وزیر بهداشت باید ابتدا اعتماد پرستاران را بازیابی کند

دبیرکل خانه پرستار با اشاره به مشکلاتی که باعث اعتراض بی‌سابقه پرستاران در روزهای اخیر شده، معتقد است که اعتماد جامعه پرستاری به وزارت بهداشت در پایین‌ترین حد ممکن قرار دارد و وزیر بهداشت باید در ابتدا اعتماد پرستاران را بازیابی کند؛ این کار نیز نیازمند مذاکره با نمایندگان واقعی جامعه پرستاری در یک کارگروه است. 

به گزارش گروه شهرنوشت «توسعه ایرانی»؛ در روزهای اخیر اعتراضات بی سابقه و سراسری پرستاران در شهرهای مختلف کشور صورت گرفته  است. پرستاران در این دوره از اعتراضات برای اولین بار دست از کار کشیدند و همین موضوع باعث شد تا دبیرخانه شورای امنیت کشور با حضور مسئولان دستگاه‌های مختلف به این موضوع ورود کرده و مطالبات پرستاران در شورای امنیت کشور بررسی شود. اما اعتراضاتی که به دلیل بی‌توجهی به مطالبات انباشته شده پرستاران صورت گرفته است کار را برای وزیر بهداشت در دولت چهاردهم سخت کرده و همین امر باعث شد تا محمدرضا ظفرقندی در گفت و گویی اعلام کند: بودجه بدهی پرستاران دیروز در هیأت دولت محاسبه و تصویب شد و به تدریج پرداخت خواهد شد. اما به گفته کارشناسان حوزه پرستاری اعتماد پرستاران به وزارت بهداشت در پی وعده‌های بی‌سرانجام این وزارتخانه از دست رفته و دیوار بلند بی‌اعتمادی بین آنها و مسئولان وزارت بهداشت ایجاد شده است که قبل از هر موضوعی باید این اعتماد از دست رفته ترمیم و دوباره ایجاد شود.

در همین رابطه محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» درباره مشکلاتی که این روزها باعث شده است پرستاران در برخی از مناطق دست از کار کشیده و تجمع کنند، گفت: مشکل پرستاران صرفا معوقات نیست الان به گونه‌ای مطرح می‌شود که گویا اگر معوقات پرستاران پرداخت شود مشکلات پرستاران حل می‌شود در صورتی که اینطور نیست چراکه مشکل پرستاران معوقات نیست. موضوعات دیگری مطرح است که منجر به بروز این مشکلات است. 

وی ادامه داد: یکی از موضوعات بی‌توجهی به حرفه پرستاری طی سنوات و ادوار گذشته است و یک روزه هم اتفاق نیفتاده است. متاسفانه در وزارت بهداشت به دلیل حکمرانی طبقاتی که وجود دارد به‌رغم اینکه ورود سران قوا را از گذشته هم داشته‌ایم اما این مشکلات وجود دارد. 

دبیرکل خانه پرستار در واکنش به صحبت‌های معاونت پرستاری مبنی بر ورود سران قوا به موضوع مطالبات پرستاران گفت: یکی از مشکلات پرستاران قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری است. این قانون مصوبه سال 1386 مجلس است. مجلس همواره از سال 1386 تاکید بر اجرای این قانون دارد و در برنامه ششم توسعه دولت را دوباره مکلف به اجرای این قانون کرده است و بر آن تاکید دارد. روسای جمهور نیز در ادوار گذشته بر اجرای این قانون دستور داده و اصرار بر اجرای قانون داشته‌اند. قوه قضاییه نیز به عنوان قوه سوم در بسیاری از موارد ورود کرده است و حتی در بحث تعرفه‌گذاری رهبری هم در سال 99 در روز پرستار توصیه‌ای در این باره داشتند و در سال 1400 دوباره براجرای آن تاکید کردند. 

مشکل عدم اجرای قانون تعرفه‌گذاری 

فقط وزارت بهداشت است

شریفی مقدم تصریح کرد: مشکل عدم اجرای قانون تعرفه‌گذاری فقط وزارت بهداشت است و ما نباید در این خصوص بجز وزارت بهداشت مشکل را در جای دیگری بررسی کنیم و اینگونه نیست که این مشکل مربوط به خارج از وزارت بهداشت باشد. در دولت‌هایی وزارت بهداشت حتی در مقابل ما که در سازمان نظام پرستاری بودیم قرار داشت. علیرغم تمام این تاکیداتی که از سوی مقامات مختلف وجود داشت و پشتوانه‌ای که برای اجرای این طرح بود در سال 1401 وزارت بهداشت این طرح را به صورت یک حالت اجرا کرد.

وی در تشریح این واژه حالت گفت: پرداخت‌ها در دنیا مدل‌های مختلفی دارند یا حقوق ثابت هستند یا براساس فی فور سرویس یا تعرفه‌گذاری هستند. براساس مدل فی فور سرویس 10 هزار خدمت در کتاب ارزش‌های نصبی برای پزشکان و سایر گروه‌های پزشکی مشخص شده است کتاب ارزش‌های نسبی نیز ملاک پرداخت بیمه‌‌ها است. بنابراین خدمات پرستاری نیز باید براساس مدل فی فور سرویس تعرفه‌گذاری می‌شد.

دبیرکل خانه پرستار تصریح کرد: خدمات پزشکی که شامل 10 هزار خدمت است براساس 5 معیار ارزشگذاری می‌شوند که از 10 هزار خدمت 9 هزار خدمت مربوط به پزشکان است و مابقی مربوط به سایر گروه‌های پزشکی است؛ اما تنها گروهی که تعرفه مشخصی برای خدماتی که ارائه می‌دهد، ندارد پرستاری است. از سال 86 نیز تا سال 1401 پرستاران پیگیر این موضوع تعرفه‌گذاری بودند و همه سران قوا و حتی رهبری پشت این قانون بودند اما وزارت بهداشت این کار را نکرد و حالتی از تعرفه‌گذاری را اجرا کرد. علت اینکه می‌گویم حالتی نیز به این دلیل است که این کار وزارت بهداشت نه روش است و نه مدل تعرفه‌گذاری. 

آنچه به نام تعرفه‌گذاری اجرا می‌شود، 

نه پشتوانه کارشناسی دارد و نه قانونی

شریفی مقدم با بیان اینکه در زمان اجرای طرح تعرفه‌‌‌گذاری دو سال پیش ما به وزارت بهداشت اعلام کردیم که آن چیزی که می‌خواهید اجرایی کنید نه پشتوانه کارشناسی دارد و نه پشتوانه قانونی، ادامه داد: البته وزارت بهداشت صراحتا در این باره به ما توضیحی نداد و ما از فهوای کلام آنها متوجه شدیم که بودجه‌ای در اختیار وزارت بهداشت قرارداده شده که تقسیم بر تخت‌های بیمارستانی و همچنین تقسیم بر 365 روز سال کرده‌اند براین اساس به عددی رسیده‌اند و برای یک تخت در هر روز مبلغی را به دست آورده که آن را به پرستاران داده‌اند. 

وی تصریح کرد: براین اساس تعرفه پرستاری به این صورت محاسبه می‌شود که هر مریضی که روی تخت‌های عمومی بیمارستانی بستری می‌شود 9 کا ارزش دارد و هر کا نیز 30 هزار تومان است و در نهایت می‌شود 270 هزار تومان، در صورت حساب هر بیماری که در تخت عمومی بستری می‌شود برای هر شبانه روز 270 هزار تومان تعرفه پرستاری در نظر گرفته می شود که این تعرفه برای یک پرستار نیست بلکه برای کل خدماتی است که گروه پرستاری ارائه می‌دهد که شامل پرستار صبح، پرستارعصر، سرپرستار، کمک پرستار، سوپروایزر است. مشکل اصلی ما با اجرای همین به اصطلاح تعرفه است که به اندازه ویزیت یک پزشک هم نیست. در پایان ماه نیز یک مبلغ بسیار کمی براساس این به اصطلاح تعرفه به پرستار تعلق می‌گیرد. در حقیقت مهمترین موضوع اعتراضات جامعه پرستاری به این 

موضوع است.

دبیرکل خانه پرستار خاطرنشان کرد: دیگر مشکل پرستاران موضوع محاسبه فوق العاده خاص است، این هم یک مصوبه است که دولت برای دستگاهها با ضرایب مختلف یک، دو و سه در نظر گرفته است. برای کادر بهداشت و درمان که پرستاران نیز شامل آنها هستند ضریب سه دهم و چهاردهم قرارداده‌اند. این فوق‌العاده خاص به حقوق ثابت پرستاران باید اضافه شود که البته رقم بسیار کمی است و وزارت بهداشت هم آخرین وزارتخانه‌ای بوده است که این قانون فوق‌العاده خاص را اعمال کرده است و معوقاتی از این قانون برای پرستاران وجود دارد که البته مبلغ بسیار ناچیزی است چراکه فوق‌العاده خاص یک سری از کارکنان یک، دو و سه است و برای پرستاران سه دهم و چهاردهم است. 

کار وزیر بهداشت بسیار سخت است. از یک سو با یک سری مطالبات مزمن و انباشته شده از 10 تا 15 سال گذشته و از سوی دیگر با دیوار بلند بی‌اعتمادی که بین جامعه پرستاری و وزارت بهداشت ایجاد شده، مواجه است. چراکه در دوره‌های گذشته به طور مداوم از سوی مسئولان وزارت بهداشت به پرستاران وعده داده شده، اما به وعده‌ها عمل نشده است

اضافه کار اجباری خلاف قانون است

شریفی مقدم تاکید کرد: موضوع دیگری که پرستاران به آن اعتراض دارند بی‌توجهی به قانون ارتقای بهره‌وری است، براساس این قانون پرستار باید ساعات کمتری را در بیمارستان باشد. براساس این قانون پرستار به تبع بخش، تخصص و ... 8 ساعت در هفته از نوبت کاری‌اش کم می‌شود به اضافه اینکه ضریب یک و نیم به کار در شیفت شب و کار در روزهای تعطیل باید اضافه شود و به طور متوسط ساعت کار پرستار به جای 44 ساعت در هفته حدود 32 ساعت در هفته است. هدف قانون‌گذار از وضع این قانون این بوده است که با توجه به فضایی که محل اشتغال پرستار است پرستار ساعت کمتری را در فضای کار باشد اما چون وزارت بهداشت نیرو کم دارد بالاجبار به پرستاران اضافه کار اجباری می‌دهد با اضافه کار اجباری عملا این قانون بی‌اثر می شود.

جذابیت حرفه پرستاری کاهش پیدا کرده و به دلیل مشکلات، عمده پرستاران اقدام به مهاجرت می‌کنند، بخشی از آنها تغییر شغل داده‌اند و در سازمان‌های دیگر فعالیت می‌کنند و یک سری هم ترجیح می‌دهند در خانه بمانند تا با این حقوق سر کار بروند. گروهی هم که الان در بیمارستان‌‌ها فعالیت می‌کنند به شدت تحت فشار هستند

وی ادامه داد: اضافه کار اجباری خلاف قانون است از سوی دیگر نرخ بسیار پایینی حدود 20 هزار تومان برای اضافه کار اجباری پرستاران در نظر گرفته می‌شود. همچنین یکی دیگر موضوعات مورد اعتراض پرستاران موضوع مشاغل سخت و زیان‌آور بودن کار آنها است علیرغم اینکه قانون‌گذار این موضوع را برای پرستاران در نظر گرفته است اما به دلیل کمبود پرستار باز هم این قانون اجرا نمی‌شود. در واقع این‌‌ها مشکلات جامعه پرستاری است که به تدریج طی سال‌‌ها روی هم انباشته شده و در واقع خواسته‌های قانونی جامعه پرستاری است، اما وزارت بهداشت تن به اجرای آن‌‌ها نمی‌دهد. 

کارد به استخوان پرستاران 

شاغل رسیده است

دبیرکل خانه پرستارگفت: همین موضوعات باعث شده که جذابیت این حرفه کاهش پیدا کند و پرستاران راهکارهای مختلفی را برای مقابله با این مشکلات پیدا کرده‌اند از جمله اینکه عمده آنها اقدام به مهاجرت می‌کنند بخشی از آنها تغییر شغل داده‌اند و در سازمان‌های دیگر فعالیت می‌کنند و یک سری هم ترجیح می‌دهند در خانه بمانند تا با این حقوق سر کار بروند. گروهی هم که الان در بیمارستان‌‌ها فعالیت می کنند به شدت تحت فشار هستند. در حال حاضر کارد به استخوان پرستاران رسیده است و می‌گویند اینکه در خانه بمانند ضررش کمتر از این است که به سرکار بروند و این نتیجه سیاست‌های ادوار گذشته در سال‌های مختلف در وزارت بهداشت است و در واقع از زمانی که موضوع تعرفه‌‌‌گذاری مطرح شد طبقه‌ای در وزارت بهداشت حاکم شده است که نه سایر گروه‌‌ها را می‌بیند و نه از آنها شناخت دارد.

اعتماد جامعه پرستاری به وزارت بهداشت در پایین‌ترین حد ممکن قرار دارد و وزیر بهداشت باید در ابتدا اعتماد پرستاران را بازیابی کند؛ این کار نیز نیازمند مذاکره با نمایندگان واقعی جامعه پرستاری در یک کارگروه است

شریفی مقدم در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره کوچک بودن صندوق پرستاری گفت: خواسته جامعه پرستاری این است که خدمات پرستاران را همچون پزشکی و سایر گروه‌های پزشکی محاسبه کنند. اگر خدمات پرستاری با همان روش محاسبه شود کارانه یک پرستار حداقل برابر حقوقش می‌شود. اگر خدمات پرستاری به صورت واقعی محاسبه شود این صندوق بزرگ می‌شود منتها دوستان در وزارت بهداشت مسیر را اشتباه رفته‌اند. 

وی در پاسخ به این سوال که با توجه به اظهارات روزهای اخیر وزیر بهداشت درباره رفع مشکلات پرستاران آیا وزیر بهداشت می‌تواند این مشکلات را حل کرده و به اعتراضات پرستاران پایان دهد، گفت: کار وزیر بهداشت بسیار سخت است. از یک سو با یک سری مطالبات مزمن، انباشته شده از 10 تا 15 سال گذشته و از سوی دیگر با دیوار بلند بی‌اعتمادی که بین جامعه پرستاری و وزارت بهداشت ایجاد شده، مواجه است. چراکه در دوره‌های گذشته به طور مداوم از سوی مسئولان وزارت بهداشت به پرستاران وعده داده شده، اما به وعده‌ها عمل نشده است. 

درخواست جامعه پرستاری 

اجرای قانون است

دبیرکل خانه پرستار یادآور شد: در حقیقت اعتماد جامعه پرستاری به وزارت بهداشت در پایین‌ترین حد ممکن قرار دارد و وزیر بهداشت باید در ابتدا اعتماد پرستاران را بازیابی کند و برای این کار باید با نمایندگان واقعی جامعه پرستاری در کارگروهی صحبت کند. در حال حاضر با افرادی برای این کار مذاکره شده است که مسبوق به سابقه هستند. این افراد نه توان دفاع و نه انگیزه دفاع  و نه شناخت و درک صحیحی از مشکلات بدنه پرستاری را دارند. بنابراین باید نمایندگانی از همین پرستاران در کارگروه‌‌ها باشند و نه نمایندگان مدیریت شده. 

شریفی مقدم در گفت وگو با «توسعه ایرانی»: مشکل عدم اجرای قانون تعرفه‌‌‌گذاری فقط وزارت بهداشت است و ما نباید در این خصوص بجز وزارت بهداشت مشکل را در جای دیگری بررسی کنیم

شریفی مقدم تاکید کرد: معتقدم حاکمیت می‌خواهد این موضوع رفع شود و خواسته پرستاران هم همین اجرای قانون است و بنابراین باید کارگروه با حضور نمایندگان همین پرستاران تشکیل شود و اولویت‌بندی صورت بگیرد و یک سری اقدامات کوتاه مدت داشته باشند و به تدریج مابقی این خواسته‌‌ها را که همان اجرای قانون است، اجابت کنند. معتقدم که الان فضای عمومی همراه این است که مشکلات پرستاری رفع شود. در جلسه هیات دولت در هفته گذشته نیز موضوع پرستاران مطرح شد. 

وی گفت: رئیس‌جمهور هم خوشخبتانه با مشکلات حوزه نظام سلامت آشنا است، دغدغه‌های جامعه پرستاری را می‌داند و شناخت خوبی از جامعه پرستاری دارد و این فرصتی برای جامعه پرستاری است اما باید اول از همه اعتماد جلب شود.