ضرورت تابو‌شکنی ازدواج زنان سالمند

رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان  با بیان اینکه جمعیت زنان سالمند «تنها» چهار برابر مردان است،گفت: تنها زیستن یکی از چالش‌های اساسی زنان سالمند است چون شانس ازدواج مجدد را ندارند و ضروری است تابوی ازدواج زنان سالمند در جامعه شکسته شود.

به گزارش ایسنا، حسام‌الدین علامه افزود: براساس آمار به ازای هر ۵ درصد مرد سالمند، ۲۰.۵ درصد سالمندان زن تنها زندگی می‌کنند.

او به آسیب‌شناسی پدیده زنانه شدن سالمندی در ایران پرداخت و اظهار کرد: در دوران سالمندی، سالمندان مرد شانس ازدواج مجدد را دارند و کمتر تنها هستند ولی زنان سالمند به لحاظ مسائل فرهنگی این امکان را ندارند.

وی ادامه داد: در سال‌های گذشته به دلیل تولد بیشتر نوزادان پسر که ۱۰۷ نوزاد پسر به ازای تولد ۱۰۳نوزاد دختر بود و فوت ناشی از حوادث کاری در مردها، جنسیت سالمندی مردانه بود ولی از سال ۸۵ به بعد، به دلیل کنترل عوامل مهمی چون عوارض زایمان، مرگ و میر مادران در هنگام تولد و دوران بارداری و افزایش مهاجرت مردان، جنسیت سالمندی در کشور زنانه شده است و بر اساس آمار سال ۹۵ به ازای هر ۱۰۰ زن سالمند، ۹۷ مرد سالمند وجود داشت که در سال ۱۴۰۰ به ازای هر ۱۰۰ زن سالمند ۹۲ مرد سالمند زندگی می‌کند. به گفته رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان، بر اساس آمار بعد از ۸۵ سالگی مجدد تعداد مردان سالمند بیشتر می‌شود و جنسیت سالمندی مردانه می‌شود.

وی همچنین در ادامه سخنان خود به پدیده «زنان سالمند فرهیخته» نیز اشاره و با بیان اینکه امروزه ما با پدیده زنان سالمند فرهیخته هم مواجه‌ایم، تصریح کرد: میزان ازدواج در زنان دارای تحصیلات تکمیلی کمتر است و در حقیقت میزان تجرد قطعی در زنان فرهیخته بیشتر شده است.

به گفته او هم اکنون الگوی تنهازیستی در میان زنان سالمند بیش از چهار برابر مردان سالمند است. در یک دهه اخیر تعداد زنان سالمند تنهازیست دو برابر شده است. با تغییر سبک زندگی و افزایش تعداد زنان سالمند مجرد قطعی و مطلقه نیم‌رخ زنان سالمند تنها در 30 سال آینده تغییر خواهد کرد به‌گونه‌ای که در 30 سال آینده تعداد زنان سالمند تنها، 3 برابر می‌شود و در میان آنها شمار زنان با تجرد قطعی افزایش پیدا می‌کند. آنها باسوادتر از زنان سالمند تنهای کنونی هستند، مهارت بیشتری در بهره‌گیری از تکنولوژی دارند و بخش مهمی از شبکه اجتماعی زنان سالمند تنها در 30 سال آینده در فضای مجازی شکل خواهد گرفت. آنها از پایگاه اجتماعی بالاتری برخوردارند، به احتمال زیاد درآمد و وضعیت اقتصادی بهتری دارند، اما به دلیل نداشتن فرزند یا محدود بودن ابعاد خانواده، حمایت‌های غیر رسمی آنها به گونه چشمگیری کاهش می‌یابد. به همین دلیل لازم است برای حمایت‌های رسمی از زنان سالمند تنهای 30 سال آینده از اکنون برنامه‌ریزی بشود.

علامه معتقد است که در راستای حمایت از زنان سالمند تنها، با توجه به افزایش آمار دختران دچار تجرد قطعی باید قانون‌گذار یک نوع حمایت ویژه برای مسکن آنها در زمان فوت پدر و مادر دختران مجرد در سالمندی داشته باشد و نیز می‌توان با نگاه فقه پویا در زمینه تقسیم ارث و در شرایطی که زن همسر خود را از دست می‌دهد، بستری برای به تعویق افتادن تقسیم مسکن تا زمانی که مادر خانواده زنده است را فراهم کرد.

رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان، تعداد جمعیت سالمندان کشور را ۹ میلیون نفر عنوان کرد و در اینباره توضیح داد: براساس پیش‌بینی‌ها در سال ۱۴۱۰تعداد سالمندان به ۱۳ میلیون و در سال ۱۴۲۰ به ۱۹ میلیون و در سال ۱۴۳۰ به ۳۵ میلیون نفر می‌رسد که ضروری است تغییراتی در کیفیت و سبک زندگی سالمندان اتفاق بیفتد.

وی در پایان سخنان خود با تاکید بر اهمیت و ضروت توجه حاکمیت به پیری جامعه، خاطر نشان کرد: اکنون وضعیت صندوق‌های بازنشستگی بحرانی است و با افزایش سالمندان، صندوق‌های بازنشستگی دچار ورشکستگی می‌شود و با شرایط ابر بحرانی مواجه خواهند شد.