تخس اموال عمومی در هزارتوی نهادهایی که نگران نظارت نیستند
این بار «اوقاف گیت»؛ حیاط خلوت فساد
سعیده علیپور
فعال رسانه‌ای که پیشتر در افشای ماجرای «سیسمونی گیت» عروسِ رئیس مجلس شورای اسلامی نام‌آشنا شده و حتی حکم قضایی گرفته بود، به تازگی پرده از ماجرای اجاره یکی از بزرگترین و دیدنی‌ترین و به قولی لاکچری‌ترین موقوفات چند صد هکتاری استان قزوین آن هم به ماهی یک‌میلیون تومان برداشت! سندهای منتشر شده نشان می‌دهد این بار هم پای عروس خانواده یکی از مسئولان تراز اول کشور در میان است.
روز یکشنبه بود که وحید اشتری، در توئیترش خبر داد یک موقوفه ۱۵۰ هکتاری متعلق به حسینیه امینی‌ها و یک دامداری هزار راسی تنها به مبلغی ناچیزی، به مونا چایچیان به مدت سه سال اجاره داده شده است. بررسی‌های او نشان می‌داد که فرد مذکور عروس مهدی خاموشی، رییس سازمان اوقاف و امور خیریه، کشور است و حتی در کمال شگفتی در قراردادها نیز به‌طورواضح و بدون نگرانی از نهادهای نظارتی، آدرس خانه خاموشی ذکر شده است.
این رشته توئیت که اسناد و ضمایم و توضیحات مبسوطی هم شاملش می‌شود، خیلی زود بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها پیدا کرد. در حالی که بسیاری خبرهایی از این دست را در یکی دو دهه اخیر پرتکرار ارزیابی و از برخورد با عاملان آن ابراز ناامیدی کردند، برخی نیز آن را فتح باب پرداختن به حیاط خلوت نهادها و سازمان‌ها و ارگان‌هایی دانستند که بدون نظارت و بازرسی، قراردادها و معاملات سودده و از محل بیت‌المال را بدون ترس از افکار عمومی منعقد می‌کنند.
البته بعد از این توئیت و حواشی گسترده آن، دیروز سازمان اوقاف هر چند سعی کرد با انتشار بیانیه‌ای در این خصوص توضیحاتی ارائه کند، اما این توضیحات از نظر بسیاری صورت مسئله را پاک نکرد.
این سازمان ضمن تایید واگذاری اعلام کرد که «موقوفه مذکوره از نوع موقوفات «غیرمتصرفی» است که تولیت خاص دارد و قرارداد مذکوره ایشان بدون دخالت ریاست سازمان به تایید تولیت موقوفه رسیده است».
این بیانیه با اشاره به توئیت اشتری ادامه داده است: «حال، مشخص نیست که این فعال رسانه‌ای چرا انتقال حق نسق بین دو نفر را که در جامعه جاری و ساری است و عمومیت دارد، مثل حق سرقفلی، بدین گونه به سازمان اوقاف نسبت داده است و کافی است مردم فهیم با دید کارشناسانه موارد منتشره ایشان را با سند ارائه شده توسط خود وی تطبیق دهند تا متوجه سلامت نحوه‌ی نظارت سازمان بر قراردادها شوند و متوجه شوند که مسئول محترم سازمان بی‌دلیل مورد هجمه قرار گرفته است، زیرا که مسئول سازمان هیچ‌گونه رابطه و دخالتی در این قرارداد نداشته و تاکنون تولیت موقوفه‌ی یادشده را ملاقات نکرده است».
همچنین در این بیانیه سازمان اوقاف و امور خیریه وحید اشتری را به شکایت قضایی تهدید کرده و نوشته است: «حق شکایت سازمان از این فعال مجازی محفوظ بوده و اقدام خواهد شد».
این توضیحات که از منظر بسیاری عذر بدتر از گناه بود، این سوال را از سوی برخی فعالان فضای مجازی مطرح کرد که متولیان موقوفه «غیرمتصرفی» مذکور چرا باید چنین مجموعه‌ای با این میزان وسعت و ظرفیت را با این مبلغ اندک به فردی واگذار کنند که اتفاقا نسبتی چنین نزدیک با فردی دارد که چند ماه پس از عقد این قرارداد رئیس سازمان اوقاف می‌شود و در آن زمان نیز نفوذ قابل توجهی در این سازمان داشته است؟ این در حالی است که اجاره ملک و زمین در استان و شهر قزوین رقمی به مراتب بالاتر از این عدد است و عدد ذکر شده در این قرارداد عملا رقمی است مساوی با صفر و برای خالی نبودن بخش مربوط به مبلغ در قرارداد.
حتی کمتر از یک میلیون تومان!
در حالی که برخی از حامیان سازمانی و توئیتری اوقاف سعی در کتمان ماجرای افشا شده داشتند و اجاره این حسینه به این مبلغ ناچیز را امکانپذیر نمی‌دانستند، ابوالفضل امینی‌ها، روز دوشنبه ۲۹ خرداد در گفت‌وگو با ایلنا گزارش‌ها درباره اجاره دادن اراضی این موقوفه به عروس رئیس سازمان اوقاف را تایید کرد.
وارث خانواده امینی‌ها ضمن تأیید صحت اجاره موقوفات چند صد هکتاری استان قزوین به عروس حجت‌الاسلام خاموشی، گفت: «در خبرها آمده که این اراضی با یک میلیون تومان اجاره به خانم چایچیان واگذار شده درحالی که اجاره بهای ماهانه حدوداً 900 هزار تومان ماهانه است».
وحید اشتری، در توئیترش خبر داد که یک موقوفه ۱۵۰ هکتاری متعلق به حسینیه امینی‌ها و یک دامداری هزار راسی تنها به مبلغ یک میلیون تومان، به مونا چایچیان، عروس مهدی خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه، کشور اجاره داده شده است
فرزند متولی خانه-حسینیه تاریخی امینی‌ها با بیان این مطلب که کل ماجرای اجاره این اراضی به دوره پیش از ما مربوط است، افزود: «این اتفاق تازه‌ای نیست، دست‌کم ۴ تا ۵ سال از آن می‌گذرد و این خانم همچنان به‌عنوان مستاجر اوقاف قرارداد دارد».
«به ما فشار می‌آوردند که صدایش را درنیاوریم»
امینی‌ها ادامه داد: «من وقتی روی کار آمدم دیدم این خانم مستاجر ماست؛ اما به ما فشار می‌آوردند که صدایش را درنیاوریم».
وی توضیح داد: «روال اجاره موقوفه اینگونه است که مستأجرها اجاره را سالی یکبار پرداخت می‌کنند و در صورت پرداخت، قراردادشان ۳ سال به ۳ سال تمدید می‌شود. ما که روی کار آمدیم دیدیم ایشان هم جزء صدها مستاجر ما هستند و ما تاکنون به کسی نگفته بودیم».
فرزند متولی خانه-حسینیه تاریخی امینی‌ها اضافه کرد: «گویا اجاره‌نامه دست خیلی‌ها از جمله کارکنان اوقاف، متولی قبلی و اوقاف تاکستان بوده اما من نمی‌دانم چه کسی آن را به بیرون نشر داده و رسانه‌ای کرده است». امینی‌ها در پاسخ به جزئیات ماجرا گفت: «من دنبال دردسر نمی‌گردم، فقط بدانید که این موضوع به دوره قبلی برمی‌گردد و امضای متولی دوره قبل، پای قراداد، صحت مطلبم را گواهی می‌کند».
فرزند متولی خانه-حسینیه تاریخی امینی‌ها بیان کرد: «من خودم الان شرایط دادگاهی دارم و با اداره اوقاف درگیرم. دادگاه به تازگی به نفع من رأی داده و من دوست داشتم مدتی آرامش داشته باشم و نمی‌دانم چه کسی با چه هدفی این خبر و اسناد را منتشر کرده است».
برخی افشاگری اخیر در خصوص قرارداد عروس رییس سازمان اوقاف را فتح باب پرداختن به حیاط خلوت نهادها و سازمان‌هایی دانستند که بدون نظارت و بازرسی، قراردادها و معاملات سودده و از محل بیت‌المال را بدون ترس از افکار عمومی منعقد می‌کنند
حیاط خلوت فساد
در حالی که خبر این قرارداد عجیب، فضای مجازی را به شدت متاثر کرده بود، نه خبرگزاری‌های حامی دولت در این باره جزئیاتی منتشر کردند و نه اوقاف توضیحات بیشتری در خصوص این قرارداد عجیب ارائه داد. در این میان کاربران زیادی از چنین قراردادی ابراز شگفتی کردند. کاربری در توئیتر نوشت: «۱۵۰ هکتار به مبلغ ۳۴۰ میلیون یعنی تقریبا هر متر ۲۲۷ تا تک تومن! و تحقیقا خیلی ارزان‌تر از یک متر موکت! به نظرم خوب خریده!».
کاربری هم با اشاره به سخنان وزیر مستعفی کار که گفته بود قادر است با یک میلیون تومان برای هر جوان شغل ایجاد کند؛ در توئیتر نوشت: «حالا فهمیدید چطوری میشه با یک میلیون تومن کار تولیدی کرد؟ حق دارید! پدر شوهر خوبی نداشته‌اید!».
«اوقاف گیت» و احتمال قطورتر شدن پرونده اشتری!
اما بسیاری هم به فساد سیستماتیک در مجموعه‌های بدون نظارتی چون سازمان اوقاف اشاره داشتند. وحید اشتری خود البته بیش از همه به قلب این ماجرا زد و در رشته توئیت افشای ماجرای قرارداد مذکور نام «اوقاف‌گیت» بر آن نهاد و نوشت: «این ماجرای عروس آقای خاموشی وجه نمادین قابل تاملی دارد. پیشتر که هفته‌ای یک خبر از بازداشت مدیران اوقاف می‌آمد چند مرتبه نوشتم این دستگیری‌ها اهمیت ندارد. اوقاف بدون هرگونه نظارت و بازرسی رسما تبدیل به حیاط خلوت فساد در کشور شده است و باید در مورد آن ساختار حرف زد...چنین سطحی از تعارض منافع در بخشی از نظام حکمرانی بدون حساب‌کشی و نظارت قدری قابل تامل نیست».
او حتی این سوال را مطرح کرد که «افشاگری چه زمانی موضوعیت پیدا می‌کند؟ زمانی که چنین سامانه‌هایی با دسترسی عموم مردم وجود ندارد که هر کسی بتواند بنشیند سرچ کند و افرادی که با هر شرایطی ملک گرفته‌اند را ببیند ...چند دهه زمان برای شفاف کردن این اموال و املاک لازم است؟».
در این میان بسیاری معتقدند وحید اشتری که پیشتر به دلیل افشای «سیسمونی‌گیت» خانواده قالیباف به دو سال زندان و محرومیت از فعالیت در رسانه‌ها و فضای مجازی محکوم شد، بعد از افشاگری اخیر هم باید منتظر اجرای حکم قبلی و قطورتر شدن پرونده‌اش باشد. این در حالی است که انتظار می‌رود، اشاره به این موضوع راه را برای نظارت بر سازمان‌ها و ارگان‌هایی از قبیل سازمان اوقاف باز کرد. سازمان‌هایی که شائبه تخلف در آنها نه تنها اعتماد عمومی را از میان می‌برد که سنت ملی و مذهبی وقف را هم در منظر مردم تیره و تار می‌کند و به نوعی آن را از میان می‌برد.
دیدگاه تان را بنویسید