صدای کودکان کار باشیم

خانه‌‌های کودک به رسم هر ساله تلاش می‌کنند در روز کارگر، کودکان کار برای یک روز هم شده کودکی کنند و ساعاتی هر چند کوتاه واقعیت زیسته زندگیشان را از یاد ببرند. کودکانی که با جنگ و اشغال کشورشان توسط طالبان برای کمک به اقتصاد خانواده در افغانستان در بازار کار رها شده‌اند و هیچ قانونی از حقوقشان حمایت نمی‌کند. کودکانی که شناسنامه ندارند، هویت ندارند، حق شکایت ندارند، ترس از دستگیری و رد مرز شدن هم امسال همراه خواب و بیداریشان شده است. هنوز طعم شیرین کودکی کردن و بازی و شادی خانه کودک در جانشان است که سه نفر از آنان توسط ماموران لباس شخصی دستگیر و به اردوگاه ورامین برده می‌شوند. این سه نفر کارت داشتند و با پیگیری کارفرما و دادن ۱۵۰ هزار تومان برای کرایه ماشین هر نفر به محل کارشان برمی‌گردند. 

چهار نفر از کودکان خانه کودک می‌گویند: دفعه قبل که ما را به اردوگاه بردند گفتند حالا که کارت دارید باید محوطه را تمیز کنید تا آزادتان کنیم. 

واقعا کدام قانون شرعی، عرفی و اخلاقی اجازه چنین برخوردی را با کودکان به ما بزرگسالان مسئول می‌دهد؟

 با وجود حساسیت جامعه نسبت به مساله کار کودکان هنوز هیچ نهادی مسئول رسیدگی، حمایت و پاسخگویی به این مساله نشده است و به نظر می‌رسد به جای رسیدن به شرایط مطلوب و بهبود شرایط کودکان کار، وضعیت زندگی این گروه از کودکان به فلاکت و نابسامانی بیشتر نزدیک می‌شود. 

چنانچه به وضعیت کودکان کار توجه درخور و رسیدگی نشود، آسیب‌های اجتماعی فراگیر و فراگیرتر می‌شود. 

دولت براساس قانون حمایت از اطفال و نوجوانان موظف به حمایت از کودکان کار است و باید با استثمار کودکان مبارزه جدی شود. در قانون بودجه که برای نهادهای مختلف بودجه‌‌های میلیاردی در نظر گرفته شده کودکان کار کجا هستند؟ در برنامه توسعه هفتم حتی نامی از کودکان کار برده نشده است، هرچند که در برنامه ششم توسعه که قرار بود ۲۵ درصد از تعداد کودکان کار کاسته شود نیز برنامه‌ریزی دقیقی انجام نشد و موفقیت چشمگیری دربرنداشت. 

کودکان حق رای و شکایت ندارند و صدایشان به جایی نمی‌رسد. سازمان‌‌های غیردولتی و سمن‌‌های حوزه کودکان هم که حامی و صدای این کودکان هستند با صدها مانع و محدویت جدی روبرو شده‌اند. قانون ممنوعیت و اقدام فوری برای محو بدترین اشکال کار نیز از تعهدات دولت حذف شده است. زباله‌گردی از بدترین اشکال کار است و هر روز شاهد حضور کودکان در این حوزه هستیم. 

در این شرایط جامعه از مسئولان محترم که هر روز طرح جدید ارائه می‌کنند و می‌خواهند با برقراری قرارگاه‌‌ها مساله کودکان کار را حل کنند و بودجه‌‌هایی را دریافت کرده‌اند انتظار پاسخگویی شفاف دارد. شرایط به گونه‌ای پیچیده شده است که بدون مساعدت همگانی کاهش و لغو کار کودک امکان ندارد.