۵۰ هزار تومان خریداری می‌کردیم، اما در حال حاضر یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان شده است، پوشینه‌ای که قبل از سال ۹۷، ۲۹ هزار تومان بوده در یک مقطعی ۱۶۰ هزار تومان پرداخت می‌کردیم، اما کسی نبود که به ما بفروشد، علاوه بر اینکه بودجه آن قدر رشد نداشته و تورم نیز تاثیر خود را گذاشته است.می‌توان گوشت مصرف نکرد، اما به یک معلول بسترگرا که کنترل ندارد، نمی‌توان گفت که پوشینه استفاده نکند، زیرا معلول دچار زخم و مشکلات می‌شود. ما نیز در این مورد بسیار آسیب دیدیم، براین اساس مسئله را مدیریت و بخشی از اعتبار را به حساب خودشان واریز کردیم. همچنین کارخانجاتی که تولیدات داخلی دارند را شناسایی کردیم تا از آنها خریداری صورت گیرد.
در زمینه تجهیزات پزشکی مانند سمعک بخشی که وارداتی بود با وزارت بهداشت هماهنگ شد تا به آن ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی تعلق گیرد. در بخش واردات قیمت‌ها زیاد فرقی نداشت، اما متاسفانه در بخش تولیدات داخلی قیمت‌ها افزایش داشت با اینکه نباید اینگونه می‌شد، اما چون در برخی از قطعات وابستگی به خارج وجود داشت و ارز هم نداشتند، قیمت تجهیزاتی مانند ویلیچر برقی گران شد. همچنین لوازم بهداشتی یا کمیاب و یا بسیار گران است که این موارد قاعدتا به ما و معلولان آسیب رسانده است، اما بنابر اعتباری که قرار است به ما تعلق گیرد، می‌خواهیم این حوزه را تقویت کنیم، بطوریکه پرداختی‌ها را افزایش دهیم و توان مالی و بودجه‌ای استان‌ها را بالا ببریم تا آن مواردی را که می‌خواهند خرید کنند، راحت‌تر بخرند. پیش‌بینی من این است واریزی برای افراد در زمینه تهیه لوازم بهداشتی باید حداقل ۲۰۰ هزار تومان در ماه باشد.
استخدام‌های دولت کم و سهمیه معلولان ناچیز است، به همین علت است که می‌گوییم معلولان خیلی به فکر استخدام دولتی نباشند و بر مهارت‌آموزی، کسب و کارهای خرد و تدریس تکیه کنند، حتما نیاز نیست که فرد پا داشته باشد تا بتواند روان‌شناس خوبی باشد
بسیاری از افراد از کیفیت محصولات تولید داخلی ناراضی هستند، آیا شما این را تایید می‌کنید؟
این موضوع طبیعی است و من نیز آن را قبول دارم، وقتی که ویلیچرهای میرا آلمان و سانرایز آمریکا را با گیتی تک البرز مقایسه می‌کنیم متوجه کیفیت آنها می‌شویم، اما چاره‌ای نداریم. اگر بخواهیم ویلچر میرا تهیه کنیم، مدل ساده آن ۱۰ میلیون است، در حالی که من با آن پول ۱۰ ویلیچر تهیه می‌کنم و به ۱۰ نفر می‌دهم. وقتی یک معلول روی ویلیچر می‌نشیند و برایش مشکل ایجاد می‌شود، قطعا از کیفیت ناراضی است. در سال های اخیر تلاش‌ها رو به جلو است، اما قاعدتا نارضایتی‌ها به صفر نمی‌رسد.
همه معلولین جسمی-حرکتی خواهان ویلچربرقی، باکیفیت و سبک هستند. یک ویلچر آلمانی را یک فرد به راحتی می‌تواند حمل کند، اما ویلچر ساخت داخل اینقدر سنگین است که شاید یک فردی که کارآزموده نباشد نتواند آن را بلند کند یا بنابر بلند کردن متعدد دچار کمر درد شود. تشک‌های مواجی که ما تولید می‌کنیم حتی با تشک‌های مواج کره نیز قابل مقایسه نیست، این مسائل واقعا وجود دارد و من آنها را تکذیب نمی‌کنم، چاره چیست؟
وضعیت بودجه‌ای سازمان بهزیستی را در سال جاری چطور ارزیابی می‌کنید؟
سال جاری وضعیت اعتبارات بهتر می‌شود، چون قرار است اضافه شود. قاعدتا من نمی‌توانم همه قانون را اجرا کنم، اما می‌توانم این نقاط ضعف را جبران کنم .این موارد پول‌های کلان نمی‌خواهد به عنوان مثال در ارتوپدی فنی ما شاید ۱۵ میلیارد در کشورهزینه کنیم، اما اگر این مقدار۳۰ میلیارد تومان شود، بسیاری ازمشکلات مردم رفع خواهد شد. این رقم‌ها درشت و کلان نیست، رقم‌های درشت برای اشتغال، مسکن و مستمری‌ها است ما امسال برای مناسب سازی ۳۵ میلیارد تومان پول داشتیم، اما اگر امسال این مبلغ به ۷۰ میلیارد تومان برسد، کل مشکلات حل می‌شود.
ویلچر ساخت داخل اینقدر سنگین است که شاید یک فردی که کارآزموده نباشد نتواند آن را بلند کند یا بنابر بلند کردن متعدد دچار کمر درد شود. تشک‌های مواجی که ما تولید می‌کنیم حتی با تشک‌های مواج کره نیز قابل‌مقایسه نیست
یکی از گلایه‌های معلولان وضعیت اشتغال و عدم اجرای قانون حق استخدام آنان است، سازمان بهزیستی برای حل این مسئله چه کرده است؟
در سهمیه دیگر مشکل نداریم، در حال حاضر مشکل اساسی ما این است که دولت استخدام نمی‌کند، اتفاق خوبی که سال گذشته رخ داد، این بود که سازمان اداری استخدامی کشور سهمیه معلولان را حفظ کرد، در حالی که قبلا این سهمیه حفظ نمی‌شد به این معنا که اگر شرایطی به وجود می‌آمد که معلول نمی‌توانست در آزمون شرکت کند و در مصاحبه رد می‌شد، سهمیه آن هم از بین می‌رفت، اما در حال حاضر سهمیه حفظ می‌شود؛ یعنی اگر قرار است۱۰۰۰ سهمیه برای استخدام وجود داشته باشد، 30 سهمیه برای معلولان است و برای آنها می‌ماند، حتی اگر امسال نیز استفاده نشود به سرجمع سال آینده اضافه می‌شود. در گذشته معلولان را در آزمون‌ها و مصاحبه ها رد می‌کردند، اما در حال حاضر با حضور نماینده سازمان بهزیستی آن آزمون‌ها برگزار می‌شود.
مشکل اساسی معلولان کشور این است که فکر می‌کنند، دولت سالی یک میلیون استخدام می‌کند و۳۰ هزار آن سهم معلولان است، درصورتی که ممکن است کل استخدام‌ها در کشور در سال ۱۰۰۰ مورد باشد اما سهمیه معلولان 30 تعداد است که اگر بین استان‌های کشور تقسیم شود، در هر استان یک نفر استخدام می‌شود و کسی هم عملا متوجه نمی‌شود. به همین علت است که می‌گوییم معلولان خیلی به فکر استخدام دولتی نباشند و بر مهارت‌آموزی، کسب و کارهای خرد و تدریس تکیه کنند، حتما نیاز نیست که فرد پا داشته باشد تا بتواند روان‌شناس خوبی باشد.
آیا بهزیستی به عنوان نهاد حمایتی از معلولان فاغ‌التحصیل رشته روانشناسی در قالب تیم‌های مشاوره‌ای استفاده می‌کند؟
با خانه نشستن به کسی کار نمی‌دهند، معلولان هم باید به دنبال کار باشند، آنها باید در آزمون شرکت کنند و بعد در اولویت قرار گیرند، آنها فکر می‌کنند سازمان بهزیستی یک کارخانه تولید کار دارد و می‌تواند همه را استخدام کند، درصورتی که ما نمی‌توانیم یک میلیون نفر را استخدام کنیم.این استدلال نادرست است که همه معلولان باید در بهزیستی کار کنند به عنوان مثال مگر ممکن است، همه افرادی که بیمار هستند در وزارت بهداشت کار کنند؟
در حال حاضر ۷ درصد از کارکنان بهزیستی معلول و مشغول کار هستند.
دیدگاه تان را بنویسید