کتاب و نابرابری مطالعاتی

علی ربیعی

۲۵ بهمن روز جهانی اهدای کتاب نامیده شده است. اهدای کتاب و تاسیس کتابخانه‌های عمومی بیش از آنکه توسط حکومت در ایران دنبال شود در جامعه سنتی ایران یک حرکت اجتماعی و در سنت ایرانی نوعی خیر جمعی دارای ریشه‌های دیرین  است. 

گسترش فرهنگ کتابخانی علاوه بر کارکرد توانمندسازی آن، دارای کارکردهای فرهنگی قوی نیز هست. در سال‌های اخیر با گران شدن کاغذ و به تبع آن کتاب، بخش عظیمی از فرزندان سرزمینمان قادر به خرید کتاب نیستند. 

مطالعات نشان می‌دهد بخش عظیمی از مناطق مرزی و استان‌های توسعه‌نیافته و حاشیه‌نشینان شهرها و حتی مناطق مسکونی حاشیه‌ای در اطراف تهران فاقد کتابخانه‌های در دسترس و وسایل و کتاب‌های کمک آموزشی هستند که موجب بازماندگی از تحصیل می‌شود. 

در بازدیدهایی که از مراکز نگهداری کودکان بی‌سرپرست به ویژه فرزندان دچار معلولیت و نیز مراکز سالمندی به عمل آمد مشاهده شد که حتی این مراکز نیز فاقد کتابخانه هستند، این در صورتی است که قرار گرفتن کتاب در سبک زندگی این افراد در مراکز نگهداری می‌تواند کمک شایانی در تغییر روحیه و تفکر آنها داشته باشد. 

خوشبختانه سازمان‌های مردم نهاد و خیریه در سال‌های اخیر در جهت ایجاد کتابخانه‌های سیار و اهدای کتاب فعالیت‌های خود را سامان داده‌اند.شکل‌گیری پویشی برای اهدای کتاب‌های اضافی و اهدا به جامعه هدف می‌تواند اقدامی زیربنایی برای توانمندسازی باشد.  

این نیز اقدام خیر است که در گفت‌وگوی خیر جمعی، همگان را برای مشارکت در پویش‌های اهدای کتاب دعوت کنیم تا هر ایرانی علاوه بر دسترسی به کتاب به فرصت برابر در مطالعه دست یابد.