با ادامه روند تولید خودروی بی‌کیفیت؛
خودروسازان مرکز نگهداری معلولان بسازند!
در دنیا به ازای هر ۱۰۰ مجروح تصادف رانندگی یک نفر فوت می‌کند، در کشور ما به ازای هر ۱۰۰ مجروح رانندگی بیش از ۱۰ نفر فوت می‌کنند چرا که ایمنی خودروها پایین است و استحکام بدنه مناسبی ندارند. همه اتوبوسها و اغلب سواریها تولید داخلند و خیلی کم از خارج وارد می‌شود. هیچ کدام از این وسایل نقلیه کیفیت و استحکام بدنه مناسبی ندارند همین عامل منجر به بالا رفتن تلفات رانندگی می‌شود.
آذر فخری، روزنامه‌نگار
ایران رکورد دار تصادفات رانندگی و تعداد کشته‌ها در این حوادث است، این تصادفات علاوه بر این که کشته‌های زیادی برجای می‌گذارد اما آمار مجروحان و زخمی‌ها بسیار بیشتر است. معمولا در برخورد با هر تصادفی تمام حواس‌ها به سمت تعداد کشته شدگان معطوف می‌شود و مردم بلافاصله در برخورد با یک صحنه تصادف از تعداد کشته‌ها می‌پرسند و به تعداد زخمی‌ها و مجروحان و حتی نوع مجروحیت حادثه‌دیدگان توجهی نمی‌شود. در رسانه‌ها هم معمولا به تعداد معلولین ناشی از تصادفات اشاره نمی‌شود در حالی‌که هزینه یک معلول به مراتب بیشتر از هزینه یک فوتی است. موضوعی که اغلب ما از آن غافلیم همین تعداد زخمی‌های حوادث رانندگی است، آمارهای میلیونی که از تعداد زخمی‌ها ارائه می‌شود حقیقت تلخی را نشان می‌دهد، بعضی از زخمی‌هایی که در حوادث رانندگی دچار مصدومیت می‌شوند دیگر هیچ‌گاه به زندگی عادی خود برنمی‌گردند و باری بر دوش خانواده و جامعه‌ای می‌شوند که از هیچ جهت آمادگی پذیرش و زیرساخت‌های لازم برای ارائه خدمات به آن‌ها را ندارد. پرسش اساسی این است که چرا سازمان‌های مربوطه هم‌چنان از عملکرد ضعیف خودشان دفاع می‌کنند و هم‌چنان اصرار دارند «عامل انسانی» را به‌عنوان مقصر اصلی تصادفات معرفی کنند، در حالی‌که بررسی‌های علمی و تحقیقات میدانی نشان می‌دهد با این‌که عامل انسانی ۷۰ تا ۹۰ درصد در تصادفات نقش دارد ولی بیش از ۹۰ درصد علل تلفات ناشی از تصادفات رانندگی مربوط به «عوامل جاده‌ای» و «وسیله نقلیه» می‌باشد که از ایمنی مناسب و استانداردهای لازم برخوردار نیستند.
خبر و شکایت
مدیرکل مشارکت‌های مردمی و توانمندسازی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به این‌که سالانه ۲۰ هزار نفر در سوانح جاده‌ای کشته می‌شوند گفت: تاکنون هیچ مرکز نگهداری از معلولان یا بیمارستان سوانح سوختگی توسط «شرکت‌های خودروساز» احداث نشده است و این خود نشان دهنده این است که، صنایع مسئولیت اجتماعی‌شان را نمی‌پذیرند. کوزهگرمعتقد است ضریب ایمنی خودروهای خارجی بیشتر است واگر تصادف هم صورت گیرد، تلفات آن‌ها به دلیل همین ضریب ایمنی، کمتر است. در حالی که خودرو سازان داخلی که آسیب‌رسان‌ترین شرکتها و سازمان‌هایی در صنایع هستند و سالانه چهار برابر تعداد کشته‌ها و معادل ۸۰ هزار نفر مصدوم تحویل می‌دهند که این افراد باید تحت پوشش بهزیستی قرار گیرند.
آمار خونین تصادفات!
بر اساس آمار، در دنیا به ازای هر ۱۰ هزار خودرو حدود ۹ نفر کشته می‌شوند، در حالی که ایران به ازای این تعداد خودرو، ۳۷ تن کشته می شوند.
اگر میانگین ۲۳ تا ۲۷ هزار کشته در حوادث رانندگی در طول سال را همراه با میانگین ۲۵۰ هزار زخمی این حوادث در نظر بگیریم، گویی هر سال در ایران یک زلزله بزرگ با این مقدار کشته و زخمی اتفاق می‌افتد. هم‌چنین تعداد تلفات جاده‌ای کشور در سال با تلفات یک جنگ تمام عیار برابری می‌کند.
طبق گزارش رسمی سازمان پزشکی قانونی در سال 95، 333 هزار و 66 مصدوم تصادف به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کرده‌اند که این تعداد نسبت به سال گذشته 6.4 درصد افزایش یافته است.65.4 درصد کشته‌های تصادفات مربوط به جاده‌های برون شهری،27.3 درصد در راه‌های درون شهری ،6.9 درصد در جاده‌های خاکی و روستایی و محل تصادف 0.3 درصد موارد نامعلوم بوده است. در ۱۰ سال گذشته آمار قربانیان ناشی از تصادفات جاده‌ای ۲۳۵ هزار و ۵۰ نفر بوده است. طی همین ۱۰ سال دو میلیون ۲۲۱ هزار و ۸۱۰ نفر مصدوم شده‌اند. ۷/۴۱ در صد از تلفات ناشی از تصادفات جاده‌ای مربوط به جوانان زیر ۲۹ سال است؟ آمار مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات جاده‌ای طی ۱۰ سال گذشته با آمارشهدا و جانبازان هشت سال دفاع مقدس برابری می‌کند؟ معلولیت ناشی از تصادفات سه میلیون نفر در سال است؟ در آمار تصادفات رانندگی در سال گذشته «پراید» با ۲۴ درصد بیشترین میزان مشارکت در تصادفات را داشته است؟
در 90سال گذشته دولتهای ما کار خاصی برای کاهش تصادفات رانندگی نکردهاند و این معضل جزو اولویت‌های‌شان نبوده است، تنها کاری که کرده‌اند افزایش جرایم تخلفات بوده که هیچ‌گونه اثر بازدارندگی نداشته و تنها به منبع درآمد دولت‌ها تبدیل شده است
یک تحقیق نیز در این زمینه از سوی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی نیز صورت گرفته است. نتایج این برآورد تاکید دارد هزینههای اقتصادی و اجتماعی تصادفات رانندگی در کشور ما بالغ بر 8 درصد تولید ناخالص داخلی است. هزینه مذکور برای سال 90 معادل 519 هزار میلیارد ریال است. اگر بخواهیم همین 8 درصد را برای سال 95 با تولید ناخالص داخلی ۶۶۹۱.۱ هزار میلیارد ریال محاسبه کنیم این هزینه بیش از 535 هزار میلیارد ریال خواهد بود.
معلولیت، 10 برابر کشته‌ها
۹۰ درصد قطع نخاعی‌های کشور در اثر تصادفات درون شهری و جاده‌ای اتفاق افتاده؛ در هر تصادف یک ضربه خفیف در اتصال بین گردن و جمجمه می‌تواند فرد را به کما ببرد یا عوارض رفتاری و روانی برای او ایجاد کند.
در اسفند سال گذشته وزیر بهداشت وقت به آمار کشته‌های تصادفات اشاره کرده و گفته بود:« ۱۰ برابر آمار کشته‌ها معلولیت داریم و باید دو تا سه هزار میلیارد هزینه کنیم؛ از طرف دیگر «خانواده»های آن‌ها آسیب می‌بینند، «زندان»ها پر از افرادی می‌شود که بیمه ندارند و باید فکری کرد. مایه تاسف است آمار تلفات کشته ما در حوادث رانندگی از متوسط کشورهای آفریقایی بالاتر است.»
خودروهای بی‌کیفیت و معلولیت
مسئول تصادفات جاده ای کیست؟ مدرس سلامت شغلی رانندگان حرفهای در پاسخ می گوید:« تصادفات رانندگی متولی خاصی ندارد. به عبارتی کسی نیست که یقه‌اش را بگیریم و بگوییم فلان جا کوتاهی کرده‌اید. «پلیس» می‌گوید:« به من ربطی ندارد و جاده خراب است.» وزارت راه می‌گوید:«راننده چرت زده و باعث تصادف شده.» راننده هم می‌گوید:« هیچ ربطی به من ندارد.»
خودروسازان هم‌چنان اصرار دارند «عامل انسانی» را به‌عنوان مقصر اصلی تصادفات معرفی کنند، در حالی‌که بررسی‌های علمی و تحقیقات میدانی نشان می‌دهد بیش از ۹۰ درصد علل تلفات ناشی از تصادفات رانندگی مربوط به «عوامل جاده‌ای» و «وسیله نقلیه» است که از ایمنی مناسب و استانداردهای لازم برخوردار نیستند
مرتضی شمسی می‌گوید:«این‌ها هیچ کدام مقصر نیستند؛ چون آموزش ندیده‌اند و سواد ترافیکی ندارند. راننده ایرانی نمی‌داند سرعت 120 کیلومتر بر ساعت متناسب با شرایط جاده‌ای و خودروهای ما نیست. اگر بخواهیم بدانیم از حیث آماری چرا کشور ما مرگ‌بارترین حوادث جاده ای را در دنیا دارد باید به چهار علت مهم در تصادفات رانندگی «انسانی، جاده‌ای، وسیله نقلیه و عوامل محیطی» اشاره کنیم. این‌ها زنجیروار به هم متصلند و هنگامی که در یکی از این عوامل مشکل و خللی باشد تصادف اتفاق می‌افتد.» این پژوهشگر معتقد است، ما مسیر را گم کرده‌ایم چرا که دلیل نخست را که «عامل انسانی» است فقط در نظر می‌گیریم و همیشه راننده را مقصر می‌دانیم.شمسی تاکید می‌کند «عامل جاده‌ای» 15 تا 20 درصد در تصادفات رانندگی نقش دارد، اما آن‌قدر روی عامل جاده‌ای صحبت نمی‌کنیم و از «نقاط حادثه‌خیز و جاده‌های غیر استاندارد» حرف نمی‌زنیم. به گفته شمسی، «خودرو و وسیله نقلیه» 10 درصد در تصادفات نقش دارد و در کشورهای پیشرفته این رقم زیر یک درصد است. پایین بودن ایمنی خودروها، نقص فنی وسیله نقلیه و استفاده نادرست از آن شایع‌ترین علل تصادفات ناشی از عامل وسیله نقلیه است. بررسی‌ها نشان می دهد فرسوده بودن خودرو و نقص سیستم ترمز درصد قابل توجهی از تصادفات را به خود اختصاص می‌دهد. او در همین زمینه توضیح می‌دهد:« متوسط سن قانونی وسیله نقلیه در دنیا کمتر از 10سال است، اما در ایران خودروهای بالای 30 سال هنوز در جاده‌ها تردد می‌کنند، پیکان مدل سال 1340 در جاده‌های کشور تردد می‌کند. هر اندازه مدل خودرو پایین‌تر باشد آمار تصادفات بالا می‌رود، با این حال هیچ سازمان و نهادی در این‌باره جواب‌گو نیست. قانونی در زمینه ممنوعیت تردد خودروهای سن بالا وجود ندارد.»
شمسی در ضمن این گفت‌وگو، به کیفیت پایین خودروهای تولید داخل اشاره می کند: «در دنیا به ازای هر 100 مجروح تصادف رانندگی یک نفر فوت می‌کند، در کشور ما به ازای هر 100 مجروح رانندگی بیش از 10 نفر فوت می‌کنند چرا که ایمنی خودروها پایین است و استحکام بدنه مناسبی ندارند. همه اتوبوسهای جاده‌ای و اغلب سواریها تولید داخلند و خیلی کم از خارج وارد می‌شود. هیچ کدام از این وسائل نقلیه کیفیت و استحکام بدنی مناسبی ندارند همین عامل منجر به بالا رفتن تلفات رانندگی می‌شود.» به باور شمسی، هر چند باید روی ایمنی خودروها متمرکز شویم و حتی جاده ها را به استانداردهای جهانی نزدیک کنیم. مردم ما رفتار ترافیکی و الگوی مناسب ترافیکی ندارند. الگوی ترافیکی ما سنتی است، راننده‌ها فقط رانندگی می‌کنند که از مبدا به مقصد برسند این‌که چه‌طور برسند مهم نیست و حتی ابتدایی‌ترین قوانین را هم رعایت نمی‌کنند. آن‌چه هیچ‌وقت در آمار گفته نشده آمار 40 هزار معلول و از کار افتاده ناشی از تصادفات رانندگی است که هزینه‌ای به مراتب فراتر به اقتصاد خانوار وارد می‌کند. ایران از نظر آمار تصادفات جاده‌ای در بین 190 کشور جهان از آخر رتبه دوم را دارد. شمسی تصادفات رانندگی در ایران را به یک جنگ تمام عیار تشبیه می‌کند و معتقد است، در 90سال گذشته دولتهای ما کار خاصی برای کاهش تصادفات رانندگی نکردهاند و این معضل جزو اولویت‌های‌شان نبوده است، تنها کاری که کرده‌اند افزایش جرایم تخلفات بوده که هیچ‌گونه اثر بازدارندگی نداشته و تنها به منبع درآمد دولت‌ها تبدیل شده است. تنها راه حل این معضل آموزش است و آموزش باید از مهدکودک شروع شود و تا دانشگاه ادامه یابد. تا زمانی که فرهنگ ترافیکی به مردم آموزش داده نشود وضع به همین منوال خواهد ماند. وزارت آموزش‌وپرورش، صدا وسیما، بهداشت و درمان، وزارت علوم، بهزیستی و فرهنگ و ارشاد باید فرهنگ ترافیکی را در جامعه حاکم کنند. این‌که همه‌چیز را به گردن هم بیندازیم مشکلی را حل نمی‌کند.
دیدگاه تان را بنویسید